نقدی بر نظریۀ قابلیت اعتراض ثالث به قرارها با نگاهی به رویۀ قضایی و حقوق فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

قرارها، از مهم‌ترین اقسام تصمیمات قضایی محاکم‌اند. پرسشی که همواره ذهن حقوقدانان را در مقام تحلیل نوع آرای قابل اعتراض ثالث، به چالش وا‌می‌دارد، این است که آیا «قرارها» نیز همانند «احکام»، از قابلیت اعتراض توسط ثالث برخوردارند یا خیر؟ کیفیت تدوین مقررات مربوطه، از زمان قانون اصول محاکمات حقوقی ۱۲۹۰ تا قانون جدید آیین دادرسی مدنی ۱۳۷۹ و به‌کارگیری عبارت «هر گونه حکم و قرار» در قوانین گذشته و اصطلاح « هر گونه رأی» در قانون جدید، به‌عنوان آرای قابل اعتراض، ضرورت احراز شرط خلل به حقوق ثالث برای پذیرش اعتراض، عناصر و ویژگی‌های حاکم بر «رأی دادگاه» و سایر اصول حاکم بر آیین دادرسی، سبب شده است اندیشمندان حقوق، در مورد امکان یا عدم امکان اعتراض ثالث به قرارهای اعدادی، قرارهای نهایی یا قاطع و قرارهای تأمینی و موقت، با اختلاف عقیده مواجه شوند. این مقاله با بررسی دیدگاه‌های متفاوت و استدلال‌های مرتبط، با نگاهی به  رویۀ قضایی و حقوق فرانسه، به این نتیجه منتهی می‌شود که در حقوق ایران، با وجود اطلاق واژۀ رأی در مواد ۴۱۷ و ۴۱۸ قانون آیین دادرسی در امور مدنی ۱۳۷۹، مقررات اعتراض ثالث، فقط احکام را در برمی‌گیرد و شامل هیچ‌یک از قرارها نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A critique on the theory of the possibility of the third party objection to the writs with a view to French law and judicial precedent

نویسندگان [English]

  • jahanbakhsh Rahnamay kordasiabi 1
  • sam mohammadi 2
1 Department of private law-Political and Law faculty- Mazandaran University- Babolsar- Iran
2 private law,-faculty of law-Mazandaran university-babolsar
چکیده [English]

Writs form one of the most important types of judicial decisions in courts. The question which always challenges lawyers mind in terms of analyzing the type of judgments of the objectionable by a third party is whether or not writs can be objected similar to judgements by the third party. The compilation quality of the relevant regulations from the code of legal procedure in 1290 to the civil procedure law in 1379 and applying the terms » every kind verdict and writ« in previous laws and the phrase » every kind judgment« in new code, as objectionable judgements, the necessity of obtaining condition of disorder to the right of third party for accepting the protest, the elements and features governing to » judgement of court « and the other principles governing to procedure rules, have caused to law intellectuals to be different in opinions on the possibility or impossibility of the third party protest to the interlocutory writs, finals decrees or writs of attachment. Regarding the studies on different opinions and relevant explanation, the present essay, will reveal the fact that in spite of the general application of the term »judgment« in articles 417 and 418 of the code of procedure… in civil matters 1379, the rules of third party objection only includes the judgements not any writs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Final writs
  • - Interlocutory writs-
  • Objection
  • - Third party
  • - Writs of attachment
  1. الف)فارسی

    1. ابهری، حمید (۱۳۹۱). آیین دادرسی مدنی، ج 2، چ اول، بابلسر: دانشگاه مازندران.
    2. جلیلوند، یحیی (‍۱۳۸۵). «اعتراض ثالث در آئینۀ دکترین و  رویۀ قضایی ایران و فرانسه»، مجلۀ کانون وکلا، ش ۱۹۴ و ۱۹۵، ص ۵۵-۱۵.
    3. حکیمی، خسرو (۱۳۷۵). تقریرات آیین دادرسی مدنی عملی، تهران: ادارۀ کل آموزش، گزینش و استخدام فضات.
    4. حیاتی، علی‌عباس (۱۳۹۳). آیین دادرسی مدنی، ج 2، چ دوم، تهران: میزان.
    5. زراعت، عباس (۱۳۷۹). قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، چ اول، تهران: بهرام.
    6. زندی، محمدرضا (۱۳۹۱). تشریفات دادرسی در امور مدنی (رویۀ قضایی دادگاه‌های تجدیدنظر استان تهران)، چ دوم، تهران: جنگل، جاودانه.
    7. زینالی، مهدی (۱۳۹۶). دعوای اعتراض شخص ثالث در  رویۀ دادگاه‌ها، چ سوم، تهران: انتشارات چراغ دانش.
    8. شمس، عبدالله (۱۳۸۱). آئین دادرسی مدنی، ج 2، چ اول، تهران: میزان.
    9. صدرزاده افشار، سید محسن (۱۳۸۰). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، چ ششم، تهران: جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی.
    10. کشاورز صدر، سید محمدعلی (۱۳۵۱). تجدید رسیدگی، طرق فوق‌العادۀ رسیدگی مدنی، تهران: کتاب‌فروشی دهخدا.
    11. قلی‌زاده، احد (۱۳۸۲). آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، ج 3، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
    12. قهرمانی، نصراله (۱۳۹۸). مباحث دشوار دادرسی مدنی، ج 1، چ چهارم، تهران: خرسندی.
    13. کریمی، عباس (۱۳۹۵). آیین دادرسی مدنی، چ پنجم، تهران: مجد.   
    14. محسنی، حسن؛ رضایی‌نژاد، همایون (۱۳۹۰). «شکایت ثالث به عملیات اجرایی و مقایسه با اعتراض ثالث به رأی»، مجلۀ حقوق خصوصی، دانشگاه تهران، ش ۱۸، ص ۱۰۸-۸۱.
    15. محمدی، سام (۱۳۹۹). آیین دادرسی مدنی و وارسی، چ اول، تهران: مجد.
    16. مدنی، سید جلال الدین(۱۳۶۸). آیین دادرسی مدنی، ج دوم، تهران: گنج دانش.
    17. مرتضوی، عبدالحمید (۱۳۹۴). آیین دادرسی مدنی عمومی، چ اول، تهران: جنگل، جاودانه.
    18. مردانی، نادر؛ حاتمی، علی اصغر؛ بهشتی، محمد جواد و حبیب آگهی، علیرضا (۱۳۷۲). آیین دادرسی مدنی، چ اول، تهران: یلدا.
    19. مهاجری، علی (۱۳۸۱). آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران، چ اول، تهران: فکرسازان.
    20. ---------- (۱۳۸۷). مبسوط در آیین دادرسی مدنی، ج 4، چ اول، تهران: کارسازان.
    21. مُهردار قائم‌مقامی، گلریز (۱۳۹۶). مختصر آیین دادرسی مدنی، چ دوم، تهران: چتر دانش.
    22. موحدیان، غلام‌رضا (۱۳۹۷). آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی، چ پنجم، تهران: فکرسازان.
    23. نهرینی، فریدون (۱۳۹۰). «تشخیص ماهیت و نوع رأی دادگاه»، مجلۀ مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ ۴۱، ش ۲، ص ۳۲۰-۳۰۱.
    24. واحدی، جواد (۱۳۶۹). «اعادۀ دادرسی در امور مدنی»، مجلۀ کانون وکلا، ش ۱۵۰ و ۱۵۱، ص ۴۶ -۳.

    ب)خارجی

     

    1. Demulin, P., (2007). Procedure Civile, 4é éd, PUF, Paris.
    2. Dupont- Delestraint, P., (2008). Procedure Civile, 2é éd, Dalloz, Paris.
    3. Lambert, V., (2017). Procedure Civile, 7é éd, Dalloz, Paris.