مقدمه‌ای تحلیلی و انتقادی بر مطالعۀ تطبیقی حقوق مسئولیت مدنی آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دکتری حقوق از دانشگاه فوردهام

چکیده

با وجود پشتوانة غنی فقهی نظام مسئولیت مدنی ایران، تغییر شرایط زندگی اجتماعی موجب شده که این نظام بی‌نیاز از مطالعات تطبیقی و دستاوردهای حقوق خارجی نباشد. با عنایت به اینکه در چند دهة اخیر کانون تحولات مسئولیت مدنی، حقوق ایالات متحدة آمریکا بوده است، تجربیات حقوق این کشور می‌تواند برای تحول نظام مسئولیت مدنی ایران استفاده شود. با این ‌همه، با توجه به پیچیدگی حقوق مسئولیت مدنی آمریکا، پرسشی که مطرح می‌شود این است که پژوهشگر به‌هنگام مطالعة حقوق این کشور باید به چه نکاتی توجه کند و مهم‌ترین آسیب‌های این نوع مطالعات کدام است؟ در هم تنیدن حقوق فدرال و حقوق ایالات و تأثیر قوانین بر نظام مسئولیت مدنی و مفاهیم و اصطلاحات خاص نظام مسئولیت مدنی آمریکا که بیشتر باید محتوای آنها را درک کرد تا معنی ظاهری، جزو محدودیت‌ها و دشواری‌های پژوهش در این حوزه است. از طرف دیگر، نظام مسئولیت مدنی این کشور مبتنی‌بر ایده‌ها و چارچوب‌هایی است که بر اجرای قواعد و فروعات مسئولیت مدنی در دعاوی تأثیرگذار است: زیان‌دیده محوری، توجه به سیاست‌های بازدارندگی و توزیع ضرر با هدف تنظیم رفتار اجتماعی و بازاری تابعان حقوق و باز بودن دروازة مسئولیت مدنی، از جمله مهم‌ترینِ این ویژگی‌هاست. در این مقاله با ذکر مثال‌ها و موارد عملی نشان داده شده است که چگونه می‌توان از تجربیات حقوق این کشور برای تحول نظام مسئولیت مدنی ایران استفاده کرد.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A CRITICAL STUDY OF THE METHODOLOGY OF COMPARATIVE U.S. TORT LAW RESEARCH

نویسندگان [English]

  • Hassan Badini 1
  • Zahra Takhshid 2
1 Associate Professor, Faculty of Law and Political Sciences,University of Tehran
2 PhD in Juridical Science (S.J.D.), Fordham University, School of Law
چکیده [English]

In recent decades, legal comparative studies in Iran have increased drastically. The US tort law has fascinated many Iranian scholars and jurists. Yet, many of the comparative studies lack the necessary elements of a high-quality legal research. Different factors attribute to this problem. Among these factors are lack of in depth knowledge of the US legal system, incorrect translation of legal texts, incorrect citations and lack of access to resources. Furthermore, understanding the ways we can incorporate the US based tort law theories in Iran should be accompanied with the understanding of Iran’s socio-economic status. In addition, the tort law reform movement has been the subject of many debates in the USA and its consequences has been left out as a key factor in many Iranian comparative tort law works. In this article, we try to identify some of the problems of comparative studies about the US tort law system in Iran and put forward new ways and initiatives to address them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative Studies
  • US Legal System
  • Negligence
  • Punitive Damages
  • Loss distribution
  • deterrence
الف) فارسی
1. بادینی، حسن (1384). فلسفة مسئولیت مدنی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
2. ---------- (۱۳۸7). «قواعد حاکم بر اعمال همزمان نظام‌های جبران خسارت (مسئولیت مدنی، بیمه و تأمین اجتماعی)»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، فصلنامۀ حقوق، دورة 38، ش 2، ص 68-39.
3. ----------- (۱۳۸۹). «نگرش انتقادی به معیار معقول و متعارف برای تشخیص تقصیر در مسئولیت مدنی»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، فصلنامۀ حقوق، دورۀ ۴۰، ش ۱.
4. ---------- (1391). «نقدی بر مبنا و قلمرو مسئولیت مدنی عرضه‌کنندگان کالا و خدمات در قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مصوب1388»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، دورۀ 15، ش 149.
5. صفایی، سید حسین؛ رحیمی، حبیب‌اله (1397). مسئولیت مدنی تطبیقی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی.
6. عباسلو، بختیار (1394) مسئولیت مدنی (با نگرش تطبیقی)، چ دوم، تهران: میزان.
7. عادل، مرتضی؛ رحیمی، حسام‌الدین (1397). «اصول ترجمة متون حقوقی»، فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ 48، ش 2، ص 301-320، ص 193-381.
8. قاسم‌زاده، سید مرتضی (1378) مبانی مسئولیت مدنی، تهران: میزان.
9. کاتوزیان، ناصر (1386). مسئولیت مدنی ناشی از تولید و عرضة سیگار، فصلنامۀ حقوق، دورة 37، ش 3.
10. ---------- (1378). الزام‌های خارج از قرارداد: مسئولیت مدنی، ج 1 و 2، چ دوم، مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
11. مختاری، مهدی (1380). آموزش: تحصیل حقوق در آمریکا، وکالت: خرداد و تیر، ش 6، ص 57-54.
12. میرشکاری، عباس (1395). رسالة عملی در مسئولیت مدنی، چ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
13. ----------- (1396). حقوق شخصیت و حقوق مسئولیت مدنی در اروپا، چ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
14. یزدانیان، علیرضا (1395). قواعد عمومی مسئولیت مدنی (در پنج جلد)، چ اول، تهران: میزان.
 
ب) خارجی
15. Anderson, James M. Heaton, Paul, Carroll, Stephen J., (2010). The U.S. Experience with No-Fault Automobile Insurance: A Retrospective, INSTITUTE FOR CIVIL JUSTICE, the RAND Corporation.
16. Battesin, Eugênio (2015). Tort Law and Economic Development: Strict Liability in Legal Practice, THE LATIN AMERICAN AND IBERIAN JOURNAL OF LAW AND ECONOMICS.
17. Cross, Frank B, Tort Law and the American Economy, MINNESOTA LAW REVIEW, 2011, 96:28, pp. 28-89.
18. Dobbs, Dan B., Hayden, Paul T.  and Bublickm, Ellen M., (2016). Hornbook on torts, second edition, West Academic Publishing.
19. Edwards, Linda L., Edwards, Stanley J. and Kirtley Wells, Patricia, (2009). Tort Law, 4th ed., Delmar Cengage Learninig.,
20. J.D.S. ARMSTRONG, CHRISTOPHER A. KNOTT, WHERE THE LAW IS: AN INTRODUCTION TO ADVANCE LEGAL RESEERACH, (3rd ed. 2009).
21. John C.P. Goldberg, Benjamin C. Zipursky, (2010) Torts The Oxford Introductions to U.S. Law, Oxford University Press
22. JOSEPH W GLANNON (2010).Examples and Explanations The Law of Torts, Wolters Kluwer Law & Business.
Garner, Bryan A., (2004). Black’s Law Dictionary, Thomson, 8th. ed..
23. Geistfeld, Mark A. Tort Law in the Age of Statutes , IOWA LAW REVIEW , Vol. 99:957, 2014, pp. 957-1020
24. GOLDBERG, SEBOK, ZIPURSKY, (2012). TORT LAW RESPONSIBILITES AND REDRESS, (3rd ed.). West Publication.
25. Guégan-Lécuyer, Dommages de masse et responsabilité civile, 2006, LGDJ.
26.Keeton, W. Page, (1984). Prosser and Keeton on the Law of Torts, West Publishing Co.: Minnesota
27. Klar, Lewis N., The Impact of U.S. Tort Law in Canada, PEPPERDINE LAW REVIEW, Vol 38, Issue 2Symposium: Does the World Still Need United States Tort Law? Or Did it Ever? 2011, pp. 359-374.
28. Liedtke, Patrick M., L'ÉVOLUTION DE LA RESPONSABILITÉ
CIVILE AUX ÉTATS-UNIS : LEÇONS POUR L'ASSURANCE EUROPÉENNE
,at:http://revuerisques.fr/revue/risques/html/Risques_60_0021.htm/$file/Risques_60_0021.html
29.NADIA E. NEDZEL, LEGAL REASONING, RESEARCH, AND WRITING FOR INTERNATIONAL GRADUATE STUDENTS, (3rd ed. 2012).
30-Priest, George L, The Modern Expansion of Tort Liability: Its Sources, Its Effects, and Its Reform, The Journal of Economic Perspectives
Vol. 5, No. 3 (Summer, 1991), pp. 31-50
31. Prist, George L.:(1987). “The Current Insurance Crisis and Modern Tort Law, 96 Yale Law Journal, pp. 1521-1590, Reprinted in Foundations of Tort Law, Edited by Saul Levmore, Oxford University Press, 1994, pp. 289-300.
32. Sebok, Anthony J.,(2003). THE FALL AND RISE OF BLAME IN AMERICAN TORT LAW,Brooklyn Law Revieiw, Vol. 68: 4.
33. Schiller, Sophie  (2001).“Hypothèse de l’américanisation du droit de laresponsabilité”, Archives de philosophie de droit, Tome 45, pp. 177-198;
34. Sugarman, Stephen D: United States tort reform wars, From the SelectedWorks of Stephen D Sugarman, University of California, Berkely, Available
at:http://works.bepress.com/stephen_sugarman/19.
35. Sugarman, Stephen D.: “Doing away with Tort Law ’’, 73 California Law Review‌ 558 (1985) ,p. 1 at: http://www.law.berkeley.edu/faculty/sugarmans/doingawaywithtortlaw.htm.
36.Tunc,André, Ou va la responsabilité civile aux États-Unis, Revue internationale de droit compare, Année 1989, 41-3 pp. 711-725.
37. White,G. Edward: (2003). Tort Law in America: An Intellectual History, Expanded edition, Oxford University Press.
38. William B. Ewald (2001). What's So Special About American Law?, 26 Okla. City U. L. Rev. 1087 .
39. The BlueBook (2010). A Uniform System of Citation.