سردفتری ایران و ضرورت بازبینی در روش اجرای آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه کاشان

چکیده

در اجرای انفرادی سردفتری، سردفتر زندانی رسالت خود است؛ جایگزینی سردفتر آسان نیست، به‌ویژه اینکه جایگاه دفتریار مبهم است. امکان علمی و تخصصی کردن امور نیست و وظیفۀ مشاوره با وضوحش انکار می‌شود. سردفتر به‌تنهایی مسئول جبران زیان مشتری است. با فوت یا بازنشستگی سردفتر، دفترخانه تعطیل و خدمت عمومی دلیل متوقف می‌شود. سردفتر بازنشسته یا وراث سردفتر نفعی در دفترخانه ندارند. پس در واگذاری امتیاز دفترخانه شایستگی علمی جانشین لحاظ نمی‌شود. متأسفانه آوردۀ حقوق شرکت‌ها برای این عرصه در دید تیزبین پژوهشگران نیامده است.  با حفظ روش اجرا می‌توان مسائلی را حل کرد. اما دگرگونی واقعی با پذیرش اجرای مشارکتی سردفتری و گردآوری چند سردفتر در یکجا صورت می‌پذیرد: دفتریارحذف، جایگزینی سردفتر آسان، علمی و تخصصی کردن امور ممکن، زیان‌دیده از مسئولیت شرکت و شرکا بهره‌مند، ارائۀ خدمت مستمر و شایستگی علمی جانشین لحاظ می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

IRAN'S NOTARY OFFICES AND THE NEED TO REVIEW THEIR IMPLEMENTATION METHOD

نویسنده [English]

  • Seyed Abbas Seyedi Arani
Assistant Professor of Law Group of Kashan University
چکیده [English]

A notary public, in handling the office affairs, is a prisoner of his/her mission; the replacement of notary public is not an easy task, especially when the status of his/her assistant is ambiguous. It is not possible to make the matters scientific and specialized, and the task of consulting is denied by its transparency. The notary public is solely responsible for compensating the customer. With the death or retirement of the notary public, the office will be closed and its public service is stopped. The retired notary public or his/her heirs will have no benefit from the office. Therefore, in the transfer of its license, scientific merit of the successor will not be considered. Unfortunately, any company's capital contributions for this context have not been subjected to researchers’ scrutiny. Some issues could be resolved by maintaining the current method. However, actual change occurs with the acceptance of collaborative implementation of the notary office and gathering several notary publics in one place: removing the notary public assistant position, replacing simple notary, making possible matters scientific and specialized, compensating the person harmed by the company and partners, and considering the provision of continuous service and the scientific merit of the successor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collaborative Implementation
  • Individual Implementation
  • Notary Public
  • Notary Public Assistant
  • Public Service
  • Task of Counseling
الف) فارسی
1. سیدی آرانی، سید عباس (1392). «نقش دفتریار دفتر اسناد رسمی در سایه عناوین متضاد»، ماهنامۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش 148-147.
2. --------------- (1394الف). «نهاد سردفتری در ایران»، ماهنامۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش 144-143.
3. ---------------- (1394ب).  «نقش دفتریار در سایۀ عناوین متضاد»، کانون سردفتران و دفتریاران، ش 145-146.
4. --------------- (1393). «رسالت دفتر اسناد رسمی»، ماهنامۀ کانون سردفتران و دفتران، ش 142.
5. ---------------- (1396). شرکت مدنی حرفه‌ای سردفتری(از پیدایش در فرانسه تا پذیرش در ایران)، تهران: میزان.
6. --------------- (1392). «اختلاط بین مفهوم اشاعه و شرکت در قانون مدنی ایران»، مجلۀ حقوقی دانشگاه بهشتی، ش 66.
7. شهری، غلامرضا (1388). حقوق ثبت (اسناد و املاک)، چ بیست‌وهفتم.
8. طباطبایی حصاری، نسرین (1393). «وصف تجریدی نظام ثبت املاک بر مبنای تئوری اعتماد عمومی»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 5، ش 2.
9. عباسی داکانی، خسرو (1383). «بررسی تحلیلی پیرامون مقررات گواهی امضاء»، مجلۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش52.
10. فدوی، سلیمان (1383). «وظایف و مسئولیت‌های دفتریاران»،  مجلۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش 53 و 54.
11. کاتوزیان، ناصر (1384). «جایگاه دفاتر اسناد رسمی در نظم کنونی حقوقی»، مجلۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش 56.
12. مهدوی دامغانی، احمد (1383). «تاریخچۀ محضر و دفتر اسناد رسمی»، مجلۀ کانون سردفتران و دفتریاران، ش 52.
13. نایبی، ناصر (1383). «مسئولیت مدنی سردفتر اسناد رسمی»، ماهنامۀ حقوقی کانون سردفتران و دفتریاران، ش 57-49.
ب) خارجی
9. AUBERT (J.L.) (2008). La responsabilité civile des notaires, 5e édition, Paris: Defrénois : Lextenso éditions.
10. BEHIN (J.), « Les sociétés civiles professionnelles notariales », 4e rapport au 67e congrès des Notaires, in  Théorie et Pratique des sociétés civiles, Paris : Librairies techniques, 1970.
11. COZIAN (M.), VIANDIER (A.) et DEBOISSY (F.), Droit des sociétés, 25e édition, Paris: LexisNexis, 2012.
12. DAIGRE (J.J.), La responsabilité solidaire de la SCP en cas de faute professionnelle d'un associé perdure quelle que soit l'évolution de la composition de la société, note sous arrêt cass., 3e civ., 24 avril 2003, Bull. Joly, 1 juillet 2003, n° 7, § 178, p. 833.
13. DAIGRE (J.J.), La victime d'une faute professionnelle d'un associé d'une SCP peut agir contre l'associé ou contre la société ou contre les deux, note sous arrêt cass. 1re civ., 1er mars 2005, n° de pourvoi : 03-19396, Bull. Joly, 1 août 2005, § 235, p. 989.
14. DAIGRE (J.J.), L'associé d'une SCP est personnellement responsable des conséquences dommageables de ses actes professionnels et la société solidairement avec lui, note sous l’arrêt de 1re chambre de la CA Paris du 30 mars 1999, Bull. Joly, 1 mai 1999 n° 5, p. 531.
15. FORGEARD (M.C.), note sous arrêt cass. 1re civ., 18 juillet 1995, Defrénois, 30 avril 1996, n° 8, art. 36301, p. 539. 
16. FORGEARD (M.C.), note sous arrêt de CA de Paris (16e ch. A), 24 mars 1992, Defrénois, 15 octobre 1993, n° 19, art. 35623, p. 1141.
17. GOUYOU (R.), L’intérêt du client dans l’exercice en groupe des professions libérales (Avocats, notaires, médecins, pharmaciens), LPA, 17 mai 1993, 2ème partie n° 59.
18. GUILLAUMOND (R.), Sociétés civiles professionnelles de médecins, JCP N 1978, I, p.27.
19. LAMBOLEY (A.), Sociétés civile professionnelle.-Généralités.-Constitution, J.-Cl Civil Code, Fasc.10, 22 février 2006.
20. LAMBOLEY (A.), Sociétés civiles professionnelles.-Dissolution, J.-Cl Sociétés Traité, Fasc. 191-13, 30 juin 2010.
21. MAURY (F.), L’exercice, sous la forme d’une société, d’une profession libérale règlementée, Aix-en-Provence : Presses universitaires d’Aix-Marseille, 2000.
22. MAURY (F.), Sociétés civiles professionnelles, Rép. Sociétés Dalloz, janvier 2009.
23. MONSERIE-BON (M.H.), Responsabilité dans les sociétés civiles professionnelles, note sous arrêt cass. 3e civ., 24 avril 2003, RTD com. 2003, p. 529.
24. PILLEBOUT (J.F.), Commentaire du décret du 20 janvier 1992 relatif aux sociétés civiles professionnelles notariales. JCP N 1992, I, p. 56.
25. PILLEBOUT (J.F.), note sous TGI de Bayonne, 1er juin 1992, et Montpellier, 1re Ch. A., 12 août 1992, JCP N, 1993, II, p. 37.
26. PILLEBOUT (J.F.), note sous TGI de Grenoble, 15 novembre 1993, JCP N. 1994, II, p.94.
27. POULPIQUET (J. de), Notaire.-Responsabilité civile.-Situations diverses, J.-Cl Notarial Formulaire, Fasc.5, 6 mai 2007.
28. TERRE (F.), L’exercice en commun de la profession de notaire : sociétés titulaire d’un office notarial (Commentaire du décret n° 67-868 du 2 octobre 1967), JCP N, 1970-I-2302.
29. TERRE (F.), «La révision de la loi sur les sociétés civiles professionnelles (Commentaire de la loi n° 72-1151 du 23 décembre 1972)», JCP, 1973-I-2554, II.
30. Cass. 3e civ., 24 avril 2003, n° de pourvoi: 01-12658 : Juris-Data n° 2003-018760 ; Bull. civ. 2003, III, n° 83 ; Resp. civ. et assur. 2003, comm. n° 205.
31. Cass. civ., 21 juillet 1921, D. 1925, I, 29.