دامنۀ حقوق مالکیت فکری در حمایت از ارقام جدید گیاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

   قابلیت دسترسی به ارقام(‌واریته‌های) گیاهی اصلاح‌شده برای صنایع کشاورزی و باغبانی از اهمیت حیاتی برخوردار است. تأمین امنیت غذایی جمعیت رو به افزایش جهان، تولید کشاورزی پایدار، لزوم افزایش درآمدهای کشاورزی و توسعه و بهبود اقتصادی، مستلزم تلاش‌های پایدار در امر اصلاح و به‌نژادی گیاهی است. با توجه به روند پرهزینه، زمان‌بر و تخصصی به‌نژادی گیاهی و قابلیت تکثیر و دسترسی آسان به مواد گیاهی ارقام جدید، تلاش در این عرصه زمانی قابل توجیه و متصور خواهد بود که فرصتی برای بازگشت سرمایه وجود داشته باشد.اعطای حق بهره‌برداری انحصاری به به‌نژادگران و متولیان امر، عاملی مؤثر در ایجاد انگیزۀ سرمایه‌گذاری، به‌خصوص سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه به‌شمار می‌‌آید. در عرصۀ رقابت و تجارت آزاد، حمایت از ارقام جدید گیاهی به عنوان یکی از قلمروهای جدید حقوق مالکیت فکری، به نظام حق اختراع یا نظام خاص حمایتی مؤثر(Effective Sui Generis System) یا ترکیبی از این دو واگذار شده است. در راستای بهره‌برداری بیشتر از توانمندی‌های علمی موجود و تسهیل دستیابی به فناوری جدید، حمایت از این ارقام در قانون ایران به یک نظام خاص حمایتی متفاوت از نظام حق اختراع سپرده شده است.این مقاله سعی در تبیین و توصیف این نظام خاص با تأکید بر استانداردهای کنوانسیون بین‌المللی حمایت از ارقام گیاهی(یو.پُو) دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scope of intellectual property rights in new plant varieties

نویسندگان [English]

  • Saeed Habiba 1
  • Razieh Heidari 2
1 Associate Professor, Islamic and Private Law Department, University of Tehran, Iran
2 LL.M of Intellectual Property Law, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Accessibility to the improved (breeded) plant varieties is vital for agricultural and horticultural industries. Providing food-security for growing population of the world, sustainable agricultural production, need for an increase in agricultural incomes, economic development and improvement are necessary for sustainable efforts in the field of plant breeding and improving. Considering the specific and complex processes, expensive and long lasting plant breeding and reproducibility and easy access to the plants’ materials of new varieties, efforts in this area will be justifiable and imaginable so that there will be an opportunity for returning the investment. Granting exclusive right to breeders (breeders’ rights) and those who are in charge is assumed to be an effective factor in enhancing investigator’s motivation; particularly investing in private sectors. In the realm of competition and free trade and commerce (free market), protection of the new plant varieties, as one of new realms of intellectual property rights has been referred to as the Patent or an effective Sui-Generis system or a combination of both these systems. In line with operation of the scientific efficiencies and competencies existing in this international field, and facilitation of access to new technology of protection of these varieties in Iranian laws, a new area has been assigned as sui-generis system (special protective system). The current essay tries to indicate and explain this special system with a special emphasis on standards on International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV).

کلیدواژه‌ها [English]

  • breeder
  • effective Sui Generis System
  • International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV)
  • plant variety
  • propagating material & harvested material