بررسی حقوقی اعمال خیار شرط، فسخ و شرط فاسخ در قرارداد B.O.T

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد

2 کارشناس‌ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

چکیده

      در قرارداد B.O.T، بخش عمومی ساخت پروژه‌ای را به بخش خصوصی محول می‌کند تا پس از بهره‌برداری از پروژۀ مذکور در مدت زمان معین، آن را به بخش عمومی واگذار کند. بی‌گمان اجرای مفاد قرارداد B.O.T هدف اصلی طرفین آن است. با این حال، ممکن است توافق طرفین، منافع عمومی، نقض تعهدات و تعذر موقت قرارداد B.O.T، زمینه‌ساز قطع روابط قراردادی باشد. در این زمینه، در قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران مقررات روشن و صریحی وجود ندارد. شایان ذکر است برای خاتمه دادن به قرارداد راهکارهای مختلفی وجود دارد که مهم‌ترین آنها، خیار شرط، فسخ و شرط فاسخ است. در جستار حاضر، نویسندگان بر آن‌اند، با واکاوی متون فقهی و نصوص قانونی، راهکارهای مزبور را در زمینۀ خاتمه دادن به قرارداد B.O.T، تحلیل و تبیین کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

LEGAL ANALYSIS OF APPLYING OPTION OF CONDITION, TERMINATION AND DISSOLVING CONDITION IN B.O.T CONTRACT

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Saeedi 1
  • Matin Razeghian 2
1 Assistant Professor, Mashhad Razavi University of Islamic Sciences, Iran
2 Master of Private Law, Islamic Azad University of Mashhad, Iran
چکیده [English]

In B.O.T contract, construction of a project is relegated from the public sector to the private sector, so that after a certain period of operation of the project, it assigns the project to the public sector. The main objective of the parties is undoubtedly performing B.O.T content. However, the parties’ agreement, the public interest, breach of contract, and temporary stoppage at B.O.T contract may cause the interruption of relationships. In this regard, in the rules and regulations of the Islamic Republic of Iran, there are no clear and objective regulations for that. It is worth noting, for termination of the contract various ways can be outlined the most important of which are Option of Condition, Termination and Dissolving Condition. In the present research, the authors try to analyze the legal texts and law scripts and explain the mentioned solutions about the termination of B.O.T contract.

کلیدواژه‌ها [English]

  • B.O.T Contract
  • Terminating B.O.T Contract
  • Option of Condition
  • Operate and Transfer Contract
الف) فارسی
1. ابهری، حمید؛ افچنگی، زینب (1388). «مفهوم، ماهیت و آثار شرط انفساخ در حقوق ایران»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال اول، ش 1، ص32-7.
2. ابهری، حمید؛ محمدی، سام؛ افچنگی، زینب (1390). «اعتبار شرط انفساخ و شرایط تحقق آن در حقوق ایران و فقه امامیه»، مجلۀ فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال چهل‌وچهارم، ش 2، ص 52-33.
3. اعتضاد، محمد (1327). «خیار شرط»، مجلۀ کانون وکلاء، دورۀ اول، ش 7، ص 31-28.
4. بنایی اسکویی، مجید (1391). «انحلال قهری و اختیاری قرارداد متعذر شده»، دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی دانش حقوق مدنی، ش 2، ص54-45.
5. ------------- (1392). «تعدیل قرارداد در صورت حدوث تعذر مالی»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ چهارم، ش 1، ص 61-41.
6. سعیدی، محمدعلی (1385). «بررسی یک پرونده و قرارداد مبنای آن»، مجلۀ کانون وکلای دادگستری خراسان، سال دوم، ش 2، ص 202-180.
7. شهیدی، مهدی (1388). سقوط تعهدات، چ نهم، تهران: مجد.
8. شیروی، عبدالحسین (1377). «فسخ قرارداد در صورت امتناع متعهد از انجام تعهد در حقوق ایران»، مجلۀ مجتمع آموزش عالی قم، سال اول، ش اول، ص 71-49.
 9. ------------- (1380).«پروژه‌های ساخت،بهره‌برداری و انتقالB.O.T»،نامۀ مفید،ش بیست و ششم،50-31.
10. صدیقیان، عبدالله؛ جعفری ندوشن، جواد (1394). «قلمرو نفوذ شرط فاسخ»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال هفتادونهم، ش 89، ص 82-55.
11. صفایی، سید حسین (1387). قواعد عمومی قراردادها، چ ششم، تهران: میزان.
12. طباطبایی، علی‌محمد (1331). «بطلان، انحلال و فسخ عقد»، مجلۀ کانون وکلاء، دورۀ اول، ش 29، ص 49-42.
13. فتحی‌پور، علی (1333). «فسخ عقود و آثار مترتبۀ بر آن»، مجلۀ کانون وکلاء، دورۀ اول، ش 38، ص 28-21.
14. فلاحی، آزاد (1393). بررسی تحلیلی ساختار B.O.T، تهران: بهنامی.
 
 
 
ب) عربی
15. انصاری، مرتضی (1374). مکاسب، ج 2، انتشارات دهاقانی.
16. ------------ (1394). کتاب المکاسب، ج 15، تحقیق و تعلیق سید محمد کلانتر، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی دارالکتاب.
17. بحرالعلوم طباطبایی، سید محمد (1403ق). بلغه الفقیه، ج 1، شرح و تعلیق محمد تقی آل بحرالعلوم، چ چهارم، تهران، مؤسسۀ امام صادق (ع).
18. حر عاملی، محمد بن حسن (1414ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج 12، قم: آل‌البیت (ع).
19. شهیدی تبریزی، میرزا فتاح (1375). هدایه الطالب الی تحصیل اسرار مکاسب، تبریز: چاپخانۀ اطلاعات.
20. طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1378). حاشیه المکاسب، ج 2، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
21. مظفر، محمدرضا (1386). اصول الفقه، چ دوم، تهران: انتشارات المعارف الاسلامیه.
22. موسوی خویی، سید ابوالقاسم (1368). اجود التقریرات، تقریرات میرزای نائینی، چ دوم، قم: مصطفوی.
 
ج) انگلیسی
23. Allen, Overy, (2013). Termination and Force majeure Provisions in PPP Contracts, Review of Current European Practice and Guidance, epec.
24. Bliss, Nicholas, Carver, Alex, Rubinoff, Jeffrey, Stewart, Bobby, Wallace, Patrick, (2005). PPP in Europe: an overview, England, Freshfields Bruckhaus Deringer.
25. Foster Infrastructure, (2012). Comparative Study of Contractual Clauses to Provide for the Smooth Adjustment of Physical Infrastructure and Services through the Lifecycle of a Public-Private Partnership (PPP) Project.
26. Harris, James, Reidy, Julien, (2011). PPP Projects in the Sector-Key Principles, Hogan Lovells Lee & Lee.
27.Infrastructure Australian, (2008). National Public Private Partnership Policy and Guidelines, Australian, Vol 3 Commercial Principles for Social Infrastructure.
28. Seungwoo Son, (2012). Legal Analysis on Public-Private Partnerships regarding Model PPP Rules, Korea, Faculty of Law at the Dankook University in Republic of Korea.
29. Tahir, Azeem, Ahmed, Ijaz, Kondo, Noboru, (2015). Termination Provisions for a BOT Road Project, Pakistan.
30.The Treasury New Zealand Government, (2013). Standard Form Public Private Partnership (PPP) Project Agreement: Base Agreement, New Zealand.