تحلیل حقوقی ماهیت توافقنامۀ داوری با تأکید بر جایگاه حقوقی داور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد بازنشستۀ گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

3 دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تهران (پردیس بین المللی کیش)

چکیده

      تبیین ارکان یک توافقنامۀ داوری و تحلیل آن در پیوند با قواعد عمومی قراردادها در حقوق ایران، در تعیین نوع و میزان اعتبار این توافقنامه‌ها و همچنین جایگاه حقوقی داور تأثیر اساسی دارد. به‌علاوه همین تحلیل، در نوع و میزان مسئولیت داور مؤثر است. در این مقاله با بررسی نظریات موجود در خصوص جایگاه حقوقی داور از جمله «شبه‌قضایی بودن» یا «قراردادی» بودن آن، پس از ذکر محاسن و معایب هر یک از دید داور و طرفین اختلاف و منطق حقوقی، میزان و نوع مسئولیت داور در هر یک از این نظریات بررسی و با در نظر گرفتن وجود یک توافقنامۀ داوری در هر دو صورت، تأثیر این توافقنامه بر جایگاه حقوقی و برعکس مطالعه می‌شود. در ادامه با ارائۀ تحلیلی کارکردگرایانه در خصوص ماهیت حقوقی یک توافقنامۀ داوری تفسیری منعطف با عنوان نظریۀ «قرارداد در قرارداد» ارائه می‌شود که دربردارندۀ محاسن هر دو نظریۀ قراردادی و شبه‌قضایی است و تا حد امکان از معایب آنها خواهد کاست. در بخش پایانی، سمت داور و طرفین در برابر یکدیگر مبتنی بر همین تحلیل، بیان و با نقد نظریات مختلف در خصوص سمت داور، نظریۀ «قاضی خصوصی» به‌عنوان مناسب‌ترین دیدگاه در خصوص سمت داور مطرح می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ANALYSIS OF ARBITRATION AGREEMENT IN LAW WITH EMPHASIS ON ARBITER STATUS

نویسندگان [English]

  • Nejad Ali Almasi 1
  • Freidoon Nahreini 2
  • Reza Masoudi 3
1 Professor, Private and Islamic Law Department, University of Tehran, Iran
2 Associate professor of Private and Islamic Law Department, University of Tehran, Iran
3 PhD in Private Law, Faculty of Law and Political Science University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Stating the elements of arbitration agreement and their analysis in relation with Iran general rule of contracts has a major impact on determining the type and validity of the agreements as well as arbitrator legal position. In addition, this analysis has an impact on the arbitrator's type and scope of responsibility. In this paper, we have addressed the existing theories about the legal status of the arbitrator, including its semi judicial or contractual nature. The, we have studied the advantages and disadvantages of the arbitration in the view of the arbitrator, parties and legal logic, and the type of responsibility in each theory. Taking into account the existence of arbitration agreement in the cases, the impact of the agreement on the legal position, and vice versa, has been examined. Providing a practical analysis about the nature of an arbitration agreement, a legal arbitration flexible commentary is presented under the title of “contract in the contract theory”, which in the view of the writer embodies both contract and semi judicial and also reduces the disadvantages as much as possible. In the conclusion, the positions of arbitrator and parties towards each other have been expressed on the basis of this analysis. After criticizing different theories on the arbitrator's position, individual judge is proposed as the appropriate theory. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbitration agreement
  • Arbitrator
  • arbitrator’s liability
  • individual judge
  • quasi-judicial
  1. الف) فارسی

    1. ایزانلو، محسن (1390). شروط محدودکننده مسئولیت در قراردادها، چ سوم، نشر بنیاد حقوقی کاتوزیان.
    2. جنیدی، لعیا؛ مسعودی، رضا (1395). «مطالعۀ تطبیقی وضعیت شرط مکتوب بودن در توافقنامه‌های الکترونیکی داوری»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 7، ش 1، ص 77 - 15.
    3. جنیدی، لعیا (1376). قانون حاکم در داوری‌های تجاری بین‌المللی، چ اول، تهران: دادگستر.
    4. خدری، الح (1394). «دادرسی منصفانه در داوری تجاری بین‌المللی»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 6، ش 2، ص 540 – 519.
    5. دشتی، محمدرضا؛ کریمی، عباس (1392). «مطالعۀ تطبیقی قرارداد داوری؛ رضایی یا تشریفاتی»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 4، ش 1، ص 99-115.
    6. کاتوزیان، ناصر (1389). اعتبار امر قضاوت‌شده در دعوای مدنی، تهران: میزان، چ هشتم.
    7. نهرینی، فریدون (1391). ایستایی اجرای حکم دادگاه، تهران: گنج دانش، چ اول.

     

    ب) خارجی

    8. Arnold, Manfred,(1999). “What price immunity of arbitrators?”,international journal of  Arbitration, July 1999.

    9. Andrés Jana L. (2015). 'International Commercial Arbitration in Latin America: Myths and Realities' (2015) 32 Journal of International Arbitration, Issue 4, pp. 413–446

    10.Bristow, David (2000). “The gathering storm of arbitrators’ and mediators’ liability” in Alternative Dispute Resolution Journal, 2000, pp.220-238

    11.Gary B. Born(2014), International Commercial Arbitration (Second Edition), vol  I: International Arbitration Agreements, Kluwer Law International

    12.Choi, S. J. (2003). Problem with Arbitration Agreements, The. Vand. J. Transnat'l L., 36, 1233.

    13.Frank, Susan,( 2000). “The liabilty of international arbitrators: a comparative análisis and proposal for qualified immunity”, New York Law School Journal of International and Comparative Law, vol. 20, nº 1, 2000.

    14.González Soria, Julio(2011). Comentarios a la Ley de Arbitraje. Número de Edición: 2, Fecha Edición: 27/10/2011

    15.Hunter, Martin,( 1993). “The immunity of arbitrators”, Arbitration International, vol. 9, no. 3, 1993.

    16.Ju Hong-Lin and Shore Laurence (2006). Independence, impartiality and Immunity, 2006.

         Lew, Julian, Mistellis Loukas, Kröll, Stephan (2003). Comparative International Commercial Arbitration, 2003.

    17.Mourre, Alexis, (2006).“Arbitration and criminal law. Reflections on the duties of the arbitrator”, Arbitration International, Vol 22, Issue 1, 1 March 2006

    18.Mustill, M. J., & Boyd, S. C. (1989). The law and pratice of commercial arbitration in England. Butterworths.

    19.Tsakatoura, Anastasia(2002). “The immunity of arbitrators”, Inter-lawyer Law Forum Directory, 20 June 2002.

    20. Blackaby, N., Partasides, C., Redfern, A., & Hunter, M. (2009). 1. An overview of international arbitration. Redfern and hunter on international arbitration, 1-83.

       Rowley, William, Kent, David and Koehnen, Markus, (1967).“Recent developments in International Commercial Arbitration”.

    21.Samuel, Adam (2004).  'Arbitration, Alternative Dispute Resolution Generally and the European Convention on Human Rights' (2004). 21 Journal of International Arbitration, Issue 5, pp. 413–437

    22.Sanders, Pieter,( 2004). The work of UNCITRAL on arbitration and conciliation.

    23.Stepanowich, Thomas and Kaskall, Peter (2000). Commercial arbitration at its best.

    24.Von der Berg (1990). The immunity of arbitrators.

    25.Caron, D. D. (1990). The Nature of the Iran-United States Claims Tribunal and the Evolving Structure of International Dispute Resolution, The American Journal of International Law, 84(1), 104-156.

    26.Redfern, A. (2004). Law and practice of international commercial arbitration. Sweet & Maxwell.

     

    Cases:

    27.Cereals S.A. V Tradax Export S.A

    28.Cort v AAA, 795, F Supp. 970, at 973

    29.K/S Norjarl A/S v. Hyundai Heavy Industries Co. Ltd., [1991]

    30.Zittrer v Sport Mask Inc, Supreme Court of Canada, 1988.24.March 

    31.Donaldson J. in Bremer Schiffban v. South India ShippingCorp. Ltd 1981 jan.22

    32.Antoine v. Bryer & Anderson, 429, 435-36 (1992).

     

    Arbitration codes:

    33.ICC Arbitration Rules of 1975 and 1998

    34.LCIA Rules of 1998

    35.AAA International Arbitration Rules of 1998

    36.VIAC Rules of 2001

    37.NAI Rules of 2001

    38.DIS Arbitration Rules of 1998

    39.SCC Arbitration Rules of 1999

    40.NATIONAL ARBITRATIONS LAWS

    41.The Argentina arbitration rules

    42.The Canadian Arbitration rules

    43.The Dutch Code of Civil Procedure

    44.The Swiss Private International Law Act

    45.The German Code of Civil Procedure

    46.The Italian Code of Civil Procedure

    47.The UK Arbitration Act

    48.The Greece Arbitration code

    49.Finland Arbitration code

    50.UNCITRALMODEL LAW