پیوندهای اینترنتی از منظر حقوق و فقه امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پیونددهی به محتوای تارنماهای اینترنتی شیوة رایجی است که موجب می‌شود کاربران به‌راحتی به مطالب موردنظر خود دست یابند. در مورد پیونددهی دو مسئله قابل طرح است؛ اصل آزادی پیونددهی که در توجیه آن به ماهیت آزاد وب جهانی و مجوز ضمنی به دیگران برای پیونددهی به صفحات تارنما، به‌ صرف حضور بی‌قیدوشرط در وب استناد شده است. دلیل عمدة مخالفان، حذف درآمدهای تبلیغاتی صفحة نخست تارنمای پیوندشده در برخی پیونددهی‌هاست. مسئلة مهم دیگر احتمال نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری دارندة مطلب پیوندشده است. ازاین‌رو باید انواع نقض محتمل ناشی از پیونددهی یعنی مستقیم (به مباشرت) و غیرمستقیم (به تسبیب) و حقوق مادی و معنوی را که احتمال نقض آنها به‌وسیلة پیونددهی وجود دارد، بررسی شود. جستار حاضر با روش تحلیلی-توصیفی، مفهوم و انواع مختلف پیوندهای اینترنتی و آزادی یا عدم آزادی پیونددهی و ارتباط پیونددهی با حق مؤلف را با رویکردی فقهی و حقوقی بررسی کرده و به این دستاورد رسیده است که همة پیوندها لزوماً ناقض حقوق مالکیت ادبی و هنری نیستند و درآمدهای تبلیغاتی تارنماها را نیز می‌توان از آگهی‌های موجود در صفحات میانی تأمین و پیونددهی را با ابزارهای فناورانه محدود کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

INTERNET LINKS FROM THE PERSPECTIVE OF LAW AND IMAMIA JURISPRUDENCE

نویسنده [English]

  • Seyed Mohammad Hadi Ghabooli Dorafshan
Assistant Professor of Law, Department of Fiqh and Islamic Law Principles, Ferdowsi University of Mashad, Iran
چکیده [English]

Linking to the content of other websites on the internet is a common practice which makes it easy for users to access their desired material. Two issues are raised about the linking; first, freedom of linking principle justified by free nature of worldwide web and, second, implicit authorization to link to all pages of a website by mere unconditioned presence on the web. The main reason raised by opponents is elimination of advertising profits of the front page of the linked website in certain types of linking. Another important issue is the probability of infringing the linked website owner’s copyright. Hence, the need to analyze possible types of infringement, i.e. direct and indirect infringement and material and moral rights exposed to infringement by linking. This article, through descriptive-analytical method, has studied the concept and different types and freedom or prohibition of linking and the relation between linking and copyright from the perspective of Imamia Jurisprudence and law. The discussions show that all links are not necessarily infringing and the advertising incomes of websites may be acquired through advertisements on deep pages and linking may be restricted through technological means.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Material rights
  • Moral rights
  • La Zarra Rule
  • Tasbib
  1. الف) فارسی

    1. اسماعیلی، محسن؛ توکلی کیا، امید (1391)، «شرط ارتکازی در فقه امامیه و حقوق ایران»، حقوق اسلامی،  ش 32، ص 35-7.
    2. امامی، اسدالله (1393)، حقوق مالکیت معنوی، ج 1، چ دوم، تهران: میزان.
    3. باریکلو، علیرضا (1392)،مسئولیت مدنی، تهران: میزان.
    4. بجنوردی، سید محمد (1401ق)، قواعد فقهیه، تهران:  عروج.
    5. رهبری، ابراهیم؛ نجات‌زادگان، سعید؛ نجات‌زادگان، حمید (1396)، «بررسی انواع پیوندهای اینترنتی از منظر حق مؤلف»، مطالعات حقوقی، دورة 9، ش اول، ص 139-109.
    6. زرکلام، ستار (1387)، حقوق مالکیت ادبی و هنری، چ اول، تهران: سمت.
    7. صفایی، سید حسین (1389)، مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)،  تهران: سمت.
    8. عیسایی تفرشی، محمد؛ حکمت‌نیا، محمود (1383)، «مسؤولیت مدنی ناشی از اضرار به مالکیت فکری»، نامة مفید، ش 43، ص 110-91.
    9. قاسم‌زاده، سید مرتضی (1387)، الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، تهران: میزان.

    10. کلومبه، کلود (1385)، اصول بنیادین حقوق مؤلف و حقوق مجاور در جهان، ترجمة علیرضا محمدزاده وادقانی، چ اول، تهران: میزان. 

    11. محسنی، سعید؛ قبولی درافشان، سید محمدمهدی (1394)، حقوق ادبی و هنری، چ اول، مشهد: پژوهشکدة مطالعات اسلامی در علوم انسانی.

    12. محقق داماد، سید مصطفی (1406 ق.)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

    13. ------------------ (1388)، نظریة عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

     

    ب) عربی

    14. آخوند خراسانی، محمدکاظم (1409ق.)،کفایة الأصول، قم: مؤسسة آل‌البیت (ع).

    15. اصفهانی، فتح اللّه بن محمدجواد (شیخ الشریعة) (1410ق.)، قاعدة لا ضرر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.

    16. تبریزی، جواد (1416ق)، إرشاد الطالب، قم: مؤسسة اسماعیلیان.

    17. حسینی مراغی، میر عبدالفتاح (1417ق)،العناوین الفقهیة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.

    18. حسینی سیستانی، سید علی (1422ق)، المسائل المنتخبه، قم، دفتر آیة‌الله سیستانی.

    19. ------------------ (1414ق)، قاعدة لا ضرر و لا ضرار، قم: دفتر آیة‌الله سیستانی.

    20. خمینی، سید روح‌الله (بی‌تا)، الرسائل، قم: مؤسسة مطبوعاتی اسماعیلیان.

    21. خوانساری، موسی بن محمد نجفی (1373ق)، رسالة فی قاعدة نفی الضرر، تهران: المکتبة المحمدیة.

    22. خوئی، سید ابوالقاسم (1412ق)، مصباح الفقاهه، بیروت: الهادی.

    23. عراقی، آقا ضیاء الدین (1418ق)، قاعدة لا ضرر، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.

    24. کاشف الغطاء، شیخ جعفر (1432ق)، القواعد الستة عشر، بیروت: شرکة صبح للطباعة و التجلید.

    25. مشکینی اردبیلی، میرزا علی (بی‌تا)، مصطلحات الفقه، بی‌جا، بی‌تا.

    26. مکارم شیرازی، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیة، قم: مدرسة امام امیرالمؤمنین(ع).

    27. موسوی بجنوردی، سید حسن (1419ق)، القواعد الفقهیة، قم: الهادی.

    28. نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی (1417ق)، عوائد الأیام، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.

     

    ج) خارجی

    29. Ashok, Arathi (2010), “Economic Rights of Authors under Copyright Law: Some Emerging Judicial Trends”, journal of intellectual property rights, Vol 15, pp.46-54.

    30. CASE C-160/15 GS MEDIA, 2016.

    31. Flytzani, Marilena (2017), Copyright Issues Pertaining  to Linking, Framing and Browsing on the Internet, LLM Thesis, Thermi, International Hellenic University.

    32. Ginsburg, Jane C, Budiardjo, Luke Ali (2018), “Liability for Providing Hyperlinks to Copyright-Infringing Content: International and Comparative Law Perspectives, COLUMBIA JOURNAL OF LAW & THE ARTS, Vol.41, pp.153-224.

    33. http://www.oov.no/eng/wsj2.html.

    34. IPNESS (2011), “La responsabilité du fait des liens hypertexts”, available at : https ://www.legavox.fr/blog/ipness/responsabilite-fait-liens-hypertextes-5950.pdf.

    35. Lobet, Jean-Luc, Fortin, Helene, Dorban, Nathalie (2003),Les liens hypertextes et le droit,  DCB, Mémoire de recherché, Lyon, Enssib.

    36. Lukosevicius, Audrius (2004), “Does a Link of Internet Page to the Information Placed in Another Internet Site Infringe Copyright?” International Journal of Baltic Law, Vol 1, No. 2, pp.76-96.

    37. Papadaki, Evangelia, (2017), “Hyperlinking, Making Available and Copyright Infringement: Lessons from European National Courts”, European Journal of Law and Technology, Vol. 8, No 1, pp.1-24.

    38. Radosavljev, Petar Slavko (2016), “New Era for Hyperlinking in EU How GS Media case influenced the Internet Landscape in Europe”, Oslo, Faculty of Law, University of Oslo.

    39. Sableman, Mark, “Link Law Revisited: Internet Linking Law at Five Years”, 16 Berkeley Tech. L.J, vol.3, issue 16, pp.1273-1343.

    40. Scott, Robert, M (2002), “Deep Linking: Policy and Rule Consideration for Safeguarding Open Internet Navigation”, Telecommunications & High Technology Law, Vol. 1, pp.355-380.

    41. Shelke, Atmaram (2014), Issues and Challenges in Protecting Copyrights in Cyberspace: a Comparative Analysis, Ph.d Thesis, Maharashtra, Symbiosis International University.

    42. Strowel, Alain, Ide, Nicolas (2002), Liability with Regard to Hyperlinks, COLUMBIA-VLA JOURNAL OF LAW & THE ARTS, Vol.24, No.4, pp.101-146.

    43. Tanghe, Yole (2016), “Copyright Protection in the Digital Era: Hyperlinking and the Right of Communication to the Public. The GS Media Case”,  European Papers, Vol. 1, No 3, pp.1215-1224.

    44. www.w3.org/TR/REC-html40/struct/links.html.

    45. Yang, Fanshu(2010), “Infringement of Intellectual Property Rights over the Internet and Private International Law”, MPhil thesis,Nottingham, University of Nottingham.