%0 Journal Article %T تأملی بر نسبت میان حقوق مالکیت فکری و حقوق محیط زیست %J مطالعات حقوق خصوصی %I دانشگاه تهران %Z 2588-5618 %A مشهدی, علی %A محتشمی, میترا %D 2015 %\ 09/23/2015 %V 45 %N 3 %P 487-504 %! تأملی بر نسبت میان حقوق مالکیت فکری و حقوق محیط زیست %K پروتکل کارتاهنا %K تکنولوژی‌های دوستدار محیط زیست %K حقوق مالکیت فکری %K حقوق محیط زیست %K کنوانسیون تنوع زیستی %K کنوانسیون رم %K گونه‌های جدید گیاهی %R 10.22059/jlq.2015.55031 %X      حقوق محیط زیست و حقوق مالکیت فکری، دو حوزۀ نوظهور در مطالعات حقوقی است. با‌این‌حال، اهداف هریک از این دو حوزه ممکن است در بسیاری از جهات با یکدیگر در تعامل یا تعارض قرار گیرند. این مقاله به بررسی نسبت میان حقوق مالکیت فکری و حقوق محیط زیست پرداخته است. پرسش اساسی این است که نقش حقوق مالکیت فکری در حفظ محیط زیست جهانی چیست؟ در این زمینه می‌توان از دو رویکرد کلی بی‌طرفی نظام حقوق مالکیت فکری و نظریۀ سیستمی حقوق مالکیت فکری سخن گفت. انتقال تکنولوژی‌های دوستدار محیط زیست (EST)، حمایت از دانش سنتی و بومی در حفظ محیط زیست، و حمایت از آثار و ابداعاتِ کمتر‌آلاینده، حوزه‌هایی هستند که نظریۀ بی‌طرفی را به چالش فرا می‌خوانند. فرض اساسی این مقاله بر این مبنا استوار است که ابعاد زیست‌محیطی حقوق مالکیت فکری نمایانگر آن است که این دو حوزه از حقوق، روز به روز به سمت هم‌گرایی بیشتر در حرکت‌اند. این امر ناشی از اهمیت روزافزون دل‌مشغولی‌های زیست‌محیطی در نظام‌های حقوقی معاصر است. لزوم توجه به ملاحظات زیست‌محیطی در جریان شناسایی حق‌های مالکیت فکری مهم‌ترین یافتۀ این پژوهش است. %U https://jlq.ut.ac.ir/article_55031_92e3f272e7f0f4ebe75d54f75a34c72a.pdf