تأمین حق سلامتی همسایگان در پرتو بهداشت حقوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع)، مشهد

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

سلامتی به مفهوم فقدان بیماری و وجود رفاه جسمی، روانی و اجتماعی است. دارابودن این حالت، از حقوق بنیادین بشری است که زیر عنوان حق بر سلامتی مطالعه می‌شود. از شیوه‌های تأمین حق یادشده بهداشت حقوقی یا پیشگیری از نقض آن و جلوگیری از ادامۀ فعل زیانبار از سوی همسایگان است؛ تدبیری که آزادی عمل مالکان در ملک خویش را با محدودیت‌هایی مواجه می‌کند. این مسئله، قانون‌گذار را بر آن داشته است تا در مقررات مختلف از جمله حقوق مدنی و شهری به تنظیم روابط همسایگان بپردازد. بر این بنیان، مالکان از به مخاطره‌انداختن سلامتی جسمی همسایگان از رهگذر ایجاد آلودگی بهداشتی، خطرهای ساختمانی و محرومیت از آفتاب و از به خطر افکندن سلامتی روانی از طریق آلودگی صوتی و اشراف بر منازل منع شده‌اند.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

PROVIDING RIGHT TO HEALTH OF NEIGHBORS IN THE LIGHT OF THE LEGAL HEALTH

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassan Emamverdi 1
  • Mohammad Hassan Sadeghi Moghaddam 2
1 Assistant Professor of Law Department, International University of Imam Reza
2 Professor of Private Law Department, University of Tehran
چکیده [English]

Health means lack of disease, and having mental, physical and social well-being. Being health is one of the main human rights that is studied under the title of the right to health. Legal health provides the right to health, which means to prevent violations of the right to health: a policy that limits the owners’ freedom in their property. This problem has forced the legislator to regulate their neighborly relations by different regulations. Accordingly, owners are prohibited from endangering the physical health of neighbors through health pollution, the dangers of the building, and exclusion from the sun and endangering the mental health of neighbors through overlooking to houses and noise pollution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health
  • Legal Health
  • loss
  • Neighbor
  • Ownership
آقایی‌نیا، حسین (1386). جرایم علیه اشخاص (شخصیت معنوی)، تهران: میزان.
اسماعیلی‌هریسی، ابراهیم (1386). حقوق مالکین آپارتمان‌ها، تهران: دادگستر.
انصاری، باقر (1383). «حریم خصوصی و حمایت از آن در حقوق اسلام تطبیقی و ایران»، فصل‌نامة حقوق دانشکدة حقوق دانشگاه تهران، شمارة 61.
ـــــــــــــــــــــــ (1386). حقوق حریم خصوصی، تهران: سمت.
امامی، حسن (1371). حقوق مدنی، جلد 1 و 4، تهران: اسلامیه.
بهجت، محمدتقى (1426). جامع‌المسائل، جلد 3، قم: دفتر ایشان.
بهرامی‌احمدی، حمید (1370). سوء‌استفاده از حق، تهران: اطلاعات.
بجنوردی، سیدحسن (1419). القواعد‌الفقهیه، جلد 1، قم: الهادی.
جعفری‌لنگرودی، محمد‌جعفر (1387)، مجموعۀ محشی قانون مدنی، تهران: گنج‌ دانش.
ـــــــــــــــــــــــ (1370)، حقوق اموال، تهران: گنج دانش.
حاتمی، حسین؛ رضوی، منصور؛ افتخار اردبیلی، حسن و مجلسی، فرشته (1392). بهداشت عمومی، جلد 1، تهران: دانشکدۀ بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.
حبیبی‌مجنده، محمد (1386). «حق بر سلامتی در نظام بین‌المللی حقوق بشر»، مجلة حقوق بشر، شمارة 3.
حسینی، سیدابولقاسم (1378). «مفاهیم و اهداف بهداشت روانی»، مجلۀ اصول بهداشت روانی، شمارة اول.
حسینى‌عاملى، جواد (1387). مفتاح‌الکرامه فی شرح قواعد‌العلاّمه، جلد ‌5، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حلم‌سرشت، پریوش و دل‌پیشه، اسماعیل (1377). «شیوه‌های تأمین و حفظ بهداشت روانی»، مجلۀ پیوند، شمارة 229.
حلّى (علامه)  (1414). تذکرۀ‌الفقها، جلد 16، قم: مؤسسۀ آل‌البیت علیهم‌السلام.
خاکساری، علی (1385). محله‌های شهری در ایران، اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
رحمدل، منصور (1384). «حق انسان بر حریم خصوصی»، فصل‌نامة حقوق دانشکدة حقوق دانشگاه تهران، شمارة 70.
زمانی، سیدقاسم (1385). «شبیه‌سازی درمانی و حق بر سلامتی در قلمرو حقوق بین‌الملل بشر»، پژوهش حقوق و سیاست، شمارة 19.
شمس، عبدالله (1387). آیین دادرسی مدنی، جلد 1، تهران: دراک.
شهریاری، حمید (1386). «حریم خصوصی و جامعة اطلاعاتی»، فصل‌نامة علمی-پژوهشی دانشگاه قم، شمارة سوم و چهارم.
شهید اول (1417). الدروس‌الشرعیه فی فقه‌الامامیه، جلد 3، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
صادقیان، سمیه (1385). «تحلیل دوبعدی و سه‌بعدی تیرک‌های مورب در گودبرداری مجاور ساختمان همسایه»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة مهندسی عمران دانشگاه تهران.
صفایی، حسین و قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1388). حقوق مدنی اشخاص و محجورین، تهران: سمت.
صمدی‌قوشچی، زیدالله (1377). تخلفات ساختمانی در نظام حقوقی ایران، اصفهان: جنگل.
طاهرى، حبیب‌الله (1418). حقوق مدنى، جلد 1، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
کاتوزیان، ناصر (1391). حقوق مدنی: اموال و مالکیت، تهران: میزان.
ـــــــــــــــــــــــ (1351). حقوق مدنی اموال و کلیات قراردادها، جلد 1، تهران: دانشگاه تهران.
ـــــــــــــــــــــــ (1386). الزام‌های خارج از قرارداد، تهران: دانشگاه تهران.
کاشانی، محمود (1391). «حقوق مالکانه در پرتو مقررات شهرسازی»، ماهنامۀ قضاوت، شمارۀ 70.
کامیار، غلامرضا (1379). حقوق شهرسازی، تهران: مجد.
ـــــــــــــــــــــــ (1385). حقوق شهری و شهرسازی، تهران: مجد.
نجفى، محمدحسن (1404). جواهر‌الکلام فی شرح شرائع‌الاسلام، جلد 43، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مرندی، سیدعلیرضا و عزیزی، فریدون (1389). «جایگاه، تعریف و دشواری‌های پایه‌ریزی مفهوم سلامت معنوی در جامعه ایرانی-اسلامی»، فصل‌نامۀ اخلاق پزشکی، شمارة 14.
نراقی، احمد (1417). عوائد‌الأیام فی بیان قواعد‌الأحکام، قم: دفتر تبلیغات.
واعظی، مجتبی و علی‌پور، علی (1391). «بررسی موازین حقوقی حاکم بر حریم خصوصی و حمایت از آن در حقوق ایران»، حقوق خصوصی، شمارۀ 17.