اعتبار امر قضاوت‌شده نسبت به دفاعیات خوانده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

خوانده برای دفاع در مقابل دعوای خواهان می‌تواند از کلیۀ طرق دفاعی استفاده کند. خوانده باید با انتخاب درست و در زمان مناسب از این اختیارات گسترده در مقابل دعوای خواهان استفاده کند. با توجه به قاعدۀ منع صدور آرای متعارض، در صورت صدور حکم قطعی به نفع خواهان، «سبب» حکم مذکور دارای اعتبار امر قضاوت‌شده است و به همین سبب امکان اقامۀ دعوای جدید برای مخدوش کردن آن وجود ندارد. همین استدلال موجب می­شود که خوانده نتواند براساس رأی وحدت رویۀ شمارۀ 3746 مورخۀ 3/8/1338دیوان عالی کشور، دعوای جدید نسبت به «سبب» حکم سابق اقامه کند. امکان اقامۀ دعوای ابطال سند نسبت به عمل حقوقی (سبب حکم سابق) که سند رسمی براساس آن تنظیم شده است، به‌دلیل اعتبار امر قضاوت‌شده وجود ندارد، ولی می‌توان نسبت به سند رسمی به‌سبب اینکه «دلایل» اعتبار امر قضاوت‌شده ندارد، دعوای ابطال سند اقامه کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

RES JUDICATA FROM THE VIEWـPOINT OF DEFENDANT

نویسنده [English]

  • Khalil Ahmadi
Assistant Professor, Department of Law, Chamran University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Defendant can use the whole of defense styles to defend versus claim of plaintiff. After issuance of the ultimate judgment in favor of the plaintiff, defendant cannot allege new action according to Supreme Court decision as a unified judicial precedent, number 3746 in Octpber 26, 1959, to escape judgment consequences. In case of issuance of ultimate judgment in respect to correlated actions, hearing or other collated claim includes res judicata. Regarding that judgment consists of different materials, overgeneralization is not correct about whether justified reasons of judgment have res judicata or not. Matters of law and evidence of the parties don’t have res judicata, but cause of action of plaintiff has res judicata whether judgment issued in his favor or in his loss. It is not possible to bring the action for annulment of document to juridical act (cause of former action) which official document is regulated according to that. However, it is possible to bring the action for annulment of document for the registered deed itself to judicial act because of not having res judicata. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Judgment
  • correlated claims
  • res judicata
  • cause of decision
  • affirmative defense
  1. احمدی، خلیل (1394). «مفهوم و آثار عبارات «ارتباط کامل داشتن»، «منوط بودن»، «مربوط بودن» و «هم­منشأ بودن» دعاوی در آیین دادرسی مدنی»، فصلنامۀدیدگاه­هایحقوققضایی، ش­ ٦٩ .
  2. السان، مصطفی؛ احمدی، خلیل (1395). «دفاع اثباتی»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 76.
  3. پوراستاد، مجید (1387). اصل حاکمیت اصحاب دعوای مدنی، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 38، ش 3.
  4. پورطهماسبی فرد، محمد؛ محسنی، حسن (1384). «اصل طرفین دعوا بر جهات و موضوعات دعوا»، مجلۀ کانون وکلای دادگستری، دورۀ جدید، ش 21، ش 190.
  5. درخشان­نیا، حمید (1391). «مطالعۀ تطبیقی ایرادات و موانع رسیدگی در آیین دادرسی مدنی»، پژوهش­های حقوق تطبیقی، دورۀ 16، ش 2.
  6. شمس، عبدالله )1381. آیین دادرسی مدنی، ج 1 و 2، تهران: میزان.
  7. صابری، علی (تاریخ بازدید 26/11/1396). اعتبار امر قضاوت شده 3، به نقل از سایت http://www.alisaberi.ir/Article/186/
  8. غمامی، مجید )1383(. «دعوای متقابل»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش 66، زمستان.
  9. غمامی، مجید؛ حسنی، محسن (1390). آیین دادرسی مدنی فراملی، شرکت ‌سهامی انتشار.
  10. غمامی، مجید؛ اشراقی آرانی (1389). «فواید عملی و نظری تفکیک امر حکمی از امر موضوعی در دادرسی مدنی»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 40 ش 4.
  11. قهرمانی، نصرالله )1390(. مباحث دشوار آیین ‌دادرسی ‌مدنی، ج 1، تهران: خرسندی.
  12. کاتوزیان، ناصر )1389(. اعتبار امر قضاوت‌شده در دعوای مدنی، تهران: میزان.
  13. کریمی، عباس؛ پرتو، حمیدرضا (1395). آیین دادرسی مدنی طرح و جری دعوا ختم دعوا، چ اول، ج 2، انتشارات دادگستر با همکاری انتشارات دکتر عباس کریمی.
  14. --------------------- (1395). آیین دادرسی مدنی استثنائات دادرسی، چ اول، ج 3، انتشارات دادگستر با همکاری انتشارات دکتر عباس کریمی.
  15. محسنی، حسن )1391(. «دعاوی مرتبط و ناکارآمدی مقررات مرتبط»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 77.
  16. ------------ (1394). «رویکردی تطبیقی بر دعوای متقابل»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 73.
  17. مولودی، محمد؛ صفری، ناهید (1396). «ایرادها و دفاع ماهوی»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 97.
  18. مهاجری، علی )1386(. مبسوط در آیین دادرسی مدنی، ج 1، فکرسازان.
  19. واحدی، جواد )1370(. «دعوای متقابل»، مجلۀ حقوقی و قضایی وزارت دادگستری، ش 2.