تحلیل حقوقی علل و احکام توسل به دادگاه برای انتخاب بازرس موقت در شرکت‌های سهامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی دانشگاه اصفهان

چکیده

     تحلیل حقوقی علل و احکام توسل به دادگاه برای انتخاب بازرس موقت در شرکت‌های سهامی، به‌عبارت دیگر تحلیل تحقیقی مقایسه‌ای مسائل حقوقی بازرسی موقت شرکت‌ها، با وجود اهمیت کاربردی آن شاید به‌دلیل زیاد از حد تخصصی بودن تا به‌ حال مورد اقبال اهل فن قرار نگرفته بود. این تحقیق نشان می‌دهد که تفاوت‌های زیادی میان حقوق حاکم بر اعضای هیأت ‌مدیره و مدیر عامل و حقوق حاکم بر بازرسان شرکت وجود دارد، ضمن اینکه تفاوت‌های حقوق حاکم بر بازرس اصلی و بازرس موقت هم کم نیستند. این تفاوت‌ها نشان می‌دهند که قانونگذار بازرسی را حساس‌تر از مدیریت می‌داند و لحاظ امکان درخواست انتخاب بازرس موقت از دادگاه از دلایل و نتایج همین حساسیت است. اینکه شرکت برای مدتی فاقد هیأت ‌مدیره یا مدیر عامل باشد، برای قانونگذار نسبتاً قابل تحمل‌تر از فاقد بازرس بودن یا فاقد بازرس کافی بودن شرکت است. به همین صورت، اقدامات و تصمیمات اعضای هیأت ‌مدیره یا مدیر عامل دارای شرایط سلبی برای قانونگذار قابل تحمل است، ولی گزارش‌های بازرسی که دارای شرایط سلبی مربوطه باشد، به‌هیچ‌وجه قابل‌ قبول نیست. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A LEGAL ANALYSIS TO CAUSES AND COMMANDS OF RESORT TO THE COURT FOR ELECTION OF JOINT STOCK COMPANIES’ TEMPORARY INSPECTOR

نویسنده [English]

  • Ahad Gholizadeh Manghutay
Assistant Professor at the Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan
چکیده [English]

Legal analysis to causes and commands of resort to court for election of joint stock companies’ temporary inspector or comparative explorative analysis of the legal questions on companies’ temporary inspection had not so far been approached by the specialists perhaps because of its extraordinary scientific complexity. This research shows that there are many differences between the law governing the directors’ board members and the executive manager on one side and the law governing the inspectors on the other side. Besides, there are considerable differences between the laws governing the main and temporary inspectors. These differences show that for the Legislature the inspection is more sensitive than management and considering the appointment of the temporary inspector by the court is a reason as well a consequence of this sensitivity. Seeing a company for a few months does not have a board of directors or an executive manager is comparatively easier tolerable for the Legislature than seeing it without having an inspector or sufficient number of inspectors. As well, decisions and operations of disqualified directors’ board’s members and disqualified executive managers are tolerable for the Legislature, whereas the reports of a disqualified inspector are never acceptable.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Temporary inspector
  • Unanimous conduct rule
  • Supervisor’s board

مراجع

الف) فارسی

اسکینی، ربیعا (1385). حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری، ج 2، تهران: سمت.
امینی، امرالله و مصطفی امامی (1390). «ساختار قانونی نظارت بر فعالیت شرکت‌های دولتی و واگذاری آنها»، حسابرس، شمارۀ 55، ص 134-135.
باقری، محمود؛ محمد ساردوئی‌نسب و مهدی موسوی (1393). «مطالعۀ راهبری شرکتی بیمه در حقوق ایران»، فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی 44، شمارۀ 4، ص 495-514.
پاسبان، محمدرضا (1384). «بازبینی نظام بازرسی در شرکت‌های تجاری ایران؛ بررسی تطبیقی با حقوق انگلستان»، پژوهش حقوق و سیاست: 83-114.
پاسبان، محمدرضا (1385). حقوق شرکت‌های تجاری، تهران: سمت.
تهرانی، حسن ستوده (1347). حقوق تجارت، ج 2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حسنی، حسن (1380). حقوق تجارت، تهران: میزان.
خزاعی، حسین (1385). حقوق تجارت- شرکت‌های تجارتی- تطبیق اجمالی با لایحۀ اصلاحی 1384، ج 2، تهران: نشر قانون.
زنگنه، عبدالحمید اعظمی (1353). حقوق بازرگانی، تهران: بی‌نام.
ساجدی، ولی (1385). «تخصص بازرس شرکت سهامی»، حسابرس، شمارۀ 32، ص 82-87.
سجادی، علی احمدی (1388). «نظریۀ نمایندگی در نظام راهبری شرکتی»، فصلنامۀ حقوق 39، شمارۀ 4، ص 257-276.
شریفی، الهام‌الدین (1383). «نظارت بر عملکرد مدیران شرکت‌های سهامی عام توسط نهادهای دولتی در حقوق انگلیس و ایران»، مجلۀ پژوهش‌های حقوقی، شمارۀ 5، ص 253-272.
13. صفی‌نیا، نورالدین (1381). درآمدی بر قانون شرکت‌های تجاری در ایران، تهران: دانشگاه تهران.
14. عرفانی، محمود (1369). حقوق تجارت - شرکت‌های سهامی عام و خاص، ج 2، تهران: جهاد دانشگاهی.
15. ------------ (1376). «نقش بازرس حساب در شرکت سهامی عام؛ مطالعۀ تطبیقی حقوق ایران، فرانسه و ایالات متحدۀ آمریکا»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، شمارۀ 37، ص 33-48.
16. قلی‌زاده، احد (1388). «تحلیل مسائل حقوقی نظام بازرسی شرکت‌های سهامی، دولتی و عموم»، فصلنامۀ پژوهش‌های حقوقی، شمارۀ 58، ص 232-272.
کاشانی‌پور، محمد و امیر رسائیان (1388). «حاکمیت شرکتی و کنترل»، مجلۀ اقتصادی، شمارۀ 90، ص 75-91.
مدیرکیا، پروانه (1394). «نقش حسابرسی داخلی در اصول راهبری شرکت‌ها و بحران‌های جاری»، نشریۀ حسابرسان داخلی، شمارۀ 6، ص 28-32.
 
ب) انگلیسی
Avilov, Gainan, Bernard Black, Dominique Carreau, and Oksana Kozyre (1998). "General Principles of Company Law for Transition Economies," J. Corp. L., 190-293.
Bourne, Nicholas (2013). Bourne Company Law, New York: Routledge.
Dine, Janet, and Marios Koutsias (2009). Company Law, London: Palgrave Macmillan.
IBPUS (2008). Turkmenistan Company Laws and Regulations Handbook, USA: International Business Publications.
Kim, Hwa-jin (2012). Korean Business Law, UK: Edward Elgar Pub..
24. Kumar, Arun, and Rachana Sharma (1998). Secretarial Practice and Company Law, New Delhi: Atlantic Pub..
25. Le Gall, Jean Pierre (1974). French Company Law,Paris: Oyez Pub..
26. Mangal, Rambarran (1995). An Introduction to Company Law in the Commonwealth Caribbean,Jamaica: University of the West Indies.
27. Manghutay, Ahad Gholizadeh (2012). "Managerialism in Germany and Centralism in Iran: Two Tier Board, One Tier Control in Germany and One Tier Board, Two Tier Control in Iran", African Journal of Business Management 6, no. 21: 6428-6438.
28. Vogelaar, Floris O.W., and Martin G. Chester (2013). Company Law: A Comparative Review, Springer.
مطالعات حقوق خصوصی
دوره 48، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 153-172

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار