تحلیل انتقادی نظر ارشادی دادرس در دادرسی مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار دانشگاه علم و فرهنگ

چکیده

در میان تصمیمات و اقدامات دادرس در دادرسی مدنی، «نظر ارشادی» نادیده گرفته شده است، و شاید به این دلیل که معلوم نیست در زمرۀ تصمیمات و اقدامات دادرس باشد، کمتر به آن پرداخته شده است. این نظر درواقع راهنمایی و مشاوره‌ای است که دادرس به طرفین دعوا می‌دهد؛ مشاوره‌ای که هیچ‌گونه توان اثباتی و اجرایی ندارد و اگرچه مشمول ممنوعیت تلقین نمی‌شود، با «امر ارشادی» در اصول فقه قابل مقایسه است. با عنایت به اینکه نظر ارشادی را نمی‌توان عمل قضایی به‌شمار آورد، ناسازگاری آن با اصول دادرسی همچون ابتکار عمل خصوصی و تسلط طرفین بر جهات و موضوعات، و مقابله‌اش در برخی مواقع با اصل بی‌طرفی و استقلال قوۀ قضایی، ممکن است موجب انتظار نامعقول از این قوۀ مستقل و بی‌طرف گردد. از‌این‌رو، پیشنهاد شده است در ایراد رد دادرس یا در ارجاع پرونده به شعب، وجود نظر ارشادی مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Consultative view of judge in civil trial

نویسندگان [English]

  • Hassan Mohseni 1
  • Abbas Mirshekari 2
1 Assistant Professor, Civil Procedure & Enforcement Law Faculty of Law & Political Science, University of Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Law, University of Science & Culture, Tehran, Iran
چکیده [English]

Consultative view of judge among its decisions and acts in civil trial has been neglected and less analyzed. This view is a guidance and consultation that a judge gives to the parties; A consultation which has any executive or probative effect and in this way is comparable with "consultative order" in Islamic Jurisprudence. As a consultative view is not a judicial act, its issuance from a judge may be result to undue anticipate of parties from an independent and impartial judicial power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • consultative order
  • consultative view
  • independence and impartiality of judge
  • judicial act
  • principle of trial