تفسیر غایت‌مدار قواعد شکلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

 معروف است که قواعد شکلی را باید تفسیر مضیق کرد. این اندیشه در خود مبانی‌ای دارد؛ که مهم‌ترین آن حفظ نظم است. اما سؤال این است که آیا این قواعد را می‌توان با توجه به اهداف خاصی تفسیر کرد؟ رویکردهایی وجود دارند که براساس آنها قواعد شکلی را می‌توان بنا به اهداف خاصی و غایت‌مدار تفسیر کرد. چنین رویکردی در نظام‌های مختلف بیگانه نیست و حتی لازمۀ پویایی قانونی و چابکی عدالت است. فلاسفۀ حقوق به‌واسطۀ ارتباط قواعد شکلی با حقوق بنیادین، اجتماع و در مجموع ارتباط دادن شخص و دولت به‌واسطۀ این قواعد اهدافی را برای چنین تفاسیری ارائه داده‌اند، اهدافی چون صحت نتایج، سودگرایی، کارایی و حق‌های شکلی از این قبیل‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

PURPOSIVE INTERPRETATION OF PROCEDURAL RULES

نویسنده [English]

  • Hosein Davoodi
Assistant Professor of Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Kharazmi University
چکیده [English]

It is well known that the procedural rules should be interpreted narrowly. This idea has its own foundations, most important of which is the maintenance of order, but the question is whether these rules can be interpreted in the light of certain goals? There are approaches based on which the procedural rules can be interpreted on specific purposes and goals. Such an approach is not alien for different legal systems, even it is legal dynamics and agility of justice requirement. The philosophers of law, through the relationship of procedural rules to fundamental rights, society and, in general, connecting individuals to states through these rules, have set goals for such an interpretation, such as the accuracy of the results, Utilitarianism, efficiency and procedural rights.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy of Procedure
  • Interpretation
  • Procedural Rules
  • Purposive Interpretation
الف) فارسی
1. جعفری تبار، حسن (1395). دیو در شیشه در فلسفۀ رویۀ قضایی، تهران: حق‌گزاران.
2. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381)، دائره‌المعارف علوم اسلامی قضائی، ج 1، تهران: گنج دانش.
3. خدابخشی، عبدالله (1392). حقوق دعاوی قواعد عمومی دعاوی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
4. شمس، عبدالله (1384). جزوۀ درسی اجرای احکام مدنی، دورۀ کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی، سال 84 و دورۀ کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
5. ---------- (1381). آیین دادرسی مدنی، ج 1، تهران: میزان.
6. --------- (1385). آیین دادرسی مدنی، ج 3، تهران: دراک
7. ---------  (1382). آیین دادرسی مدنی، ج 1، تهران: میزان.
8. کاتوزیان، ناصر (1388). فلسفۀ حقوق، ج 1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
9. ---------- (1384). اثبات و دلیل اثبات، تهران: میزان.
10. کالینکوسکی، جی (1373)، منطق و روش‌شناسی حقوقی، تدبری دربارۀ عقلانیت صوری و غیر صوری در حقوق، ترجمۀ حسن حبیبی، تهران: اطلاعات.
11. متین دفتری، احمد (1391). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، ج 1 ، تهران: مجد.
12. ----------- (1381). مجموعه رویۀ قضایی (قسمت حقوقی)، تهران: رهام.
13. محسنی، حسن (1393). ادارۀ جریان دادرسی مدنی بر پایۀ همکاری و اصول دادرسی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
 
ب) خارجی
 
14. Adrian, as, Zuckerman (1999) . justice in crisis , oxford university press.
15. Adrian, as, Zuckerman (1994). Quality and economy in civil procedure: the case for commuting correct judgments for timely judgments'14 Oxford J. Legal Stud. 353 1994, Content downloaded/printed from HeinOnline, Mon Sep 19 14:40:31 2016.
16. Adrian, as, Zuckerman (1995).”a reform of civil procedure', Rationing Procedure rather than Access to Justice”, journal of law and society, vol 22, No 2, june 0263-323x, Content downloaded/printed from HeinOnline, Mon Sep 19 14:30:14 2016.
17. Alan, Uzelac (2014). Goals of Civil Justice and Civil Procedure in Contemporary Judicial Systems, Springer International Publishing Switzerland.
18. David ,Marcus (2011). When Rules are Rules: The Federal Rules of Civil Procedure and Institutions in Legal Interpretation, Arizona Legal Studies Discussion Paper No. 11-22, Electronic copy available at: http://ssrn.com/abstract=1852856.
19. Ian ,Grainger, and Michael , Fealy, Martin, Spencer (2000). the civil procedure rules in action, Cavendish Publishing, London • Sydney.
20. Lawrence, B, Solum (2004). Procedural Justice, Public Law and Legal Theory Research Paper Series Research Paper No. 04-02 Spring.
21. Loïc,Cadiet (2011). Pour une «Théorie générale du procés» Ritsumeikan Law Review, No. 28.
23. Neil ,Andrews (2012). the three paths of justice court proceedings, arbitration, and mediation in england, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
24. Neil, Andrews (2012). Fundamental Principles of Civil Procedure: Order Out of Chaos, asser press, The Hague, The Netherlands, and the author(s).
25. Richard , Marcus (2014).‘American Exceptionalism’ in Goals for Civil Litigation, A. Uzelac (ed.), Goals of Civil Justice and Civil Procedure in Contemporary Judicial Systems, Springer International Publishing Switzerland.
26. Ronald Dworkin (2011). Justice for hedgehogs, Harvard University press.
27. -----------------(1985). A Matter of Principle, Harvard University Press.
28. ----------------- (1986). law's empire, Harvard university press,London.
29. Stuart, Sime (2016). A Practical Approach to Civil Procedure, Oxford University Press.
30.Stuart, Sime, & Derek, French (2012). Blackstone's Civil Practice 2013: The Commentary ,oxford.