ابعاد حقوقی موازین جبران در قرارداد یدککشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختۀ کارشناسی ارشد، حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

2 استاد، گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

10.22059/jlq.2025.360434.1007783

چکیده

عملیات یدک‌کشی، اقدامی ضروری برای حمل‌ شناور های  دریایی است که در   قالب  انعقاد قرارداد  انجام می می‌شود. در این قرارداد، متصدی شناور یدک‌کش متعهد به انجام خدمات  و مالک شناور یدک در مقابل متعهد به پرداخت عوض و دستمزد می‌شود . درصورتی‌که یکی از  طرفین،  به تعهدات  قراردادی خود  عمل نکند، باید  زیان  طرف دیگر  یا  ثالث  را جبران نماید . جبران  زیان ناشی از  نقض قرارداد در این نوع  قراردادها دارای  احکام ویژه است. در این مقاله با تمرکز بر نظام کامن‌لا و قراردادهای نمونه،  ثابت شده که جبران    زیان­ها به  دو طریق توافقی و غیرتوافقی  است. طرفین می‌توانند در خصوص نحوۀ جبران  زیان­های ناشی از نقض  قراردادی  با یکدیگر توافق کنند که از آن به‌عنوان اختصاص ریسک یاد می‌شود. از جمله مهم‌ترین شروط اختصاص ریسک می‌توان به ‌شرط مسئولیت نیابتی و اختصاص متقابل ریسک اشاره کرد.  به علاوه در مورد سکوت طرفین  بر مبنای قانون حاکم بر قرارداد و عرف و رویه دریانوردی باید احکام آن را استنباط کرد که در این خصوص  شروط نمونه انگلستان و قراردادهای توهایر و توکن  در خور اهمیت است. در حقوق ایران نیز با عنایت به مواد 10، 225، 232 و 233 قانون مدنی، قراردادهای نمونه، عرف و رویۀ یدک‌کشی می‌تواند سکوت قانون ایران در خصوص مسائل مربوط به جبران در قرارداد یدک‌کشی را پوشش دهد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Legal Aspects of Remedy Standards in Towage Contract

نویسندگان [English]

  • Ali Eskandari Nisiani 1
  • Alireza Barilklo 2
1 Faculty of law, College of Farabi, University of Tehran, Qom,Iran
2 Professor, Department of Private Law, Faculty of Law, University of Tehran (Farabi College), Qom, Iran,
چکیده [English]

Towing operations constitute an essential action in maritime transportation, resulting from the conclusion of a towing contract. Under such a contract, the towing vessel operator is obligated to provide towing services, while the towed vessel operator must pay compensation or remuneration in return. In cases where either party fails to fulfill their legal or contractual obligations, the resulting damages to the non-breaching party or third parties are protected under contractual remedies. Using a descriptive-analytical method and focusing on the common law system and model contracts, this article demonstrates that remedies can be invoked through consensual and non-consensual mechanisms. Parties may agree to compensate for contractual or legal breaches, a practice referred to as risk allocation. Among the most significant risk allocation clauses are vicarious liability clauses and mutual risk allocation clauses. In Iranian law, provisions such as Articles 10, 225, 232, and 233 of the Iranian Civil Code, along with model contracts and the customs and practices of towing operations, can effectively address the legislative silence in Iran concerning remedies for towing contracts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allocation of Risk
  • Consensual Remedy
  • Sea Shipment
  • Seaworthiness
  • Vicarious Liability

مراجع

ابراهیم‌پور اسنجان، عادل؛ ابراهیمی، سیدنصر‌الله؛ باقری، محمود (پاییز 1395). تحلیلی بر شرط پذیرش مسئولیت و جبران خسارت (موردکاوی قراردادهای نفت و گاز). پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 20(3)، 1-26، در: https://clr.modares.ac.ir/article-20-10742-fa.html (28 شهریور 1402).
ابوعطا، محمد (1389). حق ممتاز دریایی؛ طلب یا وثیۀ طلب. مطالعات حقوق خصوصی، 40(3)، 1-16، Doi:  20.1001.1.25885618.1389.40.3.1.6
باریکلو، علیرضا؛ اسکندری نیسیانی، علی (1401). تحلیل ابعاد حقوقی قرارداد یدک‌کشی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران.
امید، هوشنگ (1353). حقوق دریایی. ج 1 و 2، تهران: مدرسۀ عالی بیمۀ تهران.
باریکلو، علیرضا (1393). مسئولیت مدنی. چ پنجم، تهران: میزان.
باریکلو، علیرضا (1394). حقوق قراردادها: عقود معین (1). چ اول، تهران: میزان.
تقی ملا، حسین (1399). حقوق دریایی (مسئولیت مالک شناور). چ اول، تهران: میزان.
اخلاقی، بهروز؛ سیدین، احمد (1374). بارنامۀ دریایی و آثار حقوقی آن. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
شهیدی، مهدی (1382). آثار قراردادها و تعهدات. تهران: مجد.
صادقی نشاط، امیر (1391). حقوق بیمۀ دریایی. چ اول، تهران: میزان.
صفایی، سیدحسین (1364). مفهوم تقصیر سنگین در ارتباط با شرط عدم مسئولیت. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، 4(4)، 175- 219، Doi: 10.22066/CILAMAG.1985.18451
کاتوزیان، ناصر (1391). دورۀ مقدماتی حقوق مدنی (وقایع حقوقی- مسئولیت مدنی). چ هفتم، تهران: شرکت سهامی انتشار. کاتوزیان، ناصر (1394). دورۀ مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت. چ چهل‌وپنجم، تهران: میزان.
علومی، حمیدرضا؛ حاج محمدجعفر، آزاده (تابستان 1396). بررسی تخصیص مسئولیت ریسک‌های سیلان و فوران در قراردادهای حفاری دریایی و امکان پوشش بیمه‌های آن ریسک‌ها. مطالعات حقوق انرژی، 3(1)، 57 -79،
Doi: 10.22059/JRELS.2017.241442.145   
نکوئی، محمد (تابستان 1393). مصادیق بطلان شرط عدم مسئولیت (مطالعۀ تطبیقی). فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، 44(2)، 253 - 273،
Doi: 10.22059/JLQ.2014.51867
 
Reference
Abouta, M. (2010). Maritime lien; Claim or Security of Claim. Private Law Studies, 40(3), 1–16.
    https://doi.org/20.1001.1.25885618.1389.40.3.1.6. [in persian]
Akhlaghi, B., & Seyedin, A. (1995). The bill of lading and its legal effects. Ministry of Science, Research, and Technology - University of Tehran. [in persian]
Baatz. Y., (2014). Maritime Law. 3rd ed. United Kingdom. Taylor & Francis.
The Baltic and International Maritime Council (Bimco) (2008). Sample copy of Towcon 2008, Copenhagen, Available at: https://www.bimco.org/contracts-and-clauses/bimco-contracts/towcon-2008# (Accessed 19 September 2023).
The Baltic and International Maritime Council (Bimco) (2021). Sample copy of Towcon 2021. Copenhagen, Available at: https://www.bimco.org/contracts-and-clauses/bimco-contracts/towcon-2021 (Accessed 21 September 2023).
The Baltic and International Maritime Council (Bimco) (2008). Sample copy of Towhire 2008, Copenhagen, Available at: https://www.bimco.org/contracts-and-clauses/bimco-contracts/towhire-2008 (Accessed 20 September 2023).
The Baltic and International Maritime Council (Bimco) (2021). Sample copy of Towhire 2021, Copenhagen, Available at:https://www.bimco.org/contracts-and-clauses/bimco-contracts/towhire-2021 (Accessed 20 September 2023).
The Baltic and International Maritime Council (Bimco) (2008). The explanatory notes of Towcon 2008. Copenhagen, Available at: https://www.bimco.org/contracts-and-clauses/bimco-contracts/towcon-2008# (Accessed 21 September 2023).
Bariklou, A. (2014). Civil Responsibility (5th ed.). Tehran: Mizan Legal Foundation. [in persian]
Bariklou, A. (2015). Law of Contracts: Specific contracts (1) (1st ed.). Tehran: Mizan Legal Foundation. [in persian]
Bariklou, A. Eskandari Nisiani, A. (2022). Analysis of the legal Dimenisions of towage contracts (Master’s thesis). Faculty of Law, Farabi Campus, University of Tehran. [in persian]
Cartwright, J. (2012). Misrepresentation, Mistake and Non-disclosure, United Kingdom: Sweet & Maxwell.
Ebrahimpour Asanjan, A., Ebrahimi, S. N., & Bagheri, M. (2016). An analysis of the condition of liability acceptance and compensation (Case study of oil and gas contracts). Comparative Law Research, 20(3), 1–26. Retrieved from https://clr.modares.ac.ir/article-20-10742-fa.html [in persian]
Force, R. (2013). Admiralty and Maritime Law. 2nd ed, United States, Federal Judicial Center.
Katouzian, N. (2012). Elementary Courses of Iranian Civil Law (Juridical Facts-Tort Liability) (7th ed.). Tehran: Eenteshar Publishing Company. [in persian]
Katouzian, N. (2015). Elementary Courses of Iranian Civil Law: Property and ownership (45th ed.). Tehran: Mizan Legal Foundation. [in persian]
Lushington, V. (1864). Reports of Cases Decided in the High Court of Admiralty of England: And on Appeal to the Privy Council, 1859-1862. Ireland: Butterworths.
Mandaraka-Sheppard, A. (2013), Modern Maritime Law (Vol. 2). 3rd ed, United Kingdom, Routledge.
Martinez Gutierrez, N.A. (2011). Limitation of Liability in International Maritime Conventions: The relationship between global limitation conventions and particular liability regimes, 1st ed. London and New Yourk: Routledge.
Naidoo, A. (2021). Complete Contract Law: Text, Cases, and Materials. United Kingdom: Oxford University Press.
Nekoui, M. (2014). Void instances of Exclusion Clause (Comparative study). Private Law Studies, 44(2), 253–273. https://doi.org/10.22059/jlq.2014.51867 [in persian]
Oloumi, H. R., & Haj Mohammad Jafar, A. (2017). Analysis of Risk Allocation of Blowout and Kick in Offshore Drilling Contracts and Coverage of those Risks . Energy Law Studies, 3(1), 57–79.
     https://doi.org/10.22059/jrels.2017.241442.145. [in persian]
Omid, H. (1974). Maritime law. Vol. 1 & 2, Tehran: Tehran High Institute of Insurance Publications. [in persian]
Rainey, S., (2018). The law of Tug and Tow and offshore contracts, 4rd ed, United Kingdom, Taylor & Francis.
Robinson, W., & Lushington, S. (1844). Reports of Cases Argued and Determined in the High Court of Admiralty: Commencing with the Judgments of the Right Hon. Stephen Lushington. United Kingdom: Butterworths.
Sadeghi Neshat, A. (2012). Maritime insurance law (1st ed.). Tehran: Mizan Legal Foundation. [in persian]
Safaei, S. H. (1985). The concept of gross negligence in relation to exemption clauses. International Law Journal, 4(4), 175–219.https://doi.org/10.22066/cilamag.1985.18451. [in persian]
Shahidi, M. (2003). The effects of contracts and obligations. Tehran: Majd Scientific and Cultural Forum. [in persian]
Soyer, B., Tettenborn, A. (2014). Offshore Contracts and Liabilities, United Kingdom: Taylor & Francis.
Taqi Molla, H. (2020). Maritime law (Liability of vessel owner,s) (1st ed.). Tehran: Mizan Legal Foundation. [in persian]
Zweigert, K., & Drobnig, U. 1981), International Encyclopedia of Comparative Law. Instalment 12, Netherlands, Springer Netherlands
مطالعات حقوق خصوصی
دوره 54، شماره 4
دی 1403
صفحه 471-495

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار