«حقوق عاشقانه» علیه «حقوق کامجویانه»؛ گفتاری در فلسفه حقوق خانواده

نویسنده

چکیده

این مقاله با شناسایی دو پارادیم تاریخی در حقوق خانواده ایران، آنها را حقوق کامجویانه (= حقوق سنتی) و حقوق عاشقانه (= حقوق نو) نام نهاده است. این دو نگاه، در تحلیل مراتب چهارگانه "عشق" بهتر تبیین می‌شود: ا. شهوت (= Libido): که شور حیات و ماده جذب دو موجود به یکدیگر است.2. عشق رومانتیک (= Eros): که تعالی شهوت به سوی ایثار است 3. انس و محبت (= Philia): در این‌جا دیگر شهوت صِرف نیست و آنچه هست صرف دوست‌داشتن است؛ همچون محبت مادر و پدر به فرزند 4. عشق به کل (= Agape): عشقی است عرفانی و جامع همه عشق های پیشین. حقوق کامجویانه فقط در سطح لیبیدو توقف می‌کند اما حقوق عاشقانه با عبور از لیبیدو و حتی اروس، به سطح فیلیا ارتقا می‌یابد. مشخصه های این دو گونه حقوق را می‌توان در پنج سطح، سبک شناسی کرد: نخست آن که در حقوق کامجویانه، مفهوم نکاح مساوی و مساوق با تمتع جنسی است لیکن در حقوق عاشقانه مقصود از خانواده، پایبند ‌بودن زن و مرد است به یکدیگر، و مکلف بودن آنان به تربیت فرزندان. دوم آن که زن را در حقوق کامجویانه شیئی و موضوع بهره برداری می شمرند؛ حقوق عاشقانه اما او را چون هدفی برای خود می نگرد. سه دیگر آن که ادبیات حقوق کامجویانه به به‌کارگیری گسترده اصطلاحات استمتاعی شایق است، لیکن حقوق عاشقانه در حفظ عفت کلام خود ساعی است. چهارم آن که حقوق کامجویانه فقط زن را به وفاداری ملزم می‌داند اما در حقوق عاشقانه، زن نیز به جدّ محق است که خواهان پایبندی مرد به خانواده‌اش باشد. پنجم آن که حقوق کامجویانه، به رغم نامش، شهوت را سرسری می‌گیرد لیکن حقوق عاشقانه شهوت را در مقام مهم خود می‌نشاند و آن را همچون ملعبه‌ای نمی‌خواهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

LOVE LAW V.LIBIDO LAW

چکیده [English]

There are two historical paradigms in Iranian family law: love law and libido law. Understanding the two approaches is possible by thinking on the four categories of love:
1. Libido: the passion of life and manifestation of sexual drive.
2.Eros: the romantic love and the genuine material of poem and literature.
3.Philia: the mere love purified from libido.
4. Agape: the spiritual love in mysticism.
Love law ceases at libido but love law promotes to the philia passing through libido and Eros.
1. In libido law, the concept of marriage is equal to sexual intercourse but in love law the purpose of marriage is relatedness of man and woman to each other and their children.
2.Libido law treats woman as an object and instrument, but love law tries to treat her as an end.
3.The literature of libido law comes near to the pornography but the literature of love law has a chaste language.
4.In libido law, this is only woman who has to remain faithful towards her husband and family. But in love law the man is, in his turn, obliged to faithfulness to his wife and family.
5.Libido law, in spite of its name, treats libido in a cursory and perfunctory manner, but love law respects the values of libido and puts it in its correct place. For example in libido law if man and woman undertake, under marriage contract, to abandon the sexual intercourse, this contractual term will be correct and effective but in love law, the term is certainly void because of the serious role of sexual intercourse, in the frame of marriage, in faithfulness of both man and woman.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agape
  • Eros
  • Faithfulness
  • Katouzian
  • Libido
  • Love
  • Philia
  • relatedness