«وصف تجریدی» در حقوق ایران، با تأکید بر رویّة قضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران       

2 دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

وصف تجریدی به‏معنای تفکیک میان دو رابطة حقوقی است؛ رابطة حقوقیِ مبنای صدور و انتقال سند تجاری (تعهّد پایه) و رابطة حقوقی ناشی از تنظیم و گردش آن. مهم‌ترین اثر این وصف، غیر‌قابل طرح بودن ایراداتِ مربوط به رابطة حقوقی مبنا (تعهّد پایه) در مقابل شخص ثالث دارندة سند است. برای به‏دست آوردن نگاهی واقع‌بینانه به محدودة پذیرش وصف تجریدی در حقوق ایران، باید مجموع اصل و استثنائات وارد بر آن را در دو منبع قانون و رویّة قضایی بررسی کرد. برخلاف آنچه در نگاه نخست می‏نماید، قانون تجارت ایران مبنای اصل فوق را پذیرفته و آن را در پاره‌ای مصادیق فرعی، به‌صورت استنادناپذیری ایراداتِ رابطة خصوصی در برابر ثالث، اعمال کرده است. رویّة قضایی ایران نیز، بی‏تردید مفهوم این جدایی را پذیرفته و صرف‌نظر از پاره‌ای آرای افراطی در باب تبدیل‌تعهّد مدنی به دین تجاری، این جدایی را مختص رابطة مسؤول سند با ثالث با حسن‌نیّت می‌داند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE “ABSTRACTION PRINCIPLE” IN IRANIAN LAW, EMPHASIZING ON JURISPRUDENCE

نویسندگان [English]

  • Laya Joneydi 1
  • Sadegh Shariatinasab 2
1 Associate Professor, Private and Islamic Law Department, University of Tehran
2 PhD Student in Private Law,University of Tehran
چکیده [English]

“Abstraction principle” means separation between two obligations in
commercial instruments: underlying obligation and documentary obligation
that created by drawing these documents. The main effect of this principle is
that objections related to first obligation, cannot be claim in second; where
there is a third party. To obtain a real and comprehensive perspective of this
principle in Iranian law, we must discuss both principle and his exceptions in
Acts and jurisprudence. Iranian commercial act indirectly confirmed basis of
this principle. Iranian jurisprudence also undoubtedly accepted this principle
and applies it between responsible and third party beneficiary of commercial
instrument.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abstraction Principle
  • Bona fide third party
  • Basic obligation
  • Objections
  • jurisprudence