حق دسترسی به اطلاعات در «سیستم ثبت مالکیت صنعتی» ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (مؤسسۀ حقوق تطبیقی)

چکیده

غایت هر سیستم ثبت مالکیت صنعتی است که ابزاری برای «ارائۀ اطلاعات صحیح و دقیق» و «حمایت» فراهم کند. از مجموع این دو کارکرد سیستم ثبت مالکیت صنعتی تحت عنوان «حق دسترسی به اطلاعات» یاد می‌شود. با توجه به تنوع سیستم‌های ثبت مالکیت صنعتی چه در مرحلۀ ثبت اولیه و چه در مرحلۀ ثبت تغییرات و تحولات صورت‌گرفتۀ بعدی (ثبت ثانویه)، این سؤال مطرح می‌شود که کدام‌یک از این سیستم‌ها بهتر می‌توانند دستیابی به حق مزبور را ممکن سازند؟ و در نهایت «حق دسترسی به اطلاعات» در نظام ثبت مالکیت صنعتی ایران تا چه حد تأمین شده است؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی و تحلیلی، دو بعد حق مزبور یعنی «جمع‌آوری اطلاعات و حقایق» و «بازیابی اطلاعات» را مورد توجه قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که از میان دو سیستم ثبت اعلامی و ثبت تحقیقی موجود در مرحلۀ ثبت اولیه، سیستم ثبت تحقیقی به‌علت «فرض اعتبار اطلاعات» می‌تواند حق دسترسی به اطلاعات را تأمین کند و در خصوص سیستم‌های ثبت ثانویه نیز با پذیرش مفهومی از «ثبت مالکیت صنعتی» که مبتنی بر فهم گسترده‌ای از کارکردهای ثبت است و به دو روش ایجادی و تأییدی اعمال می‌شود، حق مزبور تأمین می‌شود. نظام ثبت ایران با پذیرش سیستم ثبت تحقیقی در مرحلۀ ثبت اولیه و سیستم ثبت تأییدی در مرحلۀ ثبت ثانویه در قانون ث.ا.ط.ع. 1386 حق دسترسی به اطلاعات را در بعد «جمع‌آوری حقایق و اطلاعات» تأمین کرده است. لکن در خصوص بعد دوم یعنی «بازیابی اطلاعات»، با وجود تأمین آن در این قانون، نحوۀ اعمال آن با توجه به آیین‌نامۀ اجرایی دارای ایراد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

RIGHT TO INFORMATION IN IRAN'S “INDUSTRIAL PROPERTY REGISTRATION SYSTEM”

نویسنده [English]

  • Nasrin Tabatabai Hesari
Assistant Professor of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The goal of any industrial property registration system is to provide a tool for “accurate information" and "protection". These two functions of the industrial property registration system are called "the right to information". Various systems exist in the initial stage of registration, as well as the recording of subsequent changes and transfers of industrial property rights which raises the questions:  which one of these systems can better provide this right? And how much does Iran's industrial property registration system provide the "right to information"? In response to these questions, the present study, with a comparative and analytical approach, considers the two aspects of the right: "collecting information and facts" and "information retrieval". Thus, this can be concluded that the two systems of initial registration are “declarative” and “examination” systems. The aforementioned system can provide better access to information. If we accept the broad concept of registration, the right of access to information will be provided in secondary registration systems. Iran's registration system has provided the right to information on "gathering information and facts" by accepting the examination registration system at the initial registration stage and the impossibility system at the secondary registration stage. The second aspect of this right, "information retrieval" is provided in the law, but the issues of its implementation in the executive code are not well considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Data recovery
  • Declarative registration system
  • Intellectual property law
  • Substantive examination registration system
  • Registration law
  • Transaction security
الف) فارسی
1. امامی، اسدالله (1390). حقوق مالکیت صنعتی، تهران: میزان
2. بهادری جهرمی، زهرا (1395). شیوۀ مطلوب احراز نقض حق اختراع در حقوق ایران با نگاهی به دکترین معادل‌ها، رسالۀ دکتری حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
3. حبیبا، سعید (1394). جزوۀ آموزشی حقوق مالکیت صنعتی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
4. حبیبا، سعید؛ بهادری جهرمی، زهرا (1396). «مطالعۀ تطبیقی شیوۀ تدوین قوانین و تأثیر آن بر فرایند ثبت اختراع؛ مطالعۀ موردی یک اختراع ثبت‌شده در ایران و امریکا»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 8، ش 2.
5. طباطبائی حصاری، نسرین (1394). «کارکردهای اقتصادی ثبت رسمی املاک در پرتو آموزۀ کارایی اقتصادی»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 72.
6. ------------------- (1396). «نقش ثبت در فرایند انتقال حقوق مالکیت صنعتی: تحلیل سیستم‌های ثبت انتقال حقوق مالکیت صنعتی در دنیا»، فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ 47، ش 2.
ب) خارجی
 
7. Aynès, Laurent; Crocq, Pierre (2003). “Droit Civil (Les Sûreté, la Publicité foncière” Juridiques Associées, Paris.
8. Birstonas, Ramunas; Klimkeviciute, Danguole (2014). “PROBLEMATIC ASPECTS OF THE APPLICATION OF THE PRINCIPLE OF EXHAUSTION OF TRADEMARK RIGHTS IN THE EU (EEA) AND OF ITS INTERRELATION WITH CONTRACT LAW: POSSIBLE SOLUTIONS?” European Scientific Journal, 10.19, p.92
9. Byamugisha, Frank F.k (1999). How Land Registration Affects Financial Development and Economic Growth in Thailand, World Bank Publications, p.3-4
10. Commission of the European Communities (2008).COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEANPARLIAMENT, THE COUNCIL AND THE EUROP EAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE (An Industrial Property Rights Strategy for Europe),Brussels, COM (2008) 465/3.
11. Dagot, Michel et Frémont, Paul (2003). Publicité foncière (généralités), Juris- Classeur (Civil Annexes- fasc 30), Groupe LexisNexis, p. 15
12. De Groot, Selma (2007). “Fiduciary Transfer and Ownership” u: (ed.) Faber, Wolfgang; Lurger, Brigitta, Rules for the Transfer of Movables A Candidate for European Harmonisation or National Reforms?, European Legal Studies Sellier, Vol. 6. Walter de Gruyter, p. 164
13. Kelli, Aleksei; Värv, Age; Mets, Tõnis; Mantrov, Vadim; Birštonas, Ramūnas; Ginter, Carri (2016). “Different Regulatory Models of Transfer of Industrial Property Rights in the Baltic States: A Plea for Harmonized Approach”, International Comparative Jurisprudence,2 (1). Available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S235166741630004X, 2018/10/6.
14. Kelli, Aleksei (2015). “The conceptual bases for codifying Estonia ׳s IP law and the main legislative changes: From the comparative approach to embedding drafted law into the socio-economic context”, International Comparative Jurisprudence, 1.1.available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2351667415000050, 2018/10/6.
15. Merges, Robert P. (1999). “As many as six impossible patents before breakfast: Property rights for business concepts and patent system reform”, Berkeley Technology Law Journal (14), p.593, available at: https://scholarship.law.berkeley.edu/cgi/viewcontent.
  cgi?referer, 2018/10/6
16. Palmer, David (1998).“Security, Risk and Registration”, Land Use Policy, Vol.15 (1), Elsiver, p. 90- 91. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/ pii/
17. Simler, Philippe et Delebecque, Philippe (2009). Droit civil (Les Sûretés, La Publicité Foncière), 5e dition, Dalloz,
18. The International Association for the Protection of Intellectual Property (AIPPI), (2006), Adopted Resolution 2006 – Contracts Regarding Intellectual Property Rights (Assignments and Licenses) and Third Parties, Meeting: 2006 AIPPI World Congress – Gothenburg-Yearbook2006/I.
19. Van Erp, Sjef (2013). “Contract and Property Law: Distinct, but not Separate”, European Review of Contract Law 9(4). Available at: https://papers.ssrn.com/sol3/
20. Varian, Hal R. (2014). Intermediate Microeconomics: A Modern Approach: Ninth International Student Edition, WW Norton & Company, p.545-565
21. Wen, Yu-Fang; Matsaneng, Thapi (2014). “Patents, pharmaceuticals & competition: benefiting from an effective patent examination system.”, available at: http://compcom.co.za.www15.cpt4.host-h.net
22. Zevenbergen, Jaap (2014). "A systems approach to land registration and cadaster", Nordic journal of surveying and real estate research, Vol 1.