نقد نظریۀ سنتی یا لیبرال قرارداد با تأکید بر رویکرد انتقادی روبرتو آنگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

    نظریۀ سنتییا لیبرال قرارداد همواره با نقدهای جدی روبرو بوده است. این جستار می‌کوشد تا در چارچوب مکتب انتقادی حقوق و بر مبنای نظریة روبرتو آنگر، از پیش‌گامان این مکتب، به نقد نظریۀ لیبرال قرارداد پرداخته، چالش‌های آن را تحلیل کند. نظریۀ آنگر متشکل از اصل و ضد اصل است که نوعی رابطۀ تقابل بین آن‌ها وجود دارد؛ آزادی قراردادی اصلی است که در مقابل ضد اصلاجتماع و ضد اصل عدالت و انصاف قراردادی قرار می‌گیرد. نقطۀ کانونی نظریۀ آنگر آن است که چون اصل آزادی قراردادی یک اعتبار محض است، نباید به آن اصالت داد. واقعیت‌ها و مقتضیات اجتماعی می‌تواند این اعتباریات را محدود کند و در تعارض با آن قرار گیرد. بنابراین، برای ایجاد توازن، باید واقعیات را بر اعتباریات مقدم دانست. با توجه به اینکه مکتب انتقادی مبتنی بر واقع‌گرایی است،لذا اصولی چون اصل اجرای باحسن‌نیت قرارداد، اصل عدالت و انصاف قراردادی و اصل لاضرر را در تقابل با اصل آزادی قراردادی باید معنا کرد و ضد اصل دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

CRITICISM OF TRADITIONAL OR LIBERAL THEORY OF CONTRACT WHIT AN EMPHASIS ON CRITICAL APPROACH OF ROBERTO UNGER

نویسندگان [English]

  • Mahdi shahabi 1
  • Maryam Jalali 2
1 Assistant Professor, Private Law, Department of law, Faculty of Economic and Administrative Sciences, University of Isfahan, Iran
2 Ph. D Candidate of Private Law, University of Isfahan, Iran
چکیده [English]

Abstract
The traditional or liberal theory of contract always had encounter serious critics. The authors of this article have criticized this theory- based on new theory of Unger (a pioneer in the Critical legal studies movement) - and also have analyzed the strengths and weaknesses of that. This theory consists of a principle and a counter principle that include freedom of contract against the society and freedom of contract against the justice and fairness. The main point of this theory is that the principle of freedom of contract is just a credit and thus we should not give it originality. The facts Such as General aspects of social life can limit and conflict with this credits. Thus to balance these matters, we should prefer the facts to the credits. Because the Critical legal studies movement is based on realism, we must consider a counter principle topics such as goodwill, justice and Fairness and Non loss against the principle of freedom of contract. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical legal studies movement
  • Justice and fairness of contract
  • Principle of freedom of contract
  • Traditional theory of contract

مراجع

الف) فارسی
1. ابدالی، مهرزاد (1388)، فلسفۀ حقوق و نظریه‌های حقوقی. تهران: مجد.
2.  اچ بیکس، برایان (1388)، فرهنگ نظریه های حقوقی. ترجمۀ عباس ایمانی. تهران: نامۀ هستی.
3. سیموندز، نیل ای (1387)، فلسفۀ حقوق، در مجموعه مقالات حق و مصلحت (مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش)، ترجمۀ محمد راسخ. تهران: طرح نو.
4. شهابی، مهدی (1393)، قرارداد به مثابۀ قانون هابزی یا کانتی، تأملی در مبنای اعتبار مفاد قرارداد در حقوق مدنی ایران و فرانسه، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ ششم، ش چهارم، ص 55-94.
5. شهابی، مهدی (1392)، از حقوق مدرن تا حقوق پست مدرن؛ تأملی در مبانی تحول نظام حقوقی، مجلۀ تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، ش 61، ص 637-686.
6. شهابی، مهدی (1394الف)، کثرت‌گرایی حقوقی، تأملی در چیستی مبنای التزام‌آوری قاعدۀ حقوقی و متغیرهای تحول نظام حقوقی، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، سال هفدهم، ش 48، 135-163.
7. شهابی، مهدی (1394ب)، قرارداد به مثابۀ قانون طبیعی (عقلی)؛ تأملی در مبنای اعتبار مفاد قرارداد در حقوق قراردادهای ایران و فرانسه، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ6، دورۀ2، پائیز و زمستان94، ص 601-625.
8. کاتوزیان، ناصر (1387)، قواعد عمومی قراردادها. جلد سوم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
9. مصباح یزدی، محمدتقی (1383)، حقوق و سیاست در قرآن. قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
10. وکس، ریموند (1389)، فلسفۀ حقوق (مختصر و مفید). ترجمۀ باقر انصاری. تهران: جنگل.
 
ب) خارجی
11. بجنوردی، سید محمدحسن (1428ق)، القواعد الفقهیه، المجلد الاول، الطبعه الثالث، قم: منشورات دلیل ما.
12. حسینی مراغه ای، میر عبالفتاح (1417ق)، العناوین، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
13. نائینی، میرزا محمدحسین غروی (1413ق)، المکاسب و البیع، تقریر ابحاث الاستاذ الاعظم المیرزا النائینی، بقلم العلامه الربانی الشیخ محمدتقی الاملی، الجز الاول، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم.
 
14. Altman, Andrew, (1986),  Legal Realism, Critical Legal Studies, and Dworkin, Philosophy and Public Affairs, Published by: Blackwell Publishing, Vol. 15, No. 3, pp. 205-235.
15. Collins, Hugh, (1987),  Roberto Unger and the Critical Legal Studies Movement, Journal of Law and Society, Published by: Blackwell Publishing on Behalf of Cardiff University, Vol. 14, No. 4, pp. 387-410.
16. Ewald, William, (1988),  Unger's Philosophy: A Critical Legal Study, The Yale Law Journal, Published by: The Yale Law Journal Company, Inc. Vol. 97, No. 5 ,pp. 665-756.
17. Finnis, John(1985), on the Critical Legal Studies Movement, The American Journal of Jurisprudence.
18. Fiss ,Owen. M , (1986), the death of the Law?, Cornell Law Review, Yale university, Vol.72:1.
19. Fried, Charles, (2012), The Ambitions of Contract as Promise Thirty Years on,  UCL Law Faculty,  Bentham House, London WC1H 0EG.
20. Goodrich, Peter, (1992),  Critical Legal Studies in England: Prospective Histories, Oxford Journal of Legal Studies, Oxford University Press, Vol. 12, No. 2 , pp. 195-236.
21. Hager, Mark, (1987), Against Liberal Ideology: a Guide to Critical Legal Studies, by Mark Kelman, Massachusetts, Harvard University Press.
22. Hasnas, John, (1995), Back to the Future: From Critical Legal Studies Forward to Legal Realism, or How Not to Miss the Point of the Indeterminacy Argument, Duke Law Journal, Published by: Duke University School of Law, Vol. 45, No. 1, pp. 84-132.
23. Hunt, Alan, (1986), The Theory of Critical Legal Studies, Oxford Journal of Legal Studies, Oxford University Press, Vol. 6, No. 1, pp. 1-45.
24. Horwitz, Morrton.J, (1974), the Historical Foundations of Modern Contract Law,Harvard Law Review, Vol 87:5, p. 575-622.
25. Kimel, Dori, (2007), the Choice of Paradigm for Theory of  Contract: Reflections on the Relational Model, Oxford Journal of Legal Studies, Oxford University Press, Vol. 27, No. 2 , pp. 233–255.
26. Krygier, Martin, (1987), Critical Legal Studies and Social Theory-A Response to Alan Hunt, Oxford Journal of Legal Studies, Oxford University Press, Vol. 7, No. 1, pp. 26-39.
27. Mazaud, D. (2007) "Bonne Foi" In. Revue des Contracs, N.4, Pp. 1110-1115.
28. Meyerson, Denise, (1991), Fundamental Contradictions in Critical Legal Studies, Oxford Journal of Legal Studies, Oxford University Press, Vol. 11, No. 3, pp. 439-451.
29. Sciaraffa, Stefan, (1999), Critical Legal Studies: A Marxist Rejoinder, Legal Theory, Cambridge University press, USA.
30. Trubek, David. M, (1984), Where the Action Is: Critical Legal Studies and Empiricism, Stanford Law Review, Published by: Stanford Law Review, Vol. 36, No. 1/2, Critical Legal Studies Symposium.
31. Unger, Roberto Mangaberia, (1983), the Critical Legal Studies Movement, Harvard Law Review, Vol. 96, No. 3, pp. 561-675, Published by: The Harvard Law Review Association.
32. Weinrib, Ernest. J, (1988), Legal Formalism: On the Immanent Rationality of Law, the Yale Law Journal, Published by: The Yale Law Journal Company, Inc.Vol. 97, No. 6, pp. 949-1016.
مطالعات حقوق خصوصی
دوره 46، شماره 2
تیر 1395
صفحه 245-263

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار