تعهد تخییری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

    بدون تردید یکی از اساسی‌ترین موضوعات پژوهش در علم حقوق، تعهد است که تقسیم‌بندی‌های مختلفی برای آن درنظر گرفته شده است. یکی از اقسام تعهد به اعتبار تعدد موضوع، تعهد تخییری است که به‌رغم وجود مصادیقی از آن در نظام حقوقی ایران، قانون مدنی به آن اشاره نکرده و کمتر نظر حقوق‌دانان را به خود جلب کرده است. هرچند تعهد تخییری مزایای متعددی برای طرفین تعهد در پی دارد که از آن جمله می‌توان به تضمین بیشتر اجرای تعهد و نیز سهولت در اجرای آن اشاره کرد، اما مشروعیت و اعتبار چنین تعهداتی بر مبنای دلایلی از جمله نامعین بودن موضوع تعهد و وقوع غرر، محل تردید است. مقالۀ حاضر در راستای شناسایی مفهوم و مبانی مشروعیت تعهد تخییری و قواعد خاص حاکم بر آن، سعی دارد شناختی دقیق‌تر از تعهد تخییری، ویژگی‌ها، دلایل اعتبار و چگونگی اجرای آن ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ALTERNATIVE OBLIGATION

نویسنده [English]

  • Khadije Mozafari
PhD of Private Law, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Undoubtedly, one of the most fundamental issues in the study of law is obligation that has diverse types. One of them is alternative obligation which, despite instances in the Iranian legal system, has not been mentioned by the civil code and has received less attention from authors. Alternative obligation for the parties has several advantages and facilities including further guarantee of the performance and ease of implementation. The legitimacy of such obligation with some reasons could be proved. Therefore, identification of alternative obligation, principles and specific rules governing its legitimacy, seems necessary. This paper presents a more detailed understanding of alternative obligation, its characteristics, and validity of the reasons for its implementation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • alternative obligation
  • Gharar
  • multiple objects
  • right of option
  1. الف) فارسی و عربی:

    1. احمد السنهوری، عبدالرزاق (1388)، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، ترجمۀ دادمرزی، سید مهدی و دانش کیا، محمدحسین، جلد سوم؛ اوصاف تعهد، چاپ اول: انتشارات دانشگاه قم.
    2. الهویی نظری، مهدی (1391)، مطالعۀ تطبیقی نهاد تعهدات تخییری، مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ 79.
    3. انصاری، شیخ مرتضی (1425ق)، مکاسب، جلد چهارم، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
    4. جعفرى لنگرودى، محمّدجعفر (1357) دایرةالمعارف حقوق مدنى و تجارت، ج1.
    5. شهیدی، مهدی (1384)، حقوق مدنی، تشکیل قراردادها و تعهدات، چاپ چهارم، جلد اول: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
    6. کاتوزیان، ناصر (1389)، نظریۀ عمومی تعهدات، تهران: بنیاد حقوقی میزان
    7. کاتوزیان، ناصر (1384)، حقوق مدنی، درس‌هایی از عقود معین. چاپ هشتم. جلد اول. تهران: گنج دانش
    8. کاتوزیان، ناصر (1386)، قواعد عمومی قراردادها، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران:  نشر میزان.
    9. مراغه‌ای، میرعبدالفتاح بن علی (1418)، العناوین، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی. چاپ اول.

     

    ب) لاتین:

    1. Alarie B, Dinning J (2004) Remedies and Alternative Contracts

    (https://www.UNISI.IT/LAW AND ECONOMICS.com)

    1. Baydoun, A (2005) L’obligation alternative, université panthéon-Assas (paris II)
    2. Bineau L (2002) Les obligations alternatives en droit prive, Petites affiches.
    3. Demolombe Ch (1881) Cours de code Napoléon. Traité des contrats ou des obligations conventionnelles en général. T.VII.  Paris : Imprimeur Editeur A.Lahure
    4. Larombière L (1885) Théorie et pratique des obligations : ou Commentaire des titres III et IV, livre III du code civil, articles 1101 à 1386,  Paris : A. Durand et Pedone-Lauriel
    5. Ripert G, Boulanger (1956) Traité de droit civil. Tome 2, Librairie Générale de Droit et de Jurisprudence - LGDJ
    6. Ripert GRadouant, J,  Gabolde G (1954) Traité pratique de droit civil français. Tome 7 : les obligationsEsmein, Paul-Edmond, Librairie Générale de Droit et de Jurisprudence - LGDJ

    Veaux,D (1992) J.-Cl. Civil, Contrats et obligations, articles 1189 à 1196, no 5