گسترش دامنه صلاحیت ذاتی ناشی از ارتباط دعاوی مدنی؛ مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه با تأکید بر رویه قضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

ممکن است در جریان دادرسی، صلاحیت مرجع رسیدگی‌کننده تغییر کند. یکی از عوامل این تغییر «ارتباط» میان دعاوی است که در اصطلاح موجب گسترش دامنة صلاحیت می‌شود. گسترش صلاحیت ازاین‌رو صورت می‌گیرد که بر پایۀ مقررات اولیۀ صلاحیت، صلاحیت کارامد، مؤثر، مناسب و کامل نیست و ارتباط دعاوی، به‌عنوان یکی از قواعد ثانویة صلاحیت، برای اثربخشی و کارامدی قواعد اولیة صلاحیت را دگرگون می‌کند. ارتباط، میان دعاوی وابستگی آیینی ایجاد می‌کند و دعاوی استقلال خود را از دست می‌دهند؛ اما اینکه آیا ارتباط میان دعاوی می‌تواند موجب گسترش صلاحیت ذاتی شود، پرسشی است که در این پژوهش مورد مطالعة تطبیقی (ایران و فرانسه) قرار گرفته است. به‌نظر می‌رسد برخلاف تصور اولیه، ارتباط دعاوی در بسیاری موارد موجب گسترش صلاحیت ذاتی می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

EXTENSION OF THE INHERENT COMPETENCE ARISING FROM CONNECTIVITY OF CIVIL CLAIMS, A COMPARATIVE STUDY OF IRANIAN AND FRENCH LAW WITH EMPHASIS ON JUDICIAL PRACTICE

نویسندگان [English]

  • Khayrollah Hormozi 1
  • Badie Fathi 2
1 Associate Professor, Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University.
2 Assistant Professor, Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University.
چکیده [English]

The jurisdiction may change during the proceedings. One of the factors of this change is connectivity of claims that causes the extension of competence. The extension of jurisdiction is based on the fact that according to the primary jurisdiction rules, the jurisdiction is not efficient, effective, appropriate and complete, and the connectivity of claims, as one of the secondary jurisdictional rules, changes the effectiveness and efficiency of primary jurisdiction rules. Connectivity creates dependency between claims and therefore loses their independence. However, whether the connectivity of claims can lead to the extension of inherent jurisdiction is a question that has been studied comparatively (Iran and France) in this study. It seems that, contrary to popular belief, in many cases the connectivity of claims extends the inherent jurisdiction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Connectivity of claims
  • extension of jurisdiction related claims
  • Competence
  • Extension of competence
  1. الف) فارسی و عربی

    1. بازگیر، یدالله (1382). آراء دیوان‌عالی کشور پیرامون مسائل و موازین حقوق ثبت، چ دوم، تهران: فردوسی.
    2. الباس، ابوعبید (2004). نظریة الاختصاص فی اصول المحاکمات المدنیه و الجزائیه، منشورات زین‌الحقوقیه.
    3. حسن‌زاده، مهدی (1394). «اثر ارتباط دعاوی»، مجلهمطالعاتحقوقیدانشگاهشیراز، دورۀ 7، ش 1، ص 149-125.
    4. ------------ (1392). «اقامۀ دعاوی طاری در خارج از مهلت»، پژوهشحقوقخصوصی، سال دوم، ش‌ 4، ص 62-39.
    5. حسن‌زاده، مهدی (1390). «دعاوی متقابل و جلب ‌شخص ‌ثالث در واخواهی و تجدیدنظر»، حقوق اسلامی، ش 31، ص 211-189.
    6. خدابخشی پالندی، حسن؛ قبادی‌نژاد، محمدصادق (1387). «اناطه»، مجلۀ حقوق دادرسی، ش 67، ص 40-34.
    7. رستمی، عبادلله (1389). «بررسی امکان رسیدگی بدوی توسط مرجع تجدیدنظر»، راهوکالت، ش3، ص 23-18.
    8. زراعت، عباس (1383). قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی ایران، چ اول، تهران: خط سوم.
    9. شمس، عبدالله (1397). آیین دادرسی مدنی پیشرفته، ج1، چ سی‌وهشتم، تهران: دراک.
    10. صباغیان، حسین (1396). شرح کامل دعاوی طاری و ویژگی‌های آنها، چ اول، تهران: جنگل.
    11. غمامی، مجید (1383). «دعوای متقابل»، فصلنامۀ حقوقوعلومسیاسی، دانشگاه تهران، ش 66، ص 244-225.
    12. کریمی، علی‌اصغر (1377). «تجمیع دعاوی مرتبط»، دیدگاه‌های حقوققضایی، ش 10 و11، ص 93-81.
    13. کریمی، عباس؛ پرتو، حمیدرضا (1395). آیین دادرسی مدنی، ج1، چ اول، تهران: دادگستر.
    14. کریمی، عباس؛ شکوهی‌زاده، رضا (1388). «صلاحیت انحصاری»، نامۀ مفید، ش 73، ص 62-47.
    15. کوشه، ژرارد؛ لانگلد، جان؛ لبو، دانیل (1391). آیین دادرسی مدنی فرانسه، ترجمۀ سید احمد هاشمی، چ اول، تهران: دادگستر.
    16. متین دفتری، احمد (1348). آییندادرسیمدنیوبازرگانی، (دورۀ سه جلدی)، چ دوم، تهران:  انتشارات بانک ملی.
    17. محسنی، حسن (1391). ترجمۀ کد آیین دادرسی مدنی فرانسه، چ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    18. ---------- (1391). «دعاوی مرتبط و ناکارآمدی مقررات مرتبط»، حقوقیدادگستری، ش 77، ص 98-69.
    19. مصدق، محمد (1396). دستور در محاکم حقوقی، به کوشش حسن محسنی، چ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    20. مهاجری، علی (1392). آیین دادرسی مدنی، ج1، تهران: فکرسازان.
    21. هرمزی، خیرالله (1393). «توسعۀ صلاحیت یا صلاحیت تبعی»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، دورۀ 2، ش 6 ، ص 193-161.
    22. هندی، احمد (1995). ارتباط الدعاوی و الطلبات فی القانون المرافعات، دار الجامعه الجدیده للنشر، الاسکندیه.

    ب) فرانسوی

    1. Catherine Tirvaudey-Bourdin (2015). “COMPéTENCE.Exceptions de litispendance et de connexit”, JurisClasseur Procédure civile.
    2. Catherine Tirvaudey-Bourdin (2018). “COMPÉTENCE. Exception d'incompétence”, JurisClasseur Procédure civile,.
    3. GUINCHARD [sous la dir. de]( 2017-2018)Action Droit et pratique de la procédure civile,Dalloz,.
    4. GUINCHARD, FERRAND et CHAINAIS (2012). Procédure civile, 31e éd, Précis Dalloz.
    5. Loïc CADIET (2019). code de procédure civile,lexis Nexis.
    6. Loïc CADIET (2016)“Connexité”, Répertoire de procédure civile.
    7. Mélina DOUCHY-OUDOT,(2014 )“Compétence”, Répertoire de procédure civile
    8. Natalie Fricero (2015). l' essentiel de la procédure civile, Lextenso.
    9. Pétral-Landry Baganina (2008). “Immutabilité du litige et recevabilité des demandes nouvelles en appel”, Gazette du Palais - n°29. 29 janv.
    10. Philippe FLORES (2014). “Question préjudicielle”, Répertoire de procédure civile.
    11. SOLUS et PERROT (1973). Droit judiciaire privé, t. 2, Sirey.
    12. vizoz, Revue (1942). trimestrielle de droit civile.
    13. Y. GAUDEMET (1990). “Les questions préjudiciell es devant les deux ordres de jurisdiction”, RFDA764,Dalloz.