رویکردی نو برای اثبات جریان قاعدۀ لاضرر در احکام عدمی در زمینۀ مسئولیت مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان

چکیده

از جمله مباحثی که پیرامون قاعدۀ «لاضرر» همواره بحث‌برانگیز بوده و اشکالات متعدّدی بر آن گرفته شده، بحث از جنبۀ اثباتی آن است. نه تنها مستشکلین که محقّقانی هم که در مقام پاسخ به اشکالات وارد بر جنبۀ اثباتی این قاعده برآمده‌اند، با این پیش‌فرض وارد بحث شده‌اند که مستند قاعدۀ لاضرر «حدیث» لاضرر در جریان اختلاف سمره بن جندب با مرد انصاری است. این پیش‌فرض سبب اصلی ورود اشکالات مزبور بر جنبۀ اثباتی قاعدۀ لاضرر و دشواری در پاسخ‌گویی به آنها بوده است. نگارنده برخلاف این سنّت معهود، برای نخستین بار با تکیه بر دلیل «عقل» و «بنای قطعی عقلا» به عنوان مستندات اصلی قاعدۀ لاضرر و با اعتقاد به اینکه سایر ادلّۀ لفظی از جمله «حدیث» لاضرر ارشاد به حکم عقل و یا امضای بنای عقلا هستند به اثبات جریان قاعدۀ لاضرر در احکام عدمی و پاسخ به اشکالات وارد بر آن پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A NEW APPROACH TO PROVE LAZARAR RULE APPLICATION IN ABSENT DECREES IN TORT LAW

نویسندگان [English]

  • Hassan Badini 1
  • Khosro Momeni 2
1 Associate Professor, Private and Islamic Law Department, University of Tehran
2 Assistant professor semnan university jurisprudence and islamic law group
چکیده [English]

One of the subjects about the “La Zarar” rule that always had been controversial is survey for positive aspect of it. Not only opponents but also researchers that sought to answer the objections of the positive aspect of the rule enter the discussion on the assumption that the evidence of the “La Zarar, rule is the La Zarar hadith, in story of Ansari man and Samorah-ibn Jondab discored. This assumption is the main cause of the La Zarar rule. writers contrary to this agreed tradition begin to prove the La Zarar application in absent decrees and answer to objections of it. At the first, relying to the wisdom decree and decisive procedure of wises as the main evidences of the La Zarar rule and believing that other word evidences like the La Zarar hadith is guiding to the wisdom decree or confirming to the procedure of wises.

کلیدواژه‌ها [English]

  • absent decrees
  • La Zarar rule
  • positive aspect of La Zarar rule
  • procedure of wises
  • wisdom decree