دکترین استیفای حق در حوزۀ علائم تجاری با نگاهی بر حقوق مصرف‌کننده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد حقوق تجاری-اقتصادی بین‌المللی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

دکترین استیفای حق در رقابت و تجارت آزاد بازار بسیار مؤثر است. حقوق علائم تجاری از جمله حقوق مالکیت فکری است که نسبت به سایر شاخه‌های آن با بازار و تجارت ارتباط بیشتری دارد. در قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 به دکترین استیفای حق در حوزۀ علائم تجاری اشاره شده است. حقوق انحصاری که حقوق علائم تجاری ایجاد می‌کند از یک‌سو به سود تولیدکننده و از سوی دیگر، به نفع مصرف‌کننده است. تلاقی حقوق مصرف‌کننده و تولیدکننده در این مورد سبب شده است که همواره نتوان استیفای حق را درخصوص علائم تجاری اعمال کرد. در این تحقیق این موضوع بررسی می‌شود که آیا حقوق مصرف‌کننده می‌تواند مانع اعمال دکترین شود؟ به طور کلی باید گفت در هر موردی که اعمال دکترین شرایطی را ایجاد کند که براساس آن مصرف‌کننده دربارۀ منشأ کالا دچار اشتباه یا گمراهی شود، نباید آن را پذیرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

THE EXHAUSTION DOCTRINE IN THE TRADEMARKS OMAIN FROM THE PERSPECTIVE OF CONSUMERS’ RIGHTS

نویسندگان [English]

  • Saeed Habiba 1
  • Mohabbat Mozaffari 2
1 Professor of Private law, University of Tehran
2 MSc. of International Commercial-Economic Law, University of Tehran
چکیده [English]

The exhaustion doctrine is significantly effective in the domain of free trade and competition in markets. Among intellectual property rights are trademarks rights, which more than other branches of such rights, relate to market and trade. The Patents, Industrial Designs, and Trademarks Registration Act of 2007 refers to the exhaustion doctrine in the domain of trademarks. The exclusive rights established by the trademarks rights do benefit both the producer and the consumer. The converge of these rights, i.e. the rights of consumers and producers, make it impossible to exhaust trademarks rights at all times, because misguidance and incorrect perception on the part of consumers can be an obstacle. This paper studies whether exhaustion doctrine can be prevented by consumer right. Generally speaking, in each case that the application of the doctrine to a situation in which consumers misguidance or mislead about the origin of the product should not accept it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Consumer Misguidance
  • Exhaustion Doctrine
  • Geographical Domain
  • Trademarks

مراجع

الف) فارسی
آزادی، محمد (1391). حقوق کاربردی مصرف‌کننده، تهران: مجد.
حبیبا، سعید و شاکری، زهرا (1387). «دکترین استیفای حق در نظام حقوقی مالکیت فکری»، فصل‌نامۀ حقوق، مجلة دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 38، 97-113.
_________ (1390). دکترین استیفای حق در حقوق مالکیت فکری، چاپ دوم، تهران: سمت.
شاکری، زهرا؛ حبیبا، سعید و نورعلی، سهیلا (1395). «حمایت از طرح و بسته‌بندی محصولات در قالب شاخه‌های حقوق مالکیت فکری»، دو فصل‌نامۀ دانش‌نامۀ حقوق اقتصادی، شمارۀ 9، 90-111.
صادقی، محسن و آقاجانی، زهرا ( 1389). «تحلیل اقتصادی اعطای حق استرداد یا تعویض کالای سالم به مصرف‌کننده در ایران»، فصل‌نامۀ حقوق، دورۀ 40، شمارۀ 3، 209-228.
صمدی، منصور و شموشکی، جواد (1386). «مدیریت علامت تجاری با بررسی شاخص‌های اعتماد به علامت تجاری (BTS)»، پنجمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران: گروه پژوهشی آریانا.
عبدی‌پور فرد، ابراهیم (1392). «گارانتی و تضمین کیفیت کالا»، حقوق اسلامی، شمارۀ 36، 65-96.
غفاری‌فارسانی، بهنام (1389). مصرف‌کننده و حقوق بنیادین او، تهران: شرکت مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
قیداری، قدیر (1393). «نمایه‌های تجاری و جایگاه آن در نظام حقوق مالکیت فکری»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، استاد راهنما: دکتر علی نسیم‌فر.
محمدی، پژمان و شنیور، قادر (1392). «بررسی ابعاد حقوقی گارانتی»، حقوق خصوصی، دورۀ 10، شمارۀ 2، 211-237.
نورعلی، سهیلا (1394). «مطالعۀ تطبیقی نهاد لباس تجاری»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، استاد راهنما: دکتر زهرا شاکری.
 
ب) انگلیسی
Christopher B, Conley (2007). "Parallel Imports: The Tired Debate of the Exhaustion of Intellectual Property Rights and Why the WTO Should Harmonize the Haphazard Laws of the International Community", Tulane Journal of International and Comparative Law, Vol. 16, No. 1.
Chung-Lun, Shen (2012). "Intellectual Property Rights and International Free Trade: New Jurisprudence of International Exhaustion Doctrine under the Traditional Legal System", Journal of International Commercial Law and Technology, Vol. 7, Iss .3, 176-211.
NERA (1999). The Economic Consequences of the Choice of Regime of Exhaustion in the Area of Trademarks, Final Report for DG XV of the European Commission.
OECD, Joint Group on Trade and Competition, Synthesis Report on Parallel Imports, COM/DAFFE/COMP/TD (2002)18/FINA.
Report Q205 from China (2015) about Exhaustion of IPRs in cases of recycling and repair of goods for AIPPI.
Report Q205 from Republic of Korea (2015) about Exhaustion of IPRs in cases of recycling and repair of goods for AIPPI.
Rygaard; Jakob; Krag Nielsen; Norgaard, Peter, (2012). "Dose trademark exhaustion pave the way for marketing of refilled packaging", visited at: ‎October ‎1, ‎2015 from Intellectual Property Magazin.
Sinai, Dutch, (1994). "Are consumer rights human rights", Osgoode Hall Law Journal, Vol. 32, No.3, 538-578.
 
 
ج) پرونده‌های مورد مطالعه
Beltronics USA Inc .v. Midwest Inventory Distrib LLC (2009).
Davidoff & Cie, SA.v PLD International Corp (2001).
Prestonettes, Inc. v. Coty (1924).
Viking Gas A/S v Kosan Gas A/S(2011).
مطالعات حقوق خصوصی
دوره 47، شماره 4
دی 1396
صفحه 631-646

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار