شرط بازنگری قیمت در قراردادهای گازی «دریافت یا پرداخت» و حل‌وفصل اختلافات ناشی از آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

قراردادهای عرضۀ گازِ take or pay از انواع قراردادهای بلندمدت خریدوفروش گاز طبیعی است که ویژگی طولانی بودن مدت آن ناخواسته موجب تغییر قیمت قرارداد می‌شود. تغییر قیمت قرارداد نیز تعادل اقتصادی آن را بر هم می‌زند و تبعاً اجرای قرارداد را با مشکل مواجه می‌سازد. تغییر قیمت این قراردادها معمولاًَ از عوامل مختلفی ناشی می‌شود که آزادسازی بازارهای مصرف نهایی، انقلاب گاز شل، بحران‌های اقتصادی، جدایی و تفاوت قیمت نفت و گاز از مصادیق بارز آن است، لیکن حوادث ناگهانی بیش از سایر عوامل در تغییر قیمت قراردادهای take or pay مؤثر است. در مورد این‌گونه مشکلات قراردادی هم تاکنون راهکارهای حقوقی خاصی ارائه شده که تأکید بر تعیین دقیق قیمت گاز طبیعی یا پیش‌بینی مکانیسم‌های تعیین قیمت براساس مقیاس‌های مختلف برای پیشگیری از آن مشکلات به‌کار می‌رود و گنجاندن شرط بازنگری در قیمت به‌عنوان Exit Clause هنگام امضای قرارداد نیز برای اصلاح آن مدنظر قرار می‌گیرد. اختلافات ناشی از تغییر قرارداد عرضۀ گاز طبیعی نیز در گذشته از طریق مذاکره و داوری تجاری حل‌وفصل می‌شد، اما در حقوق کنونی از داوری بازنگری قیمت استفاده می‌شود که مقالۀ حاضر به تحلیل آن می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

GAS PRICE REVIEW CLAUSE IN TAKING OR PAYING CONTRACTS AND DISPUTE SETTLEMENT ARISING OUT OF THAT

نویسندگان [English]

  • Jafar Nory Yoshanloey 1
  • Nasim Barkhi 2
1 Associate Professor of Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Iran
2 PhD student of law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Take- or- Pay is a kind of long-term contract for purchase and sale of natural or liquid gas. Parties in the contracts are usually faced with some problems such as economical imbalance of contract and the impossibility of its implementation by the parties. So far, there are many specific solutions for the problem. One of the solutions is makes pricing of the contract through a pricing formula independent of oil price. This has been considered as the way of exiting this deadlock. To predict the price review clause at the time of signing the contract (as the Exit Clause) is the best example for solution of these problems. Checking out the reasons leading to price changes and the price review clause are going to modify the price to avoid potential disagreements during negotiations. The arbitration arising from this clause are the important topics discussed in this essay.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbitration
  • trigger event
  • gas sales
  • price review clause
  • pricing
الف) فارسی
1. ابراهیمی، سید نصرالله؛ دانایی، کیمیا (1395). «بررسی اعتبار و کارایی شرط دریافت یا پرداخت در قراردادهای فروش ال ان جی»، نشریۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 2، ش 2، 190.
2. شهریار، بهنام (1384). بررسی قیمت‌گذاری گاز طبیعی صادراتی ایران در قراردادهای بین‌المللی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه تهران.
3. ترابی، فروغ (1395). بررسی حقوقی قراردادهای تأمین مالی طرح‌محور پالایشگاهی با تأکید بر پالایشگاه‌های ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق نفت و گاز، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
4. دهنوی، جلال (تیر و مرداد 1391). «پیش‌بینی مکانیسم قیمت‌گذاری گاز طبیعی با نگاهی به تحولات اخیر بازار گاز»، اقتصاد انرژی، ش 151 و 152.
5. علوی قزوینی، سید علی (1389). «بازنگری در مفاد قرارداد»، مجلۀ فقه و حقوق اسلامی، ش 1.
6. علیخانی، محمد (1387). «بررسی وضعیت حقوقی مبیع و ثمن در قراردادهای بین‌المللی فروش گاز»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، سال بیست‌وششم، ش 40.
7. حاجیان، مهدی؛ موسوی، میترا (1395). «مطالعۀ تطبیقی وضعیت حقوقی شرط تعهد به دریافت در قراردادهای فروش و انتقال گاز»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، سال پنجم، ش شانزدهم.
 
ب) خارجی
8. A. Creti, B. Villenueve (2003). Long Term Contracts and Take or Pay Clauses in Natural Gas Markets, University of Toulouse
9. Adegun K. A (2011). Take or Pay contracts as investment drivers for gas development projects in developing countries: are there co pilots?, Centre for Energy, Petroleum and Mineral Law and Policy Annual Review, University of Dundee, London,
10. A. Rogers, D. Phua (2015). Re-examining the Take-or-Pay Obligation in LNG Sale and Purchase Agreements, King and Splading Energy Newsletter.
11. Ana Stanie and Graham Weale (2007). Changes in the European Gas Market and Price Review Arbitrations, 25 J. Energy Nat. Resources L.
12.Barton, J. H (2011). " The Economic Basis of Damages for Breach of Contract," Journal of Legal Studies.
13. Broadman, H. G. and Toman,M. A (2008). " Non-Price Provisions in Long-Term Natural Gas Contracts," Resources for the Future, Washington
14. Creti, A., Villeneuve,B (2004). Long-term contracts and take-or-pay clauses in natural gas markets, Energy Studies Review.
15. Colm Gibson, Boaz Moselle (2014). ‘The role of an expert in price review arbitrations’, in Gas Price Arbitrations
16.David Mildon (2014). ‘The adjustment phase’, in Gas Price Arbitrations, (ed. Mark Levy)
17. Griffin, Paul & Herbert Smith (2011). Transnational Gas Projects and their Agreements in Natural Gas Agreements, ed. Martyn R. David, Sweet & Maxwell, London.
18. Griffins, P (2003) Changing Markets and Contracts of the LNG Business", Journal of Energy & Natural Resources Law.
19. Groom Malcolm (2012). The Problems of Short-term Gas Contracts, Oi and Gas Law and Taxation Review
20. George von Mehren (2014). ‘The Arbitrator’s Role’, in Gas Price Arbitrations (ed. Mark Levy).
21.Holland (2016). Enforceability of Take - or - Pay Provisions in English Law Contracts", Journal of Energy and Natural Resource Law.
22. James M.Gaitis (2015). the leading practitioners guide to international oil and gas arbitration, JurisNet LLC
23. Jensen, James, T(2008). "Global LNG Markets - The Challenge In Meeting Forecast Growth, a Presentation to The Eleventh Annual Flame Conference", LNG Summit, Amsterdam.
24. Oladotun, Ayeni (2008). M & J Polymers LTD V. Imerys Mineral Limited: "Can Take or Pay Clauses in Gas Contract Be Considered A Contractual Penalty?",Tulsa Law Review.
Philippe Pinsolle (2014). ‘Confidentiality in gas price reviews’, in Gas Price Arbitrations, (ed. Mark Levy.
25. Polkinghorne, Michael (2013). Take or Pay Conditions in Gas Supply Agreement, White & Case, Paris Energy Series.
26. Rigacci Gomero, Carlos (2012). Should Take or Pay Payments Be subject to Royalties? Assessing the effects of Take or pay Provision on the Relationship Between the State and Producer", Journal of Energy and Natural Resources Law.
27. S. Scott Gaille (2009). "The Use of Quantity Terms to Improve Efficiency and Stability in International Gas Sales and Purchase Agreements", Energy Law Journal.
28. Uzezi Azaino, Efe (2008). "Natural GAS Contracts: Do Take or Pay Clauses Fall Foul of the Rule Against Penalties?", Official Gazette , Ministry of Mining and Energy,5-13.
29. Roberts, Peter (2004). Gas Sales and Gas Transportation Agreements: Principles and Practice, Sweet and Maxwell, London.