تجارت جنین در حقوق داخلی و بین‌المللی

تقی پور, بهرام

doi:10.22059/jlq.2017.230497.1006874

تجارت جنین در حقوق داخلی و بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

بهرام تقی پور

استادیار دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

10.22059/jlq.2017.230497.1006874

چکیده

بی‌شک ناباروری معضلی خانوادگی و اجتماعی است که ممکن است یکی از موجبات طلاق به حساب آید، اما توسل به طرق غیراخلاقی بارداری برای رفع این معضل به‌خصوص با نگاه و رویکرد اقتصادی و تجاری از قبیل خرید و فروش تخمک، اسپرم و جنین یا بارداری به حساب دیگری نه‌تنها یک معضل بزرگ‌تر اجتماعی به حساب می‌آید، بلکه به مراتب آثار مخرب‌تری برای اشخاص متعدد به‌خصوص طفل ایجاد خواهد کرد و کرامت و هویت انسانی نیز خدشه‌دار خواهد شد. حقوق داخلی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به این شیوه‌های بارداری نگاه واحدی ندارند که در این مقاله به طور تطبیقی مطالعه شدند. در حقوق ما توسل به این‌گونه شیوه‌ها که در قانون شیوۀ اهدای جنین به زوجین نابارور و آیین‌نامۀ اجرایی آن بیان نشده است، به دلیل تعارض با نظم عمومی و اخلاق حسنه غیرمجاز و هرگونه قرارداد راجع به آن باطل است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.25885618.1396.47.4.2.8

عنوان مقاله [English]

EMBRYO TRADING IN DOMESTIC AND INTERNATIONAL LAW

نویسنده [English]

Bahram Taghipour

Assistant Professor of Law and Political Sciences Department, University of Kharazmi

چکیده [English]

Infertility is a social and familial problem, and even maybe one of the divorce causes. But resort to immoral pregnancy ways for solving this problem, especially from economic and commercial standpoints such as buying and selling ovum, sperm and embryo, and fertilizing to another account (surrogacy), not only is a more complicated social problem, but also has many destructive consequences for many people, especially for the infants; also, identity and human dignity will be undermined. Domestic law and international organizations do not have the same view to the matter explained in this paper. In our law, these pregnancy ways have been mentioned above, except for the items listed in the act of embryo donation, which are illegal. So any contract, due to conflict with public orders and morality, must be voided and unauthorized.

کلیدواژه‌ها [English]

Embryo Trading
Ovum
Pregnancy to Another Account
Sperm

مراجع

الف) فارسی

بجاوی، محمد (1376). «ژنوم انسانی به‌مثابۀ میراث مشترک بشریت یا ژنتیک بیم و امید»، ترجمۀ ابراهیم بیگ‌زاده، مجلۀ کانون وکلا، شمارۀ 11، 266-280.

جیران‌پور، اسما (1393). «فقه دربارۀ انتقال اسپرم چه می‌گوید»، پایگاه تحلیلی-خبری خانواده و زنان.

راسخ، محمد (1383). «بیوتکنولوژی و انسان، مسائل و دیدگاه‌ها»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، 11-81.

رضانیا معلم، محمدرضا (1389). باروری‌های پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق، بوستان کتاب.

سلیمانی‌درچه، محمد (1393). «رابطۀ حقوقی انسان با اعضای بدن خود و تبیین آثار اهم آن»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد.

صالحی، زهرا (1392). «سوءاستفاده از زوج‌های در آرزوی فرزند/قرارداد اهدای تخمک و جنین آیا شرعی است».

کاتوزیان، ناصر (1369). «توالد بدون عشق»، مجلۀ کانون وکلا، شمارۀ 4، 217-226.

کریمی، ‌عباس و کریمی، سحر (1389). «تعارض بین احکام راجع به مالیت بالفعل و شخصیت بالقوۀ جنین آزمایشگاهی»، سمینار دو روزۀ جنین آزمایشگاهی از دیدگاه فقه، حقوق و اخلاق یادوارۀ زنده‌یاد دکتر سعید کاظمی‌آشتیانی، پژوهشکدۀ رویان.

گورابی، حمید (1392). مصاحبه، خبرگزاری تسنیم، 4 شهریور، کد خبر 340802.

مرتضوی، عبدالحمید و موسوی، بیدله. «قرارداد رحم جایگزین»، بانک مقالات حقوقی نشر عدالت.

مقدمی‌خمامی، نیلوفر (1391). «بررسی تطبیقی حق جنین بر سلامت در نظام حقوقی ایران و ایالات متحدۀ امریکا»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق.

موسوی‌بجنوردی، سیدمحمد و محمدخانی، معصومه (1395). «بررسی وضعیت کودک متولدشده از رحم جایگزین با رویکردی بر نظر امام خمینی»، متین، 47-74.

ونس، پاگارد (1370). «آدم‌سازان»، ترجمۀ حسین افشار، چاپ اول، نشر بهبهانی.

ب) انگلیسی

Agacinski Sylvaine (2009). Corps en miettes, Flammarion.

Brunet Laurence, (2012). «La globalisation internationale de la gestation pour autrui», Travail, genre et sociétés, n 28, 199-205.

Carry-Grillot Gonague (2015). Le contrat de gestation pour autrui en droit international des affaires, Mémoire de Master Droit des affaires international, Université de Dijon.

Cook Michael (2011). «American women become surrogates for foreign couples», Chicago Tribune, 13 avril, disponible sur le site:<http://articles.chicagotribune.com/2011-04-13/health/ct-newssurrogate-mom-20110413_1_surrogacycenter-for-surrogateparenting-internationalparents>.

Courbe Patrick; Gouttenoire Adeline (2013). Droit de la famille, Dalloz, 6^e édition.

Dontenville. H. (1991). note sur C. Cass., AP, 31 mai 1991, JCP 1991, II, 21752.

Fabre-Magnan Muriel (2013). La gestation pour autrui, Fictions et réalité, édition Fayard.

Gross Martine (2015). «ouvrir l’accès à l’AMP pour les couples de femme?», in Mariage de même sexe et filiation , EHESS, 35-38.

Kubiak sylwia (2008). Les aspects juridiques de la gestation pour autrui en droit comparé: international, européen, Pologne, France et Grande-Bretagne, Mémoire de Master Droit de la santé, Université Paris 8.

Malhotra Anil; Malhotra Ranjit, (2009). «Commercial Surrogacy India- Bane or Boon?», Law Gazette (publication de la Law Society of Singapore), mars 2009 disponible s: http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.lawgazette.com.sg%2F2009-3%2Fregnews.htm.

Marway Herjeet (2012). «La gestation pour autrui commercial: droit et éthique», Travail, genre et sociétés, n 28, 173-181.

Merchant Jennifer (2012). «Une gestation pour autrui (étique) est possible» Travail, genre et sociétés, n 28, 183-189.

Merchant Jennifer (2015). «AMP et gestation pour autrui aux États-Unis éléments d’analyse», in Mariage de même sexe et filiation, EHESS, 43-47.

Neirinck Claire; Gross martine (2014). Parents-enfants: vers une nouvelle filiation, Dagmsl Rolf.

Roland Henri, Boyer Laurent (1999). Adage du droit français, Litec, 4^eéd.

Roman Diane (2012). «La gestation pour autrui, un débat féministe», Travail, genre et sociétés, n 28, 191-197.

Schulz Sandra (2008). «In India, Surrogacy Has Become a Global Business», Der Spiegel, 25 septembre, disponible sur: (www.spiegel.de/international/world/0,1518, 580209,00.html).

Scotto Romain (2014). «La France devra reconnaitre les enfants issus d’une mère porteuse», 20 minutes, 27 juin 2014.

Sharavan Sheela (2010). «Transnational commecial surrogacy in india Congrès international féministe, 3, 4 et 5 décembre 2010 à Paris.from a gender perspective».

Théry Irène; Leroyer Anne- marie (2014). Filiation, origines, parentalité, Odile Jacob.

Vallereau Maud (2014). «Mère porteuses: ce que l’arrêt de la CEDH change pour les familles françaises», metronews, 27 juin 2014.

www.figo.org.

http://www.senat.fr/lc/lc182/lc182_mono.html#toc18.

Legifrance.gouv.fr.

www.spiegel.de/international/world/0,1518,580209,00.html.

http://articles.chicagotribune.com/2011-04-13/health/ct-newssurrogate-mom-20110413_1_surrogacycenter-for-surrogateparenting-internationalparents>.

http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.lawgazette.com.sg%2F2009-3%2Fregnews.htm.

www.senat.fr/rap/r07-421/r07-42115.html#toc194.

www.assemble-nationale.fr/13/rap-off/1325-tl.asp.

www.larcherche.fr/content/actualite/article?id=25466.

http://www.20min.ch/ro/news/suisse/story/Peres-legaux-d-un-bebe-ne-d-une-mere-porteuse-15398451.