تحلیل اقتصادی ضمانت اجراهای نقض تعهد (اجرای اجباری عین تعهد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

    اجرای اجباری و جبران خسارت، ضمانت اجراهای اصلی نقض تعهدند که هر یک از نظام‌های حقوقی، با توجه به نگرش فلسفی، حقوقی و اخلاقی خود، اولویت را به یکی از آنها داده و از دیگری به‌عنوان ضمانت اجرایی استثنایی یا صلاحدیدی استفاده کرده است. تحلیل اقتصادی حقوق، با نگاهی پیامدگرایانه، ساختار بهینه‌ای از ضمانت اجراهای قراردادی را معرفی می‌کند و به تناسب شرایط حاکم بر آن فرض، اولویت را به یکی از این ضمانت اجراها می‌دهد. البته، تحلیل‌های اقتصادی کارکرد مهم‌تری نیز دارند و به نظام‌های حقوقی نشان می‌دهند که هدف آنها واحد بوده و تنها در راه رسیدن به این هدف، مسیر متفاوتی را پیموده‌اند. ازاین‌رو می‌توان کارامدی و همگرایی نظام‌های حقوقی را دو ارمغان مهم تحلیل‌های اقتصادی به‌شمار آورد. مقالۀ حاضر، با تأکید بر اجرای اجباری عین تعهد، موارد برتری این ضمانت اجرا بر جبران خسارت را برمی‌شمارد و پیشنهادهایی را به نظام‌های حقوقی عرضه می‌دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ECONOMIC ANALYSIS OF REMEDIES FOR BREACH OF OBLIGATION, SPECIFIC PERFORMANCE

نویسندگان [English]

  • Mansour Amini 1
  • Seyyed Alireza Shokuhyan 2
1 Associate Professor of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 PhD student in Private Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Specific Performance and Compensation are main remedies for breach of obligation. Different legal systems, dependent upon their philosophical, legal and ethical attitudes, gave different priority to one of them and used another as an exceptional or discretionary remedy. Economic analysis of law, with a consequential approach, shows an optimal mechanism of contractual remedies to give higher priority to one of them in accordance with the conditions of that assumption. However, economic analysis has another important function and shows legal systems with similar goals. They usually applied different ways  to achieve these goals. Thus, effectiveness and convergence can be considered as two important results of economic analysis. This research emphasizing on specific performance argues the advantages of specific performance compared with the compensation to offers suggestions for the legal systems.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • compensation
  • efficient breach of contract
  • justified breach
  • Kaldor-Hicks efficiency
  • specific performance
الف) فارسی
1. انصاری، علی؛ بادینی، حسن؛ شاهی، احد (1396). «بررسی کارآیی تقدم انجام عین تعهد بر فسخ قرارداد در حقوق آمریکا و ایران»، دوفصلنامۀ دانشنامۀ حقوق اقتصادی، سال بیست‌وچهارم، ش 11.
2. انصاری، مهدی (1390الف). تحلیل اقتصادی حقوق قراردادها، چ اول، تهران: جاودانه، جنگل.
3. ----------- (1390ب). «نظریۀ نقض کارآمد قرارداد از دیدگاه مکتب تحلیل اقتصادی حقوق»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 41، ش 1.
4. جمعی از نویسندگان (1395). تفسیری بر حقوق بیع بین‌الملل (کنوانسیون 1980 وین)، ترجمۀ دکتر مهراب داراب‌پور، ج 2، چ سوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
5. حبیبی درگاه، بهنام (1389). تحلیل اقتصادی حقوق خصوصی (ماهوی-شکلی)، چ اول، تهران: مجد.
6. دادگر، یدالله (1385). «پیش‌درآمدی بر سنتز حقوق و اقتصاد»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 43.
7. --------- (1392). اصول تحلیل اقتصادی: خرد و کلان، چ دوم، تهران: آماره.
8. شکوهیان، سید علیرضا (1395). تحلیل اقتصادی مسئولیت مدنی پزشک، چ اول، تهران: خرسندی.
9. صادقی، حسین؛ طارم‌سری، مسعود (1387). علل نقض قرارداد در اقتصاد ایران و تعیین هزینه‌های اجتماعی آن، چ اول، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
10. طوسی، عباس (1393). تحلیل اقتصادی حقوق شرکت‌ها، چ اول، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
11. عیوضلو، حسین (1384). عدالت و کارایی در تطبیق با نظام اقتصاد اسلامی، چ اول، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
12. کوتر، رابرت؛ یولن، تامس (1391). حقوق و اقتصاد، ترجمۀ دکتر یدالله دادگر و حامده اخوان هزاوه، چ هفتم، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و انتشارات نور علم.
13. محقق‌داماد، سید مصطفی (1390). قواعد فقه، بخش مدنی2، چ یازدهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
ب) خارجی
14. Eisenberg, Melvin A. (2005). “Actual and Virtual Specific Performance, The Theory of Efficient Breach, and the Indifference Principle in Contract Law”, California Law Review, Vol.93, No.4.
15. Eisenberg, Theodore and Miller, Geoffrey P. (2013). “Damages Versus Specific Performance: Lessons from Commercial Contracts”, New York University Law and Economics Working Papers, Paper 334.
16. Hermalin, Benjamin E., Katz, Avery W. and Craswell, Richard (2007). Contract Law (Handbook of Law and Economics), A. Mitchell Polinsky and Steven Shavell (Eds.), Vol.1 , 1st Edition, Elsevier.
17. Holmes, Oliver Wendell (1897). “The Path of the Law”, Harvard Law Review, Vol.10.
18. Kronman, Anthony (1978). “Specific Performance”, The University of Chicago Law Review, Vol.45, Iss.2.
19. Lahav, Gil (2000). “A Principle of Justified Promise-Breaking and Its Application to Contract Law”, NYU Annual Survey of American Law, Vol.57, Issue.2.
20. Laycock, Douglas (1990). “The Death of the Irreparable Injury Rule”, Harvard Law Review, Vol.103, No.3.
21. Mathis, Klaus (2009). Efficiency instead of Justice? Searching for the Philosophical Foundations of the Economic Analysis of Law, Translated by Deborah Shannon,1st Edition, Springer.
22. Miceli, Thomas J. (1997). Economics of the Law, 1st Edition, Oxford University Press.
23. Nath, S. K. (1973), A Perspective of Welfare Economics,1st Edition, The Macmillan Press.
24. Perillo, Joseph M. (2000). “Misreading Oliver Wendell Holmes on Efficient Breach and Tortious Interference”, Fordham Law Review, Vol.68.
25. Posner, Eric A. (2003). “Economic Analysis of Contract Law after Three Decades: Success or Failure?”, The Yale Law Journal, Vol.112, No.4.
26.Posner, Richard A. (1979 a(. “Epstein's Tort Theory: A Critique”, The Journal of Legal Studies, Vol.8, No.3.
27.----------- (1979 b). “Utilitarianism, Economics, and Legal Theory”, The Journal of Legal Studies, Vol.8, No.1.
28.----------- (1980). “The Ethical and Political Basis of the Efficiency Norm in Common Law Adjudication”, Hofstra Law Review, Vol.8, No.487.
29. ----------. (1998) . Economic Analysis of Law, 5th Edition, New York.
30. Scalise, Ronald J. (2007). “Why No »Efficient Breach« in the Civil Law? : A Comparative Assessment of the Doctrine of Efficient Breach of Contract”, The American Journal of Comparative Law, Vol.55, No.4.
31. Schlechtriem, Peter and Butler, Petra (2009). UN Law on International Sales: The UN Convention on the International Sale of Goods, Springer.
32. Schwartz, Alan (1979). “The Case for Specific Performance”, Yale Law Journal, No.89.
33. Shavell, Steven (1984). The Design of Contracts and Remedies for Breach, The Quarterly Journal of Economics, Vol.99, No.1.
34. ------------------ (2005). “Is Breach of Contract Immoral?”, Harvard, John M. Olin Center For Law, Economics and Business, Discussion Paper No.531.
35. ------------------(2006). “Specific Performance Versus Damages for Breach of Contract: An Economic Analysis”, Texas Law Review, Vol.84, No.4.  
36. Stringham, Edward (2001). “Kaldor-Hicks Efficiency and the Problem of Central Planning”, The Quarterly Journal of Austrian Economics, Vol.4, No.2.
37. Treitel, Sir Guenter (2003). The Law of Contract, Eleventh edition, Sweet and Maxwell.
38. Ulen, Thomas S. (1984). “The Efficiency of Specific Performance: Toward a Unified Theory of Contract Remedies”, Michigan Law Review, Vol.83, No.2.
39. Weigel, Wolfgang (2008). Economics of the Law: A Primer,1st Edition, Routledge.
40. Wonnell, Christopher T. (2001). “Efficiency and Conservatism”, University of San Diego School of Law, Working paper 30.  
41. Zerbe, Richard O. (2001). Economic Efficiency in Law and Economics,1st Edition, Edward Elgar.
 
ج) پرونده‌های حقوقی
42. Marble Co. v. Ripley, 77 U.S. 339, 358-59 (1870).
43. Stokes v. Moore, 262 Ala. 59, 77 So.2d 331 (1955).