تحلیل حقوقی مرجع صالح وضع مقررات بورس انرژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی دانشگاه پیام نور

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

3 دانشیار گروه حقوق دانشکدۀ الهیات و علوم اسلامی دانشگاه پیام نور

چکیده

    بورس انرژی در خرداد ماه 1390 با تصویب «شورای عالی بورس» تشکیل شد و در اوایل خرداد 1391 فعالیت خود را آغاز کرد. با مطالعه و بررسی مقررات بورس یادشده، نوعی تداخل در صلاحیت و تعدد مرجع واضع مقررات به‌چشم می‌خورد.اغلب مقررات بورس انرژیرا «هیئت مدیرۀ بورس» و برخی را نیز «شورای عالی بورس» تصویب کرده‌اند. با توجه به اصل صلاحیت قانون‌گذار و نظر به «قانون بازار اوراق بهادار» که قانون حاکم بر تمامی بورس‌های کشور است، در صلاحیت شورای عالی بورس برای وضع و تصویب دستورالعمل‌های جزئی و فنی ازجمله «دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس انرژی» تردید جدی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

LEGAL ANALYSIS OF COMPETENT AUTHORITY ENACTMENT OF THE RULES AND REGULATIONS OF IRAN ENERGY EXCHANGE

نویسندگان [English]

  • Meysam Musapour 1
  • Mohammad Hassan Sadeghy Moghadam 2
  • Ebrahim Taghizadeh 3
1 Assistant Professor, Law Department, University of Payame Noor, Iran
2 Professor of Private Law Department, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Law Department, University of Payame Noor
چکیده [English]

Iran Energy Exchange was established with the approval of Exchange Supreme Council in June 2011, and started its activities in the early June, 2012. Studying and investigating the rules and regulations of Iran Energy Exchange, some interferences and disorders can be observed in the competency as well as multiplicity of the enactment authority. Most of the energy exchange rules have been enacted by Board of Directors of Exchange and some by Exchange Supreme Council. Attending to the principle of “legislative authority competency” and also “The Law Governing the Securities Market” ,which is the governing law of the all exchanges in country, there exist some serious doubts about the competency of Exchange Supreme Council in  legislating and enacting the intricate and technical guidelines including “ guidelines for goods transactions and based-on-goods securities in energy exchange”.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy exchange
  • Exchange Supreme Council
  • Legislation competency
  • Rules and Regulations
  • Board of Directors of Exchange
الف) فارسی
1. آذری، مصطفی (1386)، بورس نفت ایران، چاپ اول، تهران: موسسۀ تحقیقاتی تدبیر اقتصاد.
2. امامی میبدی، علی و شیخ بابایی، صفیه  (1386)، بورس نفت از نظر تا واقعیت، ماهنامۀ بورس کالا، شمارۀ 8-7 .
3. انصاری، علی و عیسائی تفرشی، محمد و حسینی، سید میلاد (1391)، تحلیل حقوقی-اقتصادی نهادهای خودانتظام و نقش مراجع غیردولتی ناظر بر این نهادها در بازار سرمایۀ ایران و آمریکا، فصلنامۀ بورس اوراق بهادار، شمارة 20.
4. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1387)، مقدمه عمومی علم حقوق، چاپ یازدهم، تهران: گنج دانش.
5. حامدی، میثم (1393)، سیستم نظارت مالی بر جامعۀ جهانی: نظام نظارت بر بازارهای مالی انگلیس، مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار.
6. حامدی، میثم (1392)، سیستم نظارت مالی بر جامعه جهانی: نظام نظارت بر بازارهای مالی ایالات متحده، مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار.
7. دانش پژوه، مصطفی (1390)، مقدمۀ علم حقوق با رویکرد به حقوق ایران و اسلام، چاپ سوم تهران: انتشارات سمت.
8..درخشان،مسعود (1390)، مشتقات و مدیریت ریسک در بازارهای نفت، چاپ دوم، تهران: مؤسسۀ مطالعات بین‌المللی انرژی.
9. شیروی، عبدالحسین (1393)، حقوق نفت و گاز، چاپ اول، تهران: انتشارات میزان.
10. کاتوزیان، ناصر (1378)، مقدمۀ علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، چاپ بیست و چهارم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
12. منظور، داود و نیاکان، لیلی (1391)، مدیریت ریسک در صنعت نفت و گازکشور؛ ضرورت‌ها و ابزارها، نشریۀ انرژی ایران، دورۀ 15 شمارۀ 1.
13. واعظی، مجتبی (1389)، مطالعۀ تطبیقی صلاحیت وضع آیین نامه با تأکید بر نظام های حقوقی فرانسه و ایران، نامۀ مفید، شمارۀ 79.
14. هاشمی، سید محمد (1383)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران- حاکمیت و نهادهای سیاسی، جلد 2، چاپ هشتم، تهران، نشر میزان.
15. هرورانی، حسین (1391)، بورس نفت و راهکارهای ایجاد آن در ایران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی.
16.  قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
17. قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب 2/9/1384.
18. قانون برنامۀ سوم توسعه مصوب 1379.
19. قانون برنامۀ چهارم توسعه مصوب 1383.
20. آئین‌نامه اجرایی قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب 3/4/1386.
21. دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس انرژی، مصوب 29/07/1391.
22. دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس انرژی، مصوب 10/07/1391.
24. دستورالعمل ثبت و سپرده‌گذاری کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا و تسویه و پایاپای معاملات در بورس انرژی، مصوب 17/10/1391.
25. مصوبه مربوط به تشکیلات سازمان بورس و اوراق بهادار، مصوب 8/9/1385.
26. مصوبه مربوط به چارچوب اجرایی کمیتة تدوین مقررات، مصوب 28/4/1385.
ب) خارجی
27. Ayres , Robert U, et al (2004) Encyclopedia of Energy, Volume 6 , Elsevier Inc.
28.bosselman, fred,(2011) A Brief History of Energy Law in United States LawSchools: An Introduction to the Symposium, Chicago-Kent Law Review, Volume 86.
29.Carson, John (2011) “Self-Regulation in Securities Markets”, Policy Research working Paper 5542, The World Bank Financial and Private Sector,Development, Global Capital Markets Department, Securities Markets Group.
30. Council of European Energy Regulators (CEER), (2011), final advice on the regulatory oversight of energy exchanges, CEER Conclusions Paper.
31. Gabbi, Giampaolo, (2002), “Energy Derivatives Introduction”, New York, NY.
32. Hull, john c, (2002), Fundamentals of futures and options markets , prentice hall, fourth edition.
33. Ilie, Livia, et al ,(2007) LIBERALIZATION AND REGULATION IN THE EU ENERGY MARKET, university “Lucian Blaga’ of Sibiu, Academy of Economic Studies, MPRA Paper No. 6419.
34.Meeus, Leonardo, (2010) Why (and How) to Regulate Power Exchanges in the EU Market Integration Context?.European University Institute-Robert Schuman Centre for Advanced Studies.
35. Smith, Ernest E. et al. (2010) International Petroleum Transactions, Rocky Mountain Mineral Law Foundation; Third Edition.
36. taylor, Francesca, (2010) Mastering Derivatives Markets, prentice hall ,fourth edition
37. Official website OF SEC (2013)The Investor's Advocate: How the SEC Protects Investors, Maintains Market Integrity, and Facilitates Capital Formation, www.sec.gov/about.
38. Woronoff ,jon, et al ,( 2009) Historical Dictionary of the Petroleum Industry ,scarecrow press,inc.
4. http://www.irenex.ir، accessed on 2015/1/11.
41. http://www.abco.ir/56. accessed on 2015/1/11.