تعامل حقوق عمومی و خصوصی در مورد مسئولیت مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

نظام مسئولیت مدنی، از تقسیمات حقوق خصوصی و ناظر بر تعهداتی است که برای جبران خسارات وارد بر دیگری ایجاد می‌شود، درحالی‌که مقررات انتظامی به‌عنوان بخشی از حقوق عمومی در پی آن است تا با وضع قواعد آمره رفتار و عملکرد افراد جامعه در حوزه‌های مشخص را که نوعاً خدماتی را به جامعه ارائه می‌دهند یا دارای منافع مشترکاند، تنظیم کند. بر این اساس زمینة کارکرد و هدفی که نظام مسئولیت مدنی در پی دستیابی به آن است، با آنچه نظام مسئولیت انتظامی با تکیه بر قواعد حقوق عمومی دنبال می‌کند، متفاوت است. با این حال تأثیر متقابلی که این دو نظام، به‌خصوص در مسیر دستیابی به اهداف مشترک، دارند، انکارناپذیر است و این امر بررسی ارتباط میان این دو نظام را ضروری می‌سازد. این مقاله درصدد تبیین نقش و جایگاه قواعد انتظامی در نظام مسئولیت مدنی است. در پایان این تحقیق به این نتیجه رهنمون می‌شود که نظام مسئولیت انتظامی می‌تواند نقشی اساسی در تکمیل کارکرد کلی نظام مسئولیت مدنی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE ROLE OF REGULATION IN TORT LAW

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Tabatabaeinejad
  • Mahmoud Kazemi
Associate Professor of Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Tort law is private law while the regulation by the state is public law. How should make relations between the two with each other? Tort law seeks to find the best person to bear the costs of conducts in social life and regulation to make obligatory standards of conduct that must be the best for a civilized society. However, both tort and regulatory law has regulatory effects and the aim of both is to shape the conducts of citizens. Many scholars have considered the link between these two but in a coherent system of conduct-regulation the aim of this paper is to analyze the role of the regulation in tort law. Thus, some samples of this effect can be seen in new approved law.  It can be concluded that regulation may mitigate tort law system and fill its gaps when the tort law fails to observe conduct regulation policies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tort
  • Regulation
  • Effectiveness
  • Compensation
  • الف) فارسی

     طباطبائی‌نژاد، سید محمد (1395)، «اعمال فراسرزمینی مقررات انتظامی: بررسی موردی اعمال مقررات حقوق رقابت با نگاهی به قانون اجراء سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی»، مجلة مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورة 8، ش 2، ص 156 – 125.

    •  طباطبائی‌ژاد سید محمد؛ صادقی مقدم، محمدحسن (1395)، «مقایسة نظام مسئولیت انتظامی و نظام مسئولیت مدنی از منظر اهداف عالی نظام مسئولیت»، فصلنامة مطالعات حقوق خصوصی، دورة 46، ش 1، ص  96 -83.

    2. کاتوزیان، امیر ناصر (1384)، «حمایت از زیان‌دیده و مسئولیت تولیدکننده در حقوق فرانسه»، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش 68، ص 198- 179.

    3. کاتوزیان، ناصر؛ انصاری، مهدی (1387)، «مسئولیت مدنی ناشی از خسارت‌های زیست‌محیطی»، فصلنامة حقوق، دورة 38، ش 2، ص 313 -285.

    4. کاتوزیان، ناصر (1385،1384)، الزام‌های خارج از قرارداد، ج 1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

    5. --------- (1386)، «ارزش‌های نو و تحولات مسئولیت مدنی»، قضاوت، ش 44، ص 29 - 27.

    6. گرجی، علی‌اکبر (1387)، «حقوق عمومی و حقوق خصوصی: دوگانگی یا یگانگی؟» تحقیقات حقوقی، ش 47، ص 182- 141.

    7. موسوی سید فضل‌الله؛ طباطبائی‌نژاد، سید محمد (1393)، «قانون حاکم بر مسئولیت مدنی ناشی از خسارت‌های زیست‌محیطی»، مطالعات حقوق خصوصی، دورة 44، ش 3، ص 475-461.

     

    ب) عربی

    8.ابن عابدین (1415ق)، حاشیه الدر المختار، ج6، الطبعة الاولی، دمشق: دارالفکر.

    9. خلخالی، سید محمدمهدی (1417ق)، فقه الشیعه-کتاب الاجارة، چ اول، تهران: مرکز فرهنگی و انتشاراتی منیر.

    10. الزحیلی، محمدمصطفی (1417ق)، القواعد الفقهیه و تتطبیقاتها فی المذاهب الاربعه، الطبعةالاولی، دمشق: دارالفکر.

    11. الزرقاء،مصطفی احمد (1408ق)، شرح القواعد الفقهیه، الطبعة الثانیه، دمشق: دارالقلم.

    12. سبزواری، سید عبدالاعلی (1413ق)، مهذب الاحکام، ج 29، الطبعة الرابعه، قم: مؤسسة المنار.

    13. الدمیاطی البکری (1418ق)، غایه الطالبین، ج4، الطبعة الاولی، بیروت: دارالفکر للطباعه والنشر.

    14. المصری، ابن نجیم (1418ق)، البحر الرائق، تحقیق: شیخ زکریا عمیران، ج 5، الطبعة الاولی، بیروت: دار الکتب العلمیه.

    15. نجفی، شیخ محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج 43، الطبعة السابعه، بیروت: دار احیاء تراث العربی.

     

    ب) خارجی

    16. Bagheri, Mahmood (2007), “Conflict Of Laws, Economic Regulations and Corrective /Distributive Justice, U. Pa. J. Int'l Econ. L., Vol. 28:1.

    17. Bernasconi, Christophe (1988), "Civil liability resulting from transfrontier environmental damage: a case for the Hague Conference ?", http://www.hcch.net/upload/wop/gen_pd8e.pdf.

    18. Bowman, Michael & Boyle, Alan E. (2002), Environmental damage in international and comparative law, Oxford University Press.

    19. Cafaggi, Fabrizio (2006), The institutional framework of European private law, new York, oxford.

    20. Del, Olmo (2007), "Pedro Tort and regulatory law in Spain",  Http://www.springerlink.com/content/gu1550870k877743/fulltext.pdf

    21. Einhorn , Talia & Nygh, Peter Edward & Siehr , Kurt (2004), Intercontinental cooperation through private international law, T.M.C. Asser Instituut, Cambridge University Press. ISBN 9067041785.

    22. Mark A. Geistfeld (2014), “Tort Law in the Age of Statutes”, IOWA LAW REVIEW, Vol. 99, pp. 957 -1020.

    23. Lammer, Johan, G. (2000), Hague Yearbook of International Law, Martinus Nijhoff Publishers.

    24. Michaels, Ralf (2008), “The new European choice-of-law Revolution” ,Tulane law review, Vol. 82 , No. 5.

    25. Oberdiek, John (2008), "Philosophical Issues in Tort Law", http://ssrn.com/abstract=1178562.

    26. Ogus, Anthony (2007),The Relationship Between Regulation and Tort Law: Goals and Strategies”, https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-211-31134-9_17Springer, pp.377-389.

    27. Osaka, Eri (2009), “Reevaluating the Role of the Tort Liability System in Japan, Arizona journal of international & comparative law, Vol. 26, No. 2.

    28. Viney,Geneviéve et Jourdain,Patrice(1998),Traité de droit civil : les con ditio de la responsabilité civil,sour la direction de Jacque Ghestain,L.G.D.J.,Paris.

    29. Weinberg, Louise (2005), "Theory Wars in the Conflict of Laws", Mich law review.