نفع دانشگاه در شهر و نگاه دیوان عالی کشور به آن ‏(نقد و بررسی رأی شمارۀ ۵۹ ردیف ۴ مورخ ۶/8/1353 هیأت ‏عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور)‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار ، گروه حقوق خصوصی و اسلامی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

    دانشگاه به‌عنوان بخشی از زندگانی شهری، در اراضی خود در امیرآباد، خیابانی بنا کرده است به عرض ۱۵ متر. همجواران این خیابان به‌هنگام ساخت‌وساز، به خیابان تجاوز کرده و آن را به اراضی خود ملحق کرده‌اند. دانشگاه که با احداث آن خیابان، دیگر مالک به معنای حقوق خصوصی نیست، تقاضای خلع‌ید و قلع و قمع مستحدثات کرده و شهرداری پایتخت را نیز به دادرسی جلب کرده است. دادگاه‌ها بی‌توجه به نقش اجتماعی دانشگاه و مفهوم و مصداق نفع این نهاد اجتماعی در شهر، آرایی صادر کرده‌اند که با فرجام‌خواهی دوم دانشگاه، موضوع در هیأت عمومی دیوان عالی کشور مطرح شده است. این هیأت عمومی هم دانشگاه را در عبور از خیابان ۱۵ متری ذی‌نفع دانسته و هم دعوی طاری او به طرفیت شهرداری را صائب قلمداد کرده است. از نگاه نگارنده این همه ریشه در رابطۀ میان دانشگاه و شهر و جلوه‌ای دیگر از مفهوم نفع در دادخواهی‌ها دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

University’s Interest in City and The View Of ‎Supreme Court to It ‎(Critics and Review to Judgment No 59, ‎Arrangement No 4, 1974/10/28 of Civil Chambers ‎Union)‎

نویسنده [English]

  • Hassan Mohseni
Associate Professor of Law, Private & Islamic Law Department,University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

As a social institution, what right the university has in the city and its construction is the main issue of this article. If the rules and regulations are violated during the construction and development of the city, can the university, which has a social presence in the former, complain about this violation of the rules and regulations due to the negligence or silence of the city administering institutions? The basis of this question is challenging from the point of view that, for a civil action, one should look at the criterion of benefit, because benefit is its basis. So does the university have such an advantage in the city and society? In this article, the demand of the university's lawsuit was the removal of approximately 400 meters of land and the destruction of constructions from Zul-Qadr street in the Amirabad area. Finally, the civil chambers of the General Assembly of the Supreme Court recognized the university as the beneficiary and accepted his lawsuit. Based on this, today, when the plans for the development of the university environment are in hand, is this social view of the role of the university in the city still sustainable?
Examining the decision of the General Assembly of the Supreme Court and identifying its historical and legal position in our legal system has been the main method of research in this article. In addition to this method, an attempt has been made to examine the current position of the university in
society and in legal fields, and to examine the opinion of the civil chambers of the Supreme Court for the university. The fact is that the judgment of the General Assembly is important from the point of view of the university and the city, especially because in those days when the Administrative Court of Justice was not yet established so that, for example, individuals could, as neighbors, complain about their neighbor's urban and construction measures and possibly revoke their permits.
The theoretical framework of this article is the examination of the judicial procedure regarding interest in litigation, with the consideration that the university still has an important social role in the city, and if the position of the university is viewed from this point of view, many of the implementation problems of the university's organization and development plans with the correct interpretation will be resolved.
If the correct implementation of the law is violated in the city surrounding the university or the legal regulations in the field of urban planning and real estate and private documents are ignored, can the university, as a person who has a living and dynamic presence in this environment, refer to the judiciary for the correct implementation of these laws?
If the university has a dynamic and living social role in the city, the benefit that is the criterion of litigation should be interpreted according to this role.
The judgment of General Assembly, which is a historical and legal document for the University of Tehran, should be considered as a historical and legal document for "Iran" which is based on the right foundation. This document shows that the interest is not only material and the right is not appeared only in the official document. The benefit and right of the university, whose ownership is based on the judgment of the court of property proceedings and the law on the sale of king’s real estate, is stronger than any other document.
In addition, this judgment shows that the university is a part of the life of the city and should not be abandoned on the pretext of the type of litigation and the type of documents and documents in possession and produced. A university that has built a street on its property to participate in the city should be able to demand the eviction of the aggressor and owner of this street. Also, a university that is a part of the city and its social developments should be able to claim and demand its truth and authenticity while passing through a street with a certain width.
This university, which has acted in interaction with the municipality and the city association, has asked for the third party of this institution to show the correct implementation of the law regarding those who have building permits.
On the other hand, this judgment showed that the social interest of the university in the city from the perspective of the Supreme Court of Iran was recognized years before the issuance of General Assembly unification judgment No. 672 and 681 of the Supreme Court and 115 of the General Board of the Court of Administrative Justice in Iran's judicial system. With this description, the decision number 4 of 1352 imposes another criterion on the researcher, with which he can reach a kind of evaluation in the comparison between Article 576 of the Civil Procedure Law of 1318 and Article 408 of this law approved in 1379.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • University of Tehran
  • The City
  • Interest
  • Third Party Lawsuit
  • City of ‎Knowledge. ‎
  1. منابع

    1. پژوهشگاه قوۀ قضاییه (۱۳۹۶). گفتارهایی در دیوان عدالت اداری، مجموعه گزارش‌های پژوهشی و نشست‌های علمی سال‌های ۱۳۹5-۱۳۹4، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوۀ قضاییه.
    2. حسینی سنگ‌نو، سید علی؛ موسی کمانرودی کجوری؛ صدرالدین متولی؛ غلامرضا جانباز قبادی (۱۳۹۸). «نقش دانشگاه‌ها در بازآفرینی فرهنگی بخش تاریخی مرکزی شهر تهران»، فصلنامۀ شهر پایدار، دورۀ ۲، ش ۳، ص 110-97. در: http://www.jscity.ir/article_102066.html (۲ آبان ۱۴۰۱).
    3. زرگری‌نژاد، غلامحسین؛ منصور صفت‌گل؛ محمدباقر وثوقی (۱۳۹۸). تاریخ دانشگاه تهران، (دانشگاه در دورۀ اول ۱۳22-۱۳13)، بخش نخست، زیر نظر غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    4. شیانی، ملیحه؛ محمدرضا انصاری (۱۳۹۳). «تحلیلی بر کم سرمایة اجتماعی دانشجویان دانشگاه تهران»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دورۀ ۵، ش ۲، ص 328-297. در: https://ijsp.ut.ac.ir/article_55550.html (۲ آبان ۱۴۰۱).
    5. دبیرسیاقی، سید محمد (1384). «داستان بنا شدن دانشگاه تهران به روایت علی‌اصغر حکمت»، مجله پیک نور، سال سوم، ش 1، ص 25-16. در: https://pnh.journals.pnu.ac.ir (۲ آبان ۱۴۰۱).
    6. طباطبایی، جواد (۱۳۹۸). ملاحظات دربارة دانشگاه، تهران: مینوی خرد.
    7. فراستخواه، مقصود (1397). تاریخ دانشگاه در ایران، به کوشش نسرین اصغرزاده، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    8. غروی‌الخوانساری، مریم (۱۳۷۸). «ارزیابی کیفی مجموعۀ پردیس مرکزی دانشگاه تهران»، نشریۀ هنرهای زیبا، ش ۳۵، ص 84 – 75.
    9. کاپلتی، مورو؛ برایان جی. گارث (۱۳۹۸). آیین دادرسی مدنی، ج1، برگردان و پژوهش حسن محسنی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    10. محسنی، حسن (۱۳۹۴). «آشنایی با مراجع قضایی مدنی فرانسه»، در: آیین دادرسی مدنی فرانسه، ج 2، با دیباچه و مجید غمامی و مقدمۀ لوییک کادیه، برگردان و پژوهش حسن محسنی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    11. --------- (۱۳۹۶). «اصل دسترسی به عدالت و دادخواهی دولت»، فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ ۴۷، ش ۳، ص ۵50 – ۵31. در: https://jlq.ut.ac.ir/article_63146.html (۲ آبان ۱۴۰۱).
    12. ------------ (۱۳۹۸). «نفع در دادخواهی‌ها: بررسی دکترین حقوقی و رویۀ قضایی ایران و فرانسه»، مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ ۱۱، ش ۱، ص ۲66 – 237. در: https://jls.shirazu.ac.ir/article_5240.html     (۲ آبان ۱۴۰۱).
    13. مدیریت اجرایی شهر دانش (1399). گزارش پیشرفت خرید املاک محدودۀ طرح شهر دانش و نقشۀ راه شهر دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران برای خروج از به نبست تملیک املاک خریداری‌نشده محدودۀ طرح و اجرای پروژه‌های شهر دانش، دانشگاه تهران، ایران.