تحول مفهوم تقصیر در حقوق مسؤولیت مدنی

نویسنده

چکیده

مفهوم تقصیر، همانند سایر پدیده های اجتماعی، در حال حرکت و تغییر است و باید آن را تابعی از عدالت شمرد؛ عدالتی که اقتضای آن با تغییر شرایط زندگی دگرگون می شود. عوامل مادی و اقتصادی و فلسفی و اجتماعی هر کدام در تغییر شرایط زندگی سهمی مؤثر دارد؛ ولی، جز در موارد استثنایی و انقلابی، عوامل اقتصادی و مادی در این حرکت پیشتاز است و توجیه مناسب اخلاقی و فلسفی را به دنبال خود می کشد. در این فرایند تاریخی، تعریف های تقصیر را می توان به سه گروه اصلی تقسیم کرد: 1. گروهی که در آن تقصیر له عنوان مجازات کار نامشروع عنوان می شود؛ مکافات گناه است و تابعی از عدالت کیفری. 2. گروهی که در آن تقصیر عامل حمایت از حق برتر است؛ ترکیبی از عدالت توزیعی و کیفری، به بیان ارسطو. 3. گروهی که تقصیر را بر مبنای مصلحت و تدبیر تمیز می دهد یا معیار آن سود و زیان کار زیانبار است. حقوق مسؤولیت مدنی، به ویژه در مورد تولید و عرضه کالا، متمایل به گروه سوم است، هر چند که از آثار دو گروه نخست هنوز نرسته و سنت دیرین را حفظ کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE EVOLUTIONARY CONCEPTION OF FAULT IN TORT LAW

چکیده [English]

The concept of fault, like other social phenomena, is always changing, following the variable justice.
The Economic, Moral, and Philosophical consideration, are the most influential factors in the process of change. However, it seems that, apart from exceptional issues of revolutionary changes, the Economic and material factors lead the way.
In this historical process, the definitions of Fault should be divided in three groups:
1. The group that considers fault as a kind of punishment of unjust behavior.
2. The group that understands fault as a device of protecting preferable right.
3. The group that defines Fault based on expedience and devise.
4. The modern Tort Law (Civil Liability) increasingly tends to agree with the third group, although it is yet under influence of traditional concept of fault definitions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Negligence
  • Fault
  • Liability
  • Moral Liabitity.
  • Negligence