تحلیل حقوقی تعلیق در انشاء و کاربردهای آن در حقوق تجارت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی دانشگاه اصفهان

چکیده

    تحلیل حقوقی حاضر نشان می‌دهد که علی‌رغم بی‌توجهی خواسته یا ناخواستۀ حقوقدانان، تعلیق در انشاء را نمی‌توان از روابط حقوقی مردم جامعه کنار گذاشت و کنار گذاشته هم نشده و قانونگذار هم به این امر توجه داشته و به‌صراحت اصل را بر صحت آن گذاشته است. منظور از تعلیق در انشاء در این تحلیل تحقیقی، تعلیق در ایجاب یا تعلیق در قبول یا تعلیق در هر دو است. کاربردهای پیدا و پنهان فراوانی برای تعلیق در انشاء در روابط اجتماعی، به‌ویژه روابط قراردادی و تجاری وجود دارد، اگرچه این امر از نظر ماهوی اختصاص به حقوق تجارت ندارد. برای نمونه در انعقاد قرارداد ارفاقی با تاجر متهم به ورشکستگی به تقلب؛ در پذبره‌نویسی سهام، افتتاح حساب و مصوبات مجمع عمومی مؤسس برای شرکت سهامی عام در شرف تأسیس؛ در قرارداد داوری؛ و در تعهد به‌نفع ثالث می‌توان از این تأسیس بهره برد یا هم‌اکنون از آن بهره برده می‌شود. همچنین ممکن است که خیلی از اعمال حقوقی‌ را که فعلاً به‌صورت مناقشه‌آمیز انجام می‌گیرند با بهره‌گیری از امکانات تعلیق در انشاء به‌نحو کارامدتر و دور از مناقشه‌تری منعقد کرد. استفاده از تعلیق در انشاء راهکاری هوشمندانه‌تر برای دستیابی راحت‌تر به اهداف قرارداد، رسیدن به اهدافی چندمرحله‌ای و اجتناب از باقی ‌گذاشتن مشکلات احتمالی اجرا به بعد از انعقاد قرارداد فراهم می‌آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A LEGAL ANALYSIS OF THE CONDITION IN INITIATIVE AND ITS USAGES IN THE COMMERCIAL LAW

نویسنده [English]

  • Ahad Gholizadeh Manghutay
Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Isfahan University, Iran
چکیده [English]

This legal analysis shows that despite of lawyers’ wanted or unwanted overlook, condition in initiative could not be and has not been set aside from the legal relations of the people in the society, and the legislature assist to it by counting it originally as valid. By the condition in initiative in this research analysis, we mean the condition in offer, condition in acceptance or condition in both. There are many obvious and hidden usages for condition in initiative in social relations, particularly in the contractual and trade relations; although it is not naturally allocated to the commercial law. For instance, in concluding composition agreement with the bankrupt businessperson charged with the fraudulent bankruptcy, in subscribing the stocks, opening an account and ratifications of the statutory general assembly for the public joint stock company in process of formation, in the arbitration agreement, and in the undertaking in benefit of the third person, we can benefit from these establishment or at present it is used. Besides, possibly many legal actions which are being made disputably at present, with using the condition in initiative can be accomplished more efficiently and indisputably. Applying condition in initiative provides a more ingenious mechanism for reaching the contracts aims easier, reaching multistage aims and avoiding leaving the probable problems of implementation to the time after conclusion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • condition in acceptance
  • Condition in initiative
  • condition in offer
  1. الف)فارسی

    1. اسکینی، ربیعا (1375)، ورشکستگی و تصفیۀ امور ورشکسته، تهران: سمت.
    2. ------------- (1383)، حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری، دو جلد، ج 2، تهران: سمت.
    3. امامی، سید حسن (1364)، حقوق مدنی، ج1، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
    4. -------------- (1364)، حقوق مدنی، ج 3، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
    5. -------------- (1363)، حقوق مدنی، ج 4، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
    6. ایزدی‌فرد، علی‌اکبر؛ ابهری، حمید؛ هاشمی، جواد (1390)، «اثر عقد معلق پیش از تحقق معلق‌علیه»، فصلنامۀ تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دورۀ 7، ش 24: 25-9.
    7. بهشتی، محمد‌جواد؛ مردانی، نادر (1385)، آیین دادرسی مدنی، ج 2، تهران: میزان.
    8. پاسبان، محمدرضا (1385)، حقوق شرکت‌های تجاری، تهران: سمت.
    9. تهرانی، حسن ستوده (1349)، حقوق تجارت، ج 1، تهران: دهخدا.
    10. تهرانی، حسن ستوده (1347)، حقوق تجارت، ج 2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    11. تهرانی، حسن ستوده (1350)، حقوق تجارت، ج 4، تهران: دهخدا.
    12. خدابخشی، عبدالله (1388)، بیمه و حقوق مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات روزنامۀ رسمی کشور.
    13. راستین، منصور (1351)، حقوق بازرگانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    14. رسایی‌نیا، ناصر (1388)، حقوق تجارت، تهران: انتشارات آوای نور.
    15. زنگنه، عبدالحمید اعظمی (1353)، حقوق بازرگانی، تهران: بی‌نام.
    16. سماواتی، حشمت‌الله (1378)، حقوق تجارت، ج 1، تهران: میزان.
    17. شمس، عبدالله (1385)، آیین دادرسی مدنی، ج 3، تهران: دراک.
    18. شهیدی، مهدی (1368)، سقوط تعهدات، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
    19. صفی‌نیا، نورالدین (1381)، درآمدی بر قانون شرکت‌های تجاری در ایران، تهران: دانشگاه تهران.
    20. صقری، محمد (1376)، حقوق بازرگانی، ورشکستگی، نظری و عملی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    21. عرفانی، محمود (1369)، حقوق تجارت - شرکت‌های سهامی عام و خاص، ج 2، تهران: جهاد دانشگاهی.
    22. فراهانی، محمدحسین قائم‌مقام (1368)، حقوق تجارت - ورشکستگی و تصفیه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    23. فروحی، حمید (1372)، حقوق تجارت، شرکت‌های سرمایهای - شخصی و مختلط، تهران: روزبهان.
    24. کاتبی، حسینقلی (1375)، حقوق تجارت، تهران: گنج دانش.
    25. کاتوزیان، ناصر (1376)، حقوق مدنی - عقود اذنی - وثیقههای دین (عقود معین 4)، تهران: مدرس.
    26. کاویانی، کورش (1386)، حقوق شرکت‌های تجارتی، تهران: میزان.
    27. لنگرودی، محمدجعفر جعفری (1350)، حقوق مدنی - وصیت، ج 2، تهران: ابن‌سینا.
    28. مدرس، محمد امینیان (1381)، وقف از دیدگاه حقوق و قوانین، تهران: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدرس رضوی و سمت.
    29. معزی، جعفر (1386)، حقوق بیمۀ شخص ثالث با تأکید بر شروط ضمن عقد، شیراز: آوند اندیشه.
    30. مهاجری، علی (1380)، شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، ج 3، تهران: گنج دانش.
    31. واحدی، قدرت‌الله (1377)، آیین دادرسی مدنی، ج 3، تهران: میزان.  

     

    ب) انگلیسی

     

    1. Bacon, Matthew. (1807) A New Abridgment of the Law. Vol. IV. London: A. Strahan.
    2. Beaton, Jack, Andrew Burrows, and John Cartwright. (2010) Anson's Law of Contract. UK: Oxfor University Press.
    3. Cibinic, Jr., John, Ralph c. Nash, Jr., and James F. Nagle. (2006) Administration of Government Contracts. USA: CCH Incorporated.
    4. Gillies, Peter. (1988) Concise Contract Law. Sydney: The Federation Press.
    5. Kennedy, Joe. (2005) The Small Business Owner's Manual. U.S.: Career Press.
    6. Meena, R.L. (2008) Textbook on the Law of Contract. Delhi: Universal Law Publishing Co..
    7. Miller, Roger Leroy, and Gaylord A. Jentz. (2010) Fundamentals of Business Law: Excerpted Cases. USA: South-Western, Cengage Learning.
    8. Schwenzer, Ingeborg, Pascal Hachem, and Christopher Kee. (2012) Global Sales and Contract Law. UK: Oxford University Press.
    9. Thomson, Robert. (1836) A Treatise on the Law of Bills of Exchange, Promissory-Notes, Bank-Notes, Banker'Notes, and Checks on Bankers, in Scotland. Edinburgh: Longman.