کسب و کارهای اینترنتی در آیینه حقوق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران

2 دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی

چکیده

    اگرچه پژوهش‌های زیادی در خصوص تجارت الکترونیکی انجام شده است، ولی در زمینۀ کسب و کارهای اینترنتی خلأ پژوهشی و قوانین به‌روز و کاربردی مشاهده می‌شود. در این راستا با یک پژوهش کتابخانه‌ای و میدانی، در یک بخش، قواعد و مقررات عمومی حاکم بر تمامی کسب و کارهای اینترنتی بیان شده و در بخش دیگر با توجه به اهمیت واسطه‌گری در این کسب و کارها، اصطلاح واسطه‌گری تعریف، و اجرت عادلانه برای این واسطه‌ها کشف و بیان گردیده است. رعایت شرایط مربوط به معامله، عوضین و طرفین معامله در تمامی کسب و کارهای اینترنتی الزامی است. از سویی اگرچه در علوم گوناگون تقسیم‌بندی‌های مختلفی از مدل‌های کسب و کار اینترنتی صورت گرفته است، ولی در یک تقسیم‌بندی حقوقی، تمامی کسب و کارهای اینترنتی را می‌توان ذیل دو مدل کلی جای داد: مدل اصیلی و مدل واسطه‌گری. تعیین اجرت عادلانه برای واسطه‌ها در فضای مجازی باید بر اساس دانش، آوردۀ مادی و کوشش آن‌ها صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

INTERNET BUSINESSES IN LAW MIRROR

نویسندگان [English]

  • Rabia Eskini 1
  • Mehrdad Mehrbakhsh 2
1 Professor, Atomic Energy Organization of Iran (AEOI)
2 PhD of Private Law from Kharazmi University, Iran
چکیده [English]

Despite many researchers conducted on electronic commerce, few studies have been performed in the field of Internet Businesses (IBs) with no up-to-date and applicable law. As a result, using library and field study, in one section we state the general rules and regulations governing all IBs, and in the other section we survey appropriative rules and regulations governing every model of IB. Provisions for contract, consideration and contract parties are obligatory for all IBs. On the other hand, though in different sciences we see different classification for IB models, it seems in a legal classification, we can place all IBs under two general models: original model and brokerage model. Assigning fair fee for brokers in virtual space shall be based on their knowledge, capital and effort.

کلیدواژه‌ها [English]

  • brokerage model
  • electronic goods
  • Electronic service
  • original model
  • virtual property
الف) فارسی:
1. اسکینی، ربیعا (1386)، حقوق تجارت (کلیات، معاملات تجاری، تجار و ...)، سمت.
2. باقری، مهدی و رنجبر، مختار (1386)، تبلیغات اینترنتی و بررسی جایگاه آن در سایت‌های ایران، ماهنامه عصر فناوری اطلاعات، ش 24.
 3. بختیاروند، مصطفی (1390)، انعقاد قرارداد الکترونیک و حمایت از مصرف‌کننده، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 41، ش 1.
4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1391)، الفارق، ج اول، گنج دانش.
5.  سیّد نورانی، سیّد محمدرضا / خاندوزی، سیّد احسان (1390)، نظام نامه حقوق اقتصادی در قرآن کریم، فصلنامۀ اقتصاد اسلامی، سال یازدهم، ش 42.
6. شهیدی، مهدی (1392)، تشکیل قراردادها و تعهدات، مجد.
7.  فخاری، امیرحسین (بی تا)، جزوۀ درسی حقوق تجارت (1).
8. محمدی، پژمان (1390)، مفهوم و آثار حق تألیف، مجلۀ حقوق تطبیقی، دورۀ 2، ش 1.
9. نادران، الیاس و آقانظری، حسن و حسینی، سید رضا (1391)، الگوی تأمین اجتماعی صدراسلام و دلالت‌های آن بر الگوهای نوین، معرفت اقتصاد اسلامی، ش 6.
 
ب) خارجی:
1. Angehrn, Albert (1997), Designing Mature Internet Business Strategies: The ICDT Models, European Management Journal, vol. 15, NO. 4, pp. 361-369.
2. BBB Code of Online Business Practices.
3. Lumpkin, G.T/ Dess, G. Gregory (2004), E-Business Strategies and Internet Business Models: How the Internet Adds Value, Organizational Dynamics, vol. 33, No. 2, pp. 161-173.
4. MacInnes, Ian/ Hu, Lili (2007), Business models and operational issues in the Chinese online game industry, Telematics and Informatics, No. 24, pp. 130-144.
5. Mahajan, Vijay/ Venkatesh R. (2000), Marketing modeling for e-business, International Journal of Research in Marketing, No. 17, pp. 215-225.
6. Manecke, Nicola/ Schoensleben, Paul (2004), Cost and benefit of Internet– based support of business processes, International journal of production economics, No. 87, pp. 213-229.