ماهیت شرط حفظ مالکیت در حقوق ایران و فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

    این مقاله تلاشی برای معلوم شدن ماهیت شرط حفظ مالکیت است. برای روشن شدن این موضوع باید اعتبار این شرط در چارچوب مبانی فقهی اعتبار شروط ضمن عقد که در مواد 232 تا 234 قانون مدنی نیز به آن اشاره شده است، بررسی شود. به‌موجب شرط حفظ مالکیت، مالکیت مبیع، حتی اگر عین معیّن باشد، تا حلول اجلی معیّن و یا وقوع امری خاص به‌تأخیر می‌افتد. بنابراین، طرفین در مهم‌ترین اثر وضعی عقد، دخل و تصرف می‌نمایند. برای ورود به بحث، ماهیت این شرط در حقوق فرانسه مطالعه خواهد شد، اما هدف اصلی این مقاله، تعیین ماهیت و آثار آن در حقوق ایران است. پذیرش اعتبار این شرط، با توجه به مقررات قانونی مربوط به شروط مبطل و باطل دشوار است، اما به‌نظر می‌رسد که در حقوق ایران راهکارهای قانونی برای توجیه صحت این شرط وجود داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

VALIDITY OF RESERVATION OF TITLE CLAUSE

نویسنده [English]

  • Reza Shokoohi Zadeh
Assistant Professor, Faculty of Law & Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this article is to determine the nature and effects of Reservation of Title Clauses in Iranian Law. To bring out the exact comprehension of its nature in Iranian Law, the study of the matter in other legal systems is required. Although it is not always easy to pass upon the question of validity of these clauses in Iranian Law, by highlighting the security interest in such contracts, the validity of this clause may be justifiable in some cases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Charge
  • Invalidity of contract
  • Reservation of title
  • Sale
  • Security interest
  • Suspension of contract
الف) فارسی و عربی
1. آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین (1386)، کفایه الاصول، ج1، شرح مسعود عباسی، قم: دارالفکر.
2. امامی، دکتر سید حسن 1378) حقوق مدنی، ج 1، تهران: انتشارات اسلامیه.
3. انصاری، شیخ مرتضی (1379الف) المکاسب، ج2، قم: مطبوعات دینی.
4. انصاری، شیخ مرتضی (1379ب)، المکاسب، ج3، قم: مطبوعات دینی.
5. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1384)، حقوق مدنی-وصیت، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
6. خویی، سید محمد تقی (1415ق) الشروط و الالتزامات التبعیة فی العقود، ج1، قم: موسسة المنار.
7. الطوسی، ابو جعفر(شیخ طوسی)، (1390)، مسائل الهامة من کتاب الخلاف، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
8.. کاتوزیان، ناصر (1381)، دورۀ عقود معین، ج1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
9. کرکی، شیخ علی بن الحسین (محقق ثانی)، (1411ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج4، بیروت: موسسة آل البیت-علیهم‌السلام- لإحیاء التراث.
10. قمی، میرزا ابوالقاسم (1379)، جامع الشّتات، ج1، ترجمه و تحقیق: روشنعلی شکاری، حسین فریار و محمد ابراهیم پیشنماز زیر نظر ابوالقاسم گرجی، تهران: دانشگاه تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
11. مراغی، سید میر عبدالفتاح (1425ق) العناوین، ج1، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
12. نجفی، شیخ محمد حسن (1385)، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج23، تهران: دارالکتاب اسلامیه.
 
ب) خارجی
13.Bourdelois, Béatrice, Les contrats spéciaux-mementos, 2009, Dalloz, Paris.
14.Cabrillac, Michel, Mouly Christian, Droit des sûretés, 1990, Librairie de la cour de cassation, Paris.
15.Carbonnier, Jean, Obligations, 1976, Press universitaires de France, Paris.
16.Cornu, Gerard, Vocabulaire juridique, 1996, Press universitaires de france, Paris.
17.Ghestin(J), Desche(B), Traité des contras (la vente), 1990, Librairie générale de droit et de jurisprudence, Paris.
18.Guy et Lambert, Cours de Droit Civil, t2, 1974, Maisonneuve, Paris.
19.Jeantin, Michel, Le Cannu, Paul, Entreprises en difficulté, 7e ed., 2007, Dalloz, Paris.
20.Lambrechts ©, Code de Commerce Uniforme des Etats-Unis, Traduit sous auspices de la société de législation comparée, Armand Colin, Paris, 1971.
21.Marsh (P.D.V), Comparative Contract Law_ England, France, Germany, 1994, Gower.
22.Mazeaud, Jean, Henri et Leon, Chabas, François, Leçon de Droit Civil : Obligation, 9e ed.,1998, Montchrestien, Paris.
23.Simler, Philippe, Delebecque, Philippe, Les Sûretés- La Publicité foncière, 2007, Dalloz, Paris.
24. Théry, Philippe, Sûretés et publicité foncière, 1998, Presses Universitaire de France, Paris.
25.Wiederkehr, George et al., Code civil, 108e ed., 2009, Dalloz, Paris.