تحلیل فقهی و حقوقی صکوک استصناع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه قم

چکیده

یکی از انواع صکوک، صکوک استصناع است. این صکوک بر مبنای عقد استصناع و برای ساخت مال معین و یا تکمیل آن و یا احداث پروژه‌های عمرانی منتشر، عرضه و منتقل می‌شود. صکوک استصناع بر دو نوع است: نوع ساده (مستقیم و غیرمستقیم) بر پایة سند دین، و نوع پیچیده (به‌موجب دستور‌العمل)، که هریک جداگانه بررسی می‌شود. ماهیت حقوقی عمل صدور(انتشار) از نظر تجاری و مدنی در نوع اول اگر از سوی تاجر صورت پذیرد، عملی تجاری ودر غیر این صورت عملی مدنی است و در نوع دوم چون الزاماً از سوی اشخاص حقوقی تاجر صورت می‌گیرد، عملی تجاری شمرده می‌شود. ماهیت عرضۀ صکوک در نوع اول، عرضه و انتقال سند طلب، و در نوع، عرضه و انتقال سهم‌الشرکه است. ماهیت واگذاری در مراحل بعدی (بازار ثانویه) نیز انتقال طلب در نوع اول و انتقال سهم‌الشرکه در نوع دوم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Islamic and legal analysis of Sokuk Estesna

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bagher Parsapour 1
  • Mohammad Valaie 2
1 Assistant Professor, Private Law, Faculty of Law, Tarbiat Modares University, Iran
2 Ph.D. Candidate, Department of Private Law, University of Qom, Iran
چکیده [English]

One category of Sokuks is “Sokuk Estesna’”. They are issued, offered and transferred, based upon a contract of Estesna’ in construction of a specified property and/or its completion or in civil construction projects. “Sokuk Estesna” are divided and analyzed into two categories: the plain ones (direct and indirect) based upon a credit instrument; and complex (pursuant to a directive). The legal nature of the act of issuance may be studied in accordance with the identity of the issuer; if the latter is a merchant, the act is considered commercial, otherwise civil. If the act is performed by a merchant moral person, it is also deemed as being of commercial nature. The nature of the act of offering has been put under scrutiny in relation to its civil and commercial aspects. Under the first category, it is a presentation and transfer of the deed of assignment and in the second category, a presentation and transfer of shares. The legal nature of the act of disposal of “sokuk estesna” in the subsequent stages (secondary market) is cession of claim in the first category, and the transfer of shares under the second category.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cession of claims and debts
  • estesna’ contract
  • negotiable instruments
  • secondary market
  • sokuk estesna